Bütçenin kullanımında keyfiliğe yol açtığı, TBMM’ye ait olan bütçe hakkının gaspı anlamına geldiği gerekçeleriyle eleştirilen yedek ödenek kullanımında iktidar hız kesmiyor.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararlarının ardından yasal görünüme kavuşturulan ve iktidara istenilen kurumlar arasında aktarma hakkı verilen yedek ödenek 2018 yılında genel bütçenin yüzde 7’sine çıktı. Sayıştay, bütçeyi yapan Meclis’e durumu “Bilgilerinize arz olunur” diyerek iletti.
Daha önce Maliye Bakanı’na, daha sonra Maliye Bakanı ile Cumhurbaşkanı’na, son olarak da Cumhurbaşkanı’na bırakılan yedek ödenek aktarma yetkisi, bütçe sınırlamaları dışında dev bir büyüklüğü kontrol olanağı sağlıyor.
8 KAT ARTTI
Yasanın “ödenek yetersizliğini gidermek veya bütçelerde öngörülmeyen hizmetler için” kullanımına izin verdiği yedek ödenek aktarma yetkisi başlangıç ödeneklerinin çok üstüne çıkılarak kullanılıyor. 2017 yılında 6 milyar dolayında olan başlangıç ödeneğine karşın yılsonunda yapılan aktarma altı kattan fazla artışla 38 milyara çıktı. 2017’de genel bütçeli idareler yılsonu toplam ödeneğinin yüzde 5,74’ü oranında bir büyüklüğe ulaşan yedek ödenek aktarımı 2018’de de artarak sürdü.
Sayıştay’ın 2018 yılına ilişkin Genel Uygunluk Bildirimi’ne göre, başlangıçta 7.3 milyar lira olarak belirlenen yedek ödenek, yıl sonunda sekiz katı artışla 56.6 milyar liraya çıktı. 2018’de aktarılan yedek ödenek önceki yıla göre de yüzde 47 oranında arttı.
HAZİNE VE KARAYOLLARI’NA...
Toplam tutarın 48.1 milyar TL’sinin aktarıldığı 10 idare ve aktarılan tutarlar sırasıyla şöyle:
“Hazine ve Maliye Bakanlığı 24.8 milyar TL, Karayolları Genel Müdürlüğü 12.5 milyar TL, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2.3 milyar TL, Adalet Bakanlığı 1.9 milyar TL, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 1.6 milyar TL, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı 1.3 milyar TL, İçişleri Bakanlığı 1.1 milyar TL, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 1.1 milyar TL, Milli Eğitim Bakanlığı 951 milyon TL, Sağlık Bakanlığı 925 milyon TL.”.
‘TAKDİRİNİZE ARZ OLUNUR’
Bu tutarın genel bütçeli idareler yıl sonu toplam ödeneğinin yüzde 7,21’ine ulaştığına dikkatin çekildiği denetim raporunda, “Konu, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin bilgilerine arz olunur” denildi.