Türkiye, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) üyeleri arasında en erken emeklilik yaşına sahip ülke konumunda. Avrupa’da ömrü boyunca beklenen ortalama çalışma süresinin en düşük olduğu ülke Türkiye çıktı. Avrupa Birliği’nde ortalama çalışma ömrü 36 yıl iken Türkiye’de 29 sene oldu. Öte yandan 2008'de emeklilik yaşının yükselmesinden sonra beklenen ortalama çalışma süresinde ciddi artış dikkat çekiyor.
Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) açıkladığı 2018 yılı verilerine göre 35 Avrupa ülkesi içinde beklenen ortalama en düşük çalışma ömrü Türkiye’de. Türkiye’de beklenen çalışma ömrü 29,4 yıl olurken bu oran AB’nin 28 üyesinde ortalama 36,2 yıl olarak ölçüldü.
30 senenin altında kalan tek ülke Türkiye
Üye ülkelere ilişkin verilere göre 30 senenin altında kalan tek ülke Türkiye oldu. 6 ülke 40 yaş ve üzeri çalışma ömrüne sahip. AB ortalamasının altında kalanlar ise Doğu Avrupa ve Balkan ülkeleri oldu. Beklenen ortalama çalışma ömründe Türkiye’yi Kuzey Makedonya (31,5), İtalya (31,8), Karadağ (32), Hırvatistan (32,4) ve Yunanistan (32,9) takip etti.
En çok çalışanlar İzlanda, İsviçre ve İsveç
Eurostat 2018 verilerine göre beklenen ortalama çalışma süresi en çok İzlanda’da çıktı. Bu ülkede halkın ortalama 46,3 sene çalışması bekleniyor. Bu ülkeyi İsviçre (42,7), İsveç (41,9), Hollanda (40,5), Danimarka (39,9) ve Norveç (39,6) izledi. En yüksek çalışma ömrünün İskandinav ülkelerinde olması dikkat çekti.
Emeklilik yaşının değişmesinden sonra Türkiye’de hızla arttı
Türkiye beklenen ortalama çalışma ömrünün en kısa olduğu ülke olmasına rağmen son 10 senede bu yaşın hızla artması dikkat çekiyor. Ortalama çalışma süresi 2009 yılında 25,1 sene iken bu 2018’de 29,4 seneye çıktı. Bu dokuz yıl boyunca düzenli artış görüldü. 9 senedeki artış ise yüzde 17 oldu.
2008’de emeklilik yaşı arttırıldı
Türkiye’de 8 Eylül 1999 tarihinden önce; kadınlar 20, erkekler 25 yıl sigortalılık ve 5 bin gün prim şartını yerine getirerek emekli olabiliyordu. Bu tarihte yapılan değişiklik ile emeklilik yaşı kademeli olarak kadınlarda 58, erkeklerde 60’a çıkartıldı. 2008 yılında yapılan ikinci değişiklikle de emeklilik yaşı 2036’dan itibaren yeniden kademeli olarak artırılarak kadın ve erkeklerde 2048 yılında 65’te eşitlenecek.
Öte yandan 2008 yılında uygulamaya giren sosyal güvenlik yasasına rağmen genç emeklilik sürüyor. Halen erkekler 51-52, kadınlarda 48-50 yaş bandında emeklilik mümkün. Emeklilik yaşı kademeli olarak artıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre emekli sayısı 12 milyon 876 bin kişiye ulaştı. Her yıl yaklaşık 300 bin kişi emekliler kervanına katılıyor. 2019 yılında Ocak- Ağustos döneminde emekli maaşı bağlanan olan kişi sayısı 201 bin kişi oldu.