AB Komisyonu, Avrupa Birliği'nin 2021-2027 yıllarındaki bütçesinin toplam boyutunun 1,1 trilyon avro olmasını ve söz konusu bütçeye, Komisyon'a üye ülkelerin teminatıyla sermaye piyasalarından borç alarak kuracağı bir fonun entegre edilmesini teklif etmişti.
Ekonomik kurtarma fonunun toplam boyutunun 750 milyar avro olması önerilen fonda bunun üye ülkelere 500 milyar avroluk hibe, 250 milyar avroluk kredi sağlamasını planlamıştı.
Teklifte, fon kaynaklarının büyük kısmının salgından en fazla etkilenen AB ülkelerinden İtalya, İspanya ve Fransa'ya ayrıldı.
AB ülkeleri arasında "tutumlu 4'lü" olarak adlandırılan Danimarka, Hollanda, İsveç ve Avusturya özellikle kurtarma programındaki hibeye fazla sıcak bakmıyor. Bu ülkeler, ihtiyaç duyan AB ülkelerine "koşullu" biçimde kredi verilmesini ve bunların ileride geri ödenmesini istiyor.
Bu ülkelerin zaten ikna edilmesinin de kolay olmayacağı öngörülüyordu.
Kurtarma programı ile birlikte AB'nin 2021-2027 dönemi bütçesine yönelik müzakerelerin de zorlu geçmesi bekleniyor.
Bütçenin boyutu, harcama alanları ve üye ülkelerin gelecekteki bütçeye ne oranda katkı sağlayacakları hakkında ciddi tartışmalar yaşanması bekleniyor.
Fonun, Kovid-19'un ekonomik sonuçları karşısında ne kadar etkili olacağı da tartışılan konular arasında. Uygulanması gereken fon konusunda hemen anlaşmaya varılması ve hızlı bir çözüm sunulması da beklenmiyor.
Konuya ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan ING Group Başekonomisti Peter Vanden Houte,hızlı bir çözüm gelmeyeceği öngörüsünde bulundu. Büyük ihtimalle kararın bir sonraki toplantıya erteleneceğini ifade eden Houte, bunun anlaşma için bir alan oluşturabileceğini aktardı.
Houte, "Bu toplantıda zaten anlaşma sağlansaydı, bu sürpriz olurdu." değerlendirmesinde bulundu.
Teklifteki hibelerin Avrupa ekonomisinin Gayrisafi Yurtiçi Hasılası'nın yüzde 0,7'sine tekabül ettiğini dile getiren Houte, ancak AB'nin kendi kredi verme ve hibe verme kapasitesine sahip olması durumunda bunun önemli sembolik bir adım olabileceğini vurguladı.
Houte, bunun Avro Bölgesi'ni daha istikrarlı hale getirebileceğini belirtti.
Kurtarma fonları konusunda büyük bir karar beklemediğini ifade eden Houte ileriki zamanlarda bir anlaşma sağlanabileceğini aktardı.
750 milyar avroluk fon, büyük bir fark meydana getirmeyecek
Capital Ekonomics Kıdemli Avrupa Ekonomisti Andrew Kenningham, 750 milyar avroluk fon, büyük bir fark meydana getirmeyeceğini belirtti.
Görüşmelerin sonbaharda devam edebileceğini ifade eden Kenningham, Kovid -19'un etkisiyle karşılaştırıldığında kurtarma fonunun kırılgan ülkelere faydasının az olacağını aktardı.
Kenningham, anlaşmaya varmadan önce kurtarma fonunun etkisinin biraz daha azaltılabileceğini dile getirdi.