Ürünler, banknotlar, sahte araç muayene sitesi, sahte resmi elbise giymiş veya sahte resmi kimlik taşıyan, sahte plaka, jet kredi dolandırıcılığı, uzun lafın kısası sahtelik ve sahtecilik örnekleri sosyal medyada haberleri oldukça çok.
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu bütün suçlara karşı gerekli düzenlemeler dopdolu.
"Suçu bildirmeme" , "Kamu görevlisinin suçu bildirmemesi" , "Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme" gibi maddeler var. Yani sorumluların yasal sorumluluğu bellidir.
Biz şimdi sahte anket sonucu çıkarttığı söylenen meçhul yerlerden bahsedelim. İnternete girin, yaptığı görülüyor. İlanları var. Sahte anket yapanlar var mı? Keşke yok diyebilsek. Keşke.
Sahte anket yaptıran şirketler, sahte anketörler , sahte anketleri doldurarak para kazananlar, sahte müşteri memnuniyeti anketleri, anket dolandırıcılığını sosyal medyada gezerken öğreniyoruz.
İsmi geçen bazı anket kuruluşlarının çalışma ofislerinin, sigortalı çalışanlarının ve sahada şirket adına anket yaptıklarına dair varlıklarının hiç görülmediği söylenmektedir. Kurumsal yapıları hakkında açık bilgi görülmemektedir. Neden? Bilmiyoruz. Peki anketi kimlerle, nerede, nasıl yaptıklarını nasıl anlayacağız? Nasıl güveneceğiz? Denetleniyorlar mı? Bilmiyorum.
İnternet ortamında anket kuruluşları incelendiğinde, anket firmalarının en son yayınladıkları anket sonuçlarına bakıldığında, birkaç yıl öncesi en son anket yaptıkları, bazı anket sonuçları da gazete haberlerinden yararlanarak derlendiği görülmektedir.
Gelir gruplarına, yaş aralıklarına, zaman kesitlerine göre anket yapılır.
Değerlendirmeler de bunlar dikkate alınır.
Belirlenmiş sahalarda siyasi veya ekonomik anketler, sosyolojik kesitler oluşturularak yapılacak anketler, meslek gruplarına göre araştırma anketleri, gelirlerine göre anketler, yaş gruplarına göre vs. kavramda her türlü bilinmeyen bulgunun araştırılması anket ile mümkündür. Anket yapmak için saha çalışması şarttır. Sahaya çıkanların sahada performans tecrübeleri gerekir. Bulgular, semboller, yazılı bilgiler, kesitler, sözlü tanıklıklar sahada konuşturulur . Anket, belirlenmiş zaman aralıklarını içerebilir . Somut verilerin, sosyal davranışların sorgulanması ile elde edilen bilgiler masada açık tartışılır. Anket, istatistiki veriler gibi önemlidir. Kamu oyunun yansıtılmasıdır. Kamu oyunun yanıltılması olamaz. Sahte bilgiler ihtiva etmemesi gerekir.
Ülkemizde sahada anket imkanının ne derece güvenli sonuca ulaştıracağını tartışmak gerekiyor. Sokakta insanlar anket yapan kişinin kim olduğunu bilmesi, kimin adına anket yapıldığını bilmesi, vereceği cevabın kendisine zarar verip veremeyeceğinin hesabını yaptığına ve birçok soruların kafasından geçirdiğine eminiz. Böyle hesapları zihninden geçirdiğinde doğru cevap verecek mi? Uzun cevaplar verme kültürümüz ne kadar? Gerçekten sahada binlerce insanla görüşülüyor mu? İnanmak istiyor insan.
Yani sonuç olarak yayınlanan ankete güvenilir mi?
Anket sahada yapılmayıp ta, telefon ile yapılsa, telefonla bir kişi anket doldurur mu? Anket yapana güvenir mi? Cevapları düzgün cevaplar mı? Korkar mı? Rahat cevap verir mi?
Yani sonuç olarak yayınlanan ankete güvenilir mi?
Anket firması gerçekten doğru ve dürüst çalışan bir kuruluş mu? Devlet tarafından denetleniyor mu? Çalışanı var mi? Uzman kişilerin çalıştığına dair belgeleri var mı? Muhtelif iş yeri, çalışan, belge kayıtları yeterli mi? Adresi belli mi? Yanlış anketler üretse ceza i müeyyideleri var mı? Gibi soruları zihinde tutmak, cevap beklemek gerek.
Anket kuruluşlarının yabancılara yaptıkları anketleri devlet denetliyor mu? Böyle bir bilgi akışında sakınca var mı? Bu bilgilerin satışı doğru mu?
Yani akla bir sürü sorular geliyor.
Sahte anketler yapan kuruluşlar olduğunu internetten araştırıp öğrenince şaşırmadım desem yalan olur. Anketleri gözden geçirsek iyi olur.