AP Başkanı David Sassoli, parlamentodaki siyasi grupların başkanlarıyla yaptığı görüşmeden sonra, "Hukukun üstünlüğünü ihlal eden AB ülkeleri AB fonlarını almamalıdır. Bunun için bir mekanizmamız var ancak AB Komisyonu bunu kullanmıyor. Bu nedenle kuralların uygulanmasının sağlanması amacıyla servislerimizden AB Komisyonuna dava açmaya hazırlanmalarını istedim." açıklamasını yaptı.
Sassoli, "AB, demokrasi ve hukukun üstünlüğü ilkeleri üzerine inşa edilmiş bir topluluktur. Bu ilkeler bir üye ülkede tehdit altındaysa AB bunları korumak için harekete geçmelidir." dedi.
Parlamentonun ilgili servislerine dava açılması için hazırlık yapmaları talimatı veren Sassoli, bu amaçla yazdığı yazıda AB Komisyonunun gerekli tedbirleri alması halinde yasal sürecin geri çekilmesini istedi.
AP'de Aralık 2020'de kabul edilen yasal düzenleme, hukukun üstünlüğünün tehdit altında olduğu üye ülkelerin AB bütçesinden alacağı ödemeleri AB'nin durdurmasına izin veriyor.
AP Yasal İşler Komitesi, AB fonlarından yararlanmayı Birlik hukukuna uyma şartına bağlayan düzenlemeyi uygulamaya koymaması nedeniyle Sassoli'nin AB Komisyonuna karşı yasal işlem başlatmasını öngören tavsiye kararını geçen hafta almıştı.
Sassoli, açıklamasında hukukun üstünlüğü ilkesinin hangi ülkelerde tehdit altında olduğunu belirtmedi. Ancak Sassoli'nin AP'nin ilgili servislerine gönderdiği mektubunda Polonya ve Macaristan'ın isimleri zikredildi.
AB'nin Polonya ve Macaristan'a eleştirileri
Üye ülkeler Polonya ve Macaristan, demokrasi ile hukukun üstünlüğü gibi ilkelerde gerileme olduğu gerekçesiyle bir süredir AB tarafından eleştiriliyordu.
AB Komisyonu, Polonya ve Macaristan'da özellikle yargı bağımsızlığı gibi demokratik standartların aşındığını belirterek bu ülkelerin durumu düzeltmemesi halinde "yetkilerini kullanmaktan çekinmeyeceğini" bildirmişti.
Temmuzda açıklanan "Hukukun Üstünlüğü 2021" raporunda Polonya'da son 6 yıldaki reformlarla yargı sistemi üzerinde hükümetin etkisinin arttığı eleştirisi yapılmıştı. Son olarak Polonya Anayasa Mahkemesinin "ulusal yasaların bazı alanlarda AB hukukundan üstün olduğuna" yönelik kararı AB tarafından eleştiriliyor.
AB yönetimi, AB yasalarının ulusal yasaların üzerinde olduğunu, AB Adalet Divanının kararlarının üye ülkeler için bağlayıcı olduğunu vurguluyor.
Macaristan ise yolsuzlukla mücadele yetersiz kalan tedbirler konusunda Hukukun Üstünlüğü raporunda eleştirilmiş, Macaristan'da medyada çoğulculuğun tehlike altında olduğu ifade edilmişti.
AB Komisyonu ayrıca Polonya ve Macaristan hakkında eşcinsellerin haklarına saygı gösterilmediği gerekçesiyle yasal süreç başlatmıştı.
Haziran sonunda yapılan AB Liderler Zirvesi'nde Macaristan Başbakanı Viktor Orban, bu ülkede çıkarılan ve eşcinselliğe teşvik eden içeriklere erişimi yasaklayan veya sınırlayan yasa nedeniyle bazı ülkelerin liderleri tarafından ağır şekilde eleştirilmişti.