100. Yılında Meclis’in Algısını Araştırdık...
Son yazımızı “Türkiye’ nin geleceğinde TBMM’ nin üstlenmesi gereken rol konusunda milletin düşüncelerini konuşmak üzere şimdilik hoşça kalın” diye sonlandırmıştık. 15 Nisan’da başlayıp 20 Nisan’da sahasını tamamladığımız TBMM tarihinde bir ilk olan “Açılışının 100. Yılında TBMM’ nin Vatandaş Algı Araştırması” nı tamamladık. Bugün kamuoyuna araştırmanın önemli verilerini açıklayacağım. Ama siz okuyucularıma ayrıcalık yaparak önce bu sütunlarda ana hatları sunacağım.
Fakat unutmadan bugün Ramazan ayının o bereket ikliminin ilk günü. Korona dolayısıyla evlerimizde kaldığımız Ramazan’ ın bu ilk gününde Rabbim bu ayın bereketini, huzurunu, hanelerimizden eksik etmesin. Ülkemizin ve dünyanın başında bulunan musibetlerin bir an önce Ramazan hürmetine Rabbim defetsin. Oruçlarınız kabul, namazlarınız makbul olsun. Abdest alalım temiz kalalım, oruç tutalım sıhhat bulalım, namaz kılalım sağlık ve huzur bulalım.
Şimdi raporunu tamamladığımız “Açılışının 100.Yılında TBMM’ nin Vatandaş Algı Araştırması” sonuçlarına geçebiliriz.
Araştırmada ilk sorumuz “Size göre Türkiye’ nin temel sorunlarının çözüm yeri öncelikli olarak neresidir?” Vatandaş bu soruya büyük bir oranla ‘TBMM’ cevabı veriyor. İkinci olarak ‘Cumhurbaşkanlığı’ diyor.
“Sizce Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin işlediğini düşünüyor musunuz?” sorusuna vatandaş üç gruba bölünmüş görünüyor. İşlediğini düşünenler, kısmen işlediğini ifade edenler, işlemediğini düşünenler.
“Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin kuvvetler ayrılığı çerçevesinde en iyi işleyen ayağı hangisidir?” sorusunda enteresan sonuçlar var. Vatandaşın yarısından fazlası ‘Hiçbir’ tarafının işlemediği görüşünde. ‘Yürütme(Başkanlık)’ tarafının yürüdüğünü ifade eden %40’ ı geçen bir kesim var. Fakat ‘Yasama(TBMM)’ ayağı konusunda ki cevaplar çok düşük.
“Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin uygulamasından genel olarak memnuniyet dereceniz nedir?” sorusuna vatandaş ancak %32 civarında olumlu cevap veriyor. Olumlu cevap vermeyen vatandaşın oranı 16 Nisan 2017 Referandumundaki ‘Hayır’ oranı seviyesinde duruyor.
“TBMM denildiğinde aklınıza ilk aşağıdakilerden hangileri gelir?” sorusuna vatandaşlar sırası ile ‘Milletin temsil yeri’, ‘Milli İrade’, ‘Kanun/yasaların çıkarıldığı yer’, ‘Cumhuriyet’, ‘Siyasi Partiler’, ‘Milli Hakimiyet’, ‘Kurtuluş Savaşı’, ‘Dokunulmazlık’ cevaplarını veriyor.
“Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçilmesinden sonra TBMM’ nin etkinliğinin daha da arttığını düşünüyor musunuz?” sorusuna vatandaşlar %50’ nin üzerinde olumsuz cevap vererek ‘Etkinliği daha da düştü’ görüşünü ifade ediyorlar.
“Sizce Milletin temsil yeri olan TBMM’ nin halkla kaynaşması ve etkileşimi yeterli mi?” sorusuna vatandaşlar ezici bir çoğunlukla ‘Hayır’ diyor. Araştırmanın özellikle bu sorusuna verilen olumsuz cevap TBMM’ nin milletin temsil yeri olmasına rağmen halkla kaynaşma ve etkileşiminde büyük eksiklik yaşadığını göstermesi açısından dikkat çekicidir. Bu nedenle mademki TBMM milletin temsil yeridir. 100. Yılında TBMM mutlaka bu eksikliği giderecek gayrete girmek zorundadır.
“TBMM’ nin beklentilerinizi tam olarak karşıladığına inanıyor musunuz?” sorusuna vatandaşların yüksek oranda olumsuz cevap verdiğini görüyoruz.
“Genel olarak düşündüğünüzde TBMM’ nin çalışmalarından memnuniyet dereceniz nedir?” sorusuna vatandaşlar % 50’ nin üzerinde olumsuz cevap veriyor. Memnun olanların oranı çok düşük kalıyor. TBMM’ nin çalışmalarından memnuniyetlik güvenilirlik algısına da olumsuz şekilde yansıyor.
"TBMM’ nin ciddi bir yenilik yapmasına ihtiyaç var" ifadesine katılımınız nedir?” sorusuna vatandaşlar %90 gibi katıldığını ifade etmektedir. Bu oranlar Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçiş sonrası TBMM’ nin güçlenmesi gerektiği beklentilerinin devam ettiğini göstermesi açısından önemli.
“Siyaset kurumuna güven düzeyiniz nedir?” sorusuna verilen cevaplara göre vatandaşın güven oranı %20’ nin altındadır. Bu oran TBMM’ den daha çok siyaset kurumunda kırmızı alarmın göründüğüne işaret ediyor. Bu açıdan siyasi partiler kadar TBMM’ nin de üzerine düşünleri yapması gerekmektedir.
TBMM hakkında araştırma olur da milletvekilleri sorulmaz mı? “Milletvekillerinin vatandaşların sorunlarıyla yeterince ilgilendiğini düşünüyor musunuz?” sorusuna vatandaş ezici bir oranda olumsuz cevap veriyor.
Araştırmadan özet bilgiler şimdilik bu kadar. Çok merak eden okurlarım bugün kamuoyuna açıklayacağım geniş şeklini bakabilirler.
Cumanın hayrı üzerinize olsun..
Sadullah ÖZCAN