ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Direktörü Christopher Wray, Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü William Burns, Ulusal İstihbarat Direktörü Avril Haines, ABD Siber Kuvvetler Komutanı ve Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) Direktörü Orgeneral Paul Nakasone, Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi tarafından ABD'ye yönelik küresel tehditlere ilişkin düzenlenen oturumda, milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Oturumda, 11 Eylül saldırılarından sonra yürürlüğe konulan ve istihbarat birimlerine geniş yetkiler tanıyan FISA'nın, Amerikan istihbaratına, yurt dışında ABD vatandaşı olmayan yabancıları gözetim yetkisi veren 702. maddesine ilişkin tartışmalar da gündeme geldi.
Komite Başkanı Milletvekili Mike Turner, FISA'nın 702. maddesinin önemli başarılara katkı sağladığını belirterek diğer taraftan bu yasanın birçok kez suistimal edildiğini dile getirdi. İlgili yasanın yeniden düzenlenmesi gerektiği görüşünü savunan Turner, Amerikan halkının bu konuda istihbarat kurumlarına olan güveninin azaldığına dikkati çekti.
Turner, istihbarat yetkililerine hitaben, "Halkın güvenini sarsan ve sonuçta FISA'yı riske atan, kuruluşlarınızdaki bireylerin eylemleridir." dedi. Bu kapsamda Turner, yasa ile ilgili çalışmalara yardımcı olmak için komite bünyesinde bir çalışma grubu oluşturulduğunu aktardı ve anlamlı reformlar yapmadan ve Kongre ile çalışma taahhüdü olmadan 702. maddenin yeniden yürürlüğe konmasını doğru bulmadığını belirtti.
İstihbarat yetkilileri 702. maddeyi savundu
Ulusal İstihbarat Direktörü Haines, Kongre'nin harekete geçmemesi halinde yıl sonunda yürürlükten kalkması beklenen 702. maddenin yabancı istihbarat hedefleri hakkında hızlı ve güvenilir istihbarat toplanmasına imkan sağladığı görüşünü savundu.
İlgili maddenin ABD hükümetinin yurt dışında bulunan teröristlerin iletişimlerinin hızlı bir şekilde toplanması için yasalaştırıldığını söyleyen Haines, bu yasa ile Amerikan iletişim teknolojilerini kullanan yabancılar hakkında istihbarat toplanabildiğini aktardı.
Haines, El-Kaide, Çin, Rusya, Kuzey Kore, İran'dan kaynaklı tehditlerin önlenmesinde 702. maddenin önemli bir rolü olduğunu vurguladı.
FBI Direktörü Wray de 702. madde ve kurumun güvenilirliği konusunda Amerikan halkının yalnızca belirli mevzulara tepki verdiğini ve bunları da çözmeye çalıştıklarını anlattı. Diğer taraftan çok sayıda Amerikalının da FBI'da çalışmak istediğine dikkati çeken Wray, kurum hakkındaki aksaklıklar konusunda eğitimler dahil bir dizi adımlar attıklarını söyledi.
FBI Direktörü hatalar yapıldığını kabul etti
Kurumda hatalar yapıldığını kabul eden Wray, diğer taraftan her büyük kurumda böyle hadiseler yaşanabileceğini ama bu hatalardan dersler çıkardıklarını ifade etti.
Milletvekili Darin LaHood, FBI'ın bir siyasi parti ve mensuplarına ilişkin sorgulamalarıyla ilgili gizli raporlar olduğunu belirterek, farklı suistimallere işaret etti. Diğer taraftan 702. maddenin düşman tehditlere karşı yeniden yürürlüğe girmesi gerektiğini söyleyen LaHood, bu süreci meclis çalışma grubunun yakından takip edeceğini kaydetti.
CIA Direktörü Burns de 702. maddenin ayrıca fikri mülkiyet hırsızlığı konusundaki yaptırımlardan kaçınmaya çalışanlara odaklanmalarını sağladığı için son derece önemli olduğunun altını çizdi. Burns ayrıca güney sınırındaki uyuşturucu sorunuyla ilgili meselelerin aydınlatılması hususunda da bu maddenin verdiği yetkilerin yardımcı olduğunu anlattı.
Çin'in Tayvan politikası ele alındı
Oturumda Çin'in Tayvan politikası da gündeme geldi. Haines, Çin'in savaş ile değil barışçıl yollarla Tayvan ile birleşmeyi hedeflediğini düşündüklerine ancak diğer taraftan bu gerçekleşmezse Çin'in askeri yollar kullanma potansiyeline işaret etti. Burns de bu konuda Haines ile benzer görüşe sahip olduğunu ancak Çin yönetiminin hırslarının göz ardı edilmemesi gerektiğini söyledi.
Diğer taraftan Cumhuriyetçi Milletvekili Elise Stefanik, Başkan Joe Biden'ın oğlu Hunter Biden'ın dizüstü bilgisayarı konusuyla ilgili Wray'e sorular yöneltti. FBI'ın bu konuda Twitter ile iletişime geçip geçmediğini soran Stefanik'e Wray, FBI personelinin bu konuda değil, Rusya'nın dezenformasyonuyla ilgili iletişime geçtiğini söyledi.
Oturumda ayrıca biyolojik silahlar, güney sınırındaki uyuşturucu kaçakçılığı, Çin'in istihbarat faaliyetleri ve video paylaşım uygulaması TikTok'un ulusal güvenliğe oluşturduğu tehdit konuları da masaya yatırıldı.
Tartışmalı 702. madde
ABD'de 11 Eylül saldırılarından sonra yürürlüğe konulan ve istihbarat birimlerine geniş yetkiler tanıyan Yabancı İstihbarat Gözetim Yasasının (FISA) 702. maddesi, Amerikan istihbaratına, yurt dışında ABD vatandaşı olmayan yabancıları gözetim yetkisi veriyor.
Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, 702. maddenin ABD ulusal güvenliğinin mihenk taşı olduğunu belirterek Biden yönetiminin yasanın yeniden yürürlüğe konulmasını desteklediğini belirtmişti. Çin, Rusya, siber saldırılar ve teröristlerin faaliyetlerinden kaynaklı tehditler karşısında önemine işaret ettiği 702. maddenin süresi bittikten sonra yeniden yürürlüğe konulması için gerekli çalışmaları yürüttüklerini aktarmıştı.
Birçok Amerikalı, yabancılarla iletişimlerinin mahkeme kararı olmaksızın denetlenebilmesine karşı çıkıyor. FISA'nın 702. maddesine ilişkin tartışmalar Amerikan kamuoyunda gündem olmaya devam ediyor.
Muhabir: Tuğçenur Akgün