Taliban'ın Afganistan yönetimini ele geçirmesinden bu yana, ticaret hayatımız her geçen gün daha da kötüleşiyor. Taliban'ın kadınlara yönelik getirdiği birtakım kısıtlamalardan ötürü eskisi gibi rahat çalışamıyoruz.
Bu sözlerin sahibi Seyyide, Taliban'ın gelmesiyle iflas eden ve işyerini kapatmak zorunda kalan binlerce kadın iş insanlarından biri.
Taliban'ın Afganistan yönetimini ele geçirmesiyle ülke nüfusunun yarısını oluşturan kadınlar, evlerde hapsedildi.
Ticaretle uğraşan on binlerce Afgan kadını, Taliban tarafından işsiz bırakıldı.
Taliban öncesinde işlerinin çok iyi olduğunu; ancak rejimin değişmesiyle ticaret hayatının altüst olduğunu söyleyen 25 yaşındaki Seyyide, şunları anlattı:
Daha önce başkent Kabil'in en kalabalık pazarı olan Şehri Nev'de mağazamız vardı. Maalesef Taliban'ın Afganistan yönetimini ele geçirmesinden bu yana, ticaret hayatımız her geçen gün daha da kötüleşiyor. Durumun kötüleşmesiyle mağazayı kapatmak zorunda kaldık. Taliban'ın sebep olduğu ekonomik krizden dolayı binlerce işyerleri kapandı.
Kadın girişimcilerin, dış yardımlara bağlı Afganistan ekonomisine önemli katkıları var.
Yapılan araştırmalara göre, Taliban öncesinde ülke genelindeki Afgan kadınlar ortalama yıllık 1 milyar dolar iş imkanı sağlıyordu.
Afgan kadınların iş sektöründeki katılımı 2010 yılında yüzde 15 iken, bu rakam 2020 yılında yüzde 22'ye ulaşmıştı.
"Ticaret için tek başımıza yurt dışına çıkamıyoruz"
Sümeyye, yaklaşık 100 kişiye iş imkanı sağlayan kadın girişimcilerden biri.
Güvenlik sebeplerden ötürü haberde görüntülenmek istemeyen Sümeyye, ticaret için uzak yerlere yolculuk yapmak istediğini; ancak Taliban'ın yasaklarıyla karşı karşıya kaldığını söyledi.
Geçen ay, Taliban yetkilileri Afgan kadınların erkek refakatçi olmadan uçağa binemeyeceklerini, uzun yolculuğa çıkamayacaklarını bildirmişti.
Ayrıca Afgan kadınları, Ticaret ve Sanayi Odası'nın aktardığı bilgilere göre, geçen yıl 17 bin kadın girişimci 129 bin kişiye çalışma imkanı sağladı.
40 yıldan beri ticaretle meşgul olan kadın girişimci Maryam Habib de Afganistan'da yönetimin el değiştirmesinden sonra iş hayatı olumsuz etkilenen bir girişimci.
Maryam Habib, cumhuriyet dönemi olarak bilinen son 20 yıldaki kazanımların değerlendirilmemesi durumunda, kadın girişimcilerin ticaret alanında çok kayıplar yaşanacağını söyledi:
Afganistan'da rejimin el değişmesiyle işlerimiz de kesat gitmeye başladı. Daha önce üretim ve satışlarımız çok iyi idi. Ama şimdi ise iflasın eşiğindeyiz. İşyerimde yüzlerce kadın ve erkek işçi çalıştırıyordum. Şu an ise hiçbiri yok. Ekonominin kötü olması, bizim işlerimizi de etkileyecek. Böyle giderse, işyerini kapatmak zorunda kalacağım.