ANKARA (AA) - Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kırgızistan Dışişleri Bakanı Ruslan Kazakbayev ile Bakanlıkta yaptığı görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
Mevkidaşı Kazakbayev'le yaptığı görüşmede, Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) konusunu ele aldıklarını belirten Çavuşoğlu, şunları söyledi:
"Biz samimi bir şekilde kardeş Kırgızistan'a FETÖ'nün nasıl bir tehdit olduğunu anlatıyoruz. Bizde neler yaptığı, diğer ülkelerde neler yaptığı malum. Dolayısıyla bu seçimlerden sonraki olaylarda da ilk başta zaten boy gösteren FETÖ'cüler oldu. Kırgız halkı bunu gördü ve meydanlardan FETÖ'cüleri attı ve meydan gerçek sahiplerinin eline geçti ve o da bu süreci getirdi ama FETÖ'cülerin zaten en çok sevdiği şey kaos üretmek, darbe yapmak ve de gittiği yerleri karıştırmak. Dolayısıyla burada atılacak adımlar esasen kardeş Kırgızistan'ın geleceği, huzuru, barışı, istikrarı bakımından da önemli. Bu tehdidin önüne de inşallah birlikte geçeceğiz, birlikte çalışacağız. Bununla ilgili de yine bilgi paylaşımlarını da birlikte yapacağız. Ruslan kardeşimden bugün öğrendim ki o zaten çok öncesinden bu işlerin farkında."
"Bu, Azerbaycan için büyük bir başarıdır"
Azerbaycan ile Ermenistan arasında imzalanan ateşkes anlaşmasına ilişkin bir soruya karşılık Çavuşoğlu, daha önce üç defa ateşkes girişiminde bulunulduğunu hatırlatarak, her seferinde Azerbaycan'ın, ateşkesten yana olduğunu gösterdiğini belirtti.
Çavuşoğlu, "Her seferinde Azerbaycan, ateşkesten yana ve sorunun siyasi bir şekilde çözülmesinden yana olduğunu gösterdi. Ama her seferinde ateşkesi bozan Ermenistan oldu. Yani savaş isteyen ve çatışmaların sürmesini isteyen Ermenistan'dı. Ermenistan da bunun bedelini ağır ödedi. Güçlü Azerbaycan ordusu, işgal edilmiş topraklarını işgalci Ermenistan'ın elinden bir bir aldı. En sonunda (Ermenistan Başbakanı Nikol) Paşinyan ve Ermenistan pes etmek zorunda kaldı." diye konuştu.
Bakan Çavuşoğlu, dün gece 3 ülke arasında ateşkesin imzalandığını hatırlatarak, "Şimdi bunun (ateşkesin) nasıl gözetleneceği, denetleneceği konusu var. Bu konularda da görüşmelerimiz devam ediyor." ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin, başından beri hem masada hem sahada, kardeş Azerbaycan'ın yanında olduğunu belirten Çavuşoğlu, "Bundan sonraki süreçte de kardeş Azerbaycan'ın yanında olacağız. Bu, Azerbaycan için büyük bir başarıdır, zaferdir. 30 yıldır işgal edilen topraklar geri alınıyor. 7 tane rayon, 7 bölge işgal altındaydı. Artı, Karabağ." diye konuştu.
Çavuşoğlu, daha önce 5 rayondan Ermenistan'ın çekilmesi, 2 rayonun ise Karabağ'ın statüsüne göre belirlenmesi yönünde ortaya konan formülleri hatırlatarak, "Şimdi sahadaki kazanımların da faydasıyla kısa bir süre içinde 7 rayonun tamamı, kardeş Azerbaycan'a teslim edilecek." dedi.
Savaşı başlatanın, sivillere saldıran Ermenistan olduğunu belirten Çavuşoğlu, "Hem işgalcisin, hem de saldırgansın. Bunun bedelini ödettirirler." ifadesini kullandı.
Bu süreçte Türk halkının da Azerbaycan'a en güçlü şekilde destek olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, "Bundan sonraki süreci hep birlikte yürüteceğiz. Hayırlı olsun ve bu bir ders olsun. İnşallah sahada ve masadaki çalışmalarda da diğer gelişmeleri birlikte takip edeceğiz, bilgileri sizlere vereceğiz." diye konuştu.
"FETÖ bulunduğu her ülke için tehdit"
Bakan Çavuşoğlu, ABD'de FETÖ'ye bağlı bir okulun, ihaleye fesat karıştırma suçundan 4,5 milyon dolar ceza almasına ilişkin bir soruya, FETÖ'nün sadece Türkiye için değil, Kırgızistan dahil, bulunduğu her ülke için bir tehdit ve tehlike olduğunun altını çizdi.
Çavuşoğlu, "Bu (FETÖ) bir suç şebekesidir. ABD'li yetkililer de güvenlik kurumları ve Adalet Bakanlığı da bu tehlikenin farkına varmaya başladı. Soruşturmalar neticesinde çok daha şey çıkacak. Onu da biliyoruz. Bu gerçeği görmelerinden dolayı da memnuniyet duyuyoruz." dedi.
"Kırgızistan'da istikrarın tesis edilmesinden dolayı büyük mutluluk duyuyoruz"
Çavuşoğlu, mevkidaşı Kazakbayev'in Türkiye'ye yabancı olmayan, Türkiye'yi seven bir bakan ve siyasetçi olduğunu belirterek "Dost ve kardeş Kırgızistan'da 4 Ekim'de parlamento seçimleri olmuştu. Seçimlerden sonraki gelişmeleri yakından takip ettik. Tek temennimiz, bir an önce kardeş Kırgızistan'da tekrar istikrarın tesis edilmesiydi. Geçiş hükümetiyle birlikte bu istikrarın tesis edilmesinden dolayı büyük mutluluk duyuyoruz." diye konuştu.
Kırgız halkının sağduyusu, şu andaki başbakan ve yöneticilerin dirayetli duruşuyla ülkede istikrarın sağlandığını söyleyen Çavuşoğlu, Kırgızistan'ın gelecekte düzenlenecek cumhurbaşkanlığı seçimi, anayasa reformu, tekrar parlamento seçimlerinde de süreci başarılı bir şekilde yürüteceğine olan inancını dile getirdi.
"Türkiye Maarif Vakfı Kırgızistan'daki eğitime katkı sağlayacak"
Çavuşoğlu, Kırgızistan ile TMV arasında imzalanan anlaşmaya işaret ederek "Maarif Vakfı Kırgızistan'da okullar açarak Kırgızistan'daki eğitime katkı sağlayacak." dedi.
Türkiye'nin, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde de kardeş Kırgız halkının yanında olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, "Toplantımızda hangi ürünler konusunda ihtiyaç var, bunları çalıştık. Liste hazır. Gerek TİKA olarak gerekse Sağlık Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı koordinasyonunda kardeş Kırgızistan'a ilave tıbbi malzeme yardımlarını inşallah en kısa zamanda ulaştıracağız." diye konuştu.
Ekonomik ilişkiler
Geçen yıl ikili ticaret hacminin yüzde 22 arttığını belirten Çavuşoğlu, "Hedefimiz ilk etapta 1 milyar dolar olduğu için önümüzdeki süreçte bu rakama ulaşmak için daha yoğun çalışacağız." ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, Türk firmaların Kırgızistan'da çok ciddi yatırımlarda bulunduğunu ve Kazakbayev'in Türkiye'deki temaslarında da yatırımcılarla görüşeceğini belirterek "Kendilerini dinleyecek, var olan sorunları da birlikte çözeceğiz. Böylelikle Kırgızistan'daki Türk yatırım miktarı daha da artacak. Biz bunu teşvik ediyoruz. Kardeş Kırgızistan'ın ekonomik kalkınmasına önem veriyoruz, öncelik veriyoruz. Geçtiğimiz dönemlerde maddi desteklerimizi, kredi desteklerimizi de iletmiştik." değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Çavuşoğlu, TİKA'nın en çok proje ürettiği ve hayata geçirdiği ülkelerin başında Kırgızistan'ın geldiğini de vurguladı.
"Kısa süre içinde Türk Konseyi rüşdünü ispatladı"
Çavuşoğlu, Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyine (Türk Konseyi) ilginin her geçen gün arttığının altını çizerek teşkilatın, daha görünür ve etkili hale geldiğini, başka birçok uluslararası bölgesel örgüt ve ülkenin, Türk Konseyine gözlemci olmak ve statü elde etmek istediğini vurguladı.
Gelen taleplerin kriterlerinin ve statüsünün belirlenmesi gerektiğini belirten Çavuşoğlu, bu konuda sekretaryanın görevlendirildiğini ve bir çalışmanın yapıldığını anlattı.
Çavuşoğlu, sonrasında dışişleri bakanlarının bir araya gelerek taleplerin, bu kriterler çerçevesinde birlikte değerlendirileceğini kaydetti.
Bakan Çavuşoğlu, "Rusya, Ukrayna dahil bölge ülkeleri ve ötesinde çok ciddi talepler var. Bununla da gerçekten gurur duyuyoruz çünkü kısa süre içinde Türk Konseyi rüşdünü ispatladı." değerlendirmesinde bulundu.
Mevkidaşıyla görüşmesinde bölgesel konuları da ele aldıklarını belirten Çavuşoğlu, "Türk Konseyi olarak Azerbaycan'a verilen destekten memnunuz ama kardeş ülkeler olarak, biz Türk dünyası olarak haklı davamızda dayanışmamızı daha güçlü göstermemiz gerekiyor." dedi.
"FETÖ tehlikesini ABD içinde FBI da görmeye başladı"
Çavuşoğlu, ABD'de Fetullahçı Terör Örgütü'ne (FETÖ) bağlı bir okulun, ihaleye fesat karıştırma suçundan 4,5 milyon dolar ceza almasına ilişkin bir soruya, FETÖ'nün, bulunduğu tüm ülkeler için tehdit ve tehlike olduğunu, bunu tüm ülkelere anlatmaya çalıştıklarını söyledi.
FETÖ'nün bir terör örgütü olduğuna ve bu örgütü kullananların bulunduğuna işaret eden Çavuşoğlu, "Bu tehlikeyi ABD içinde FBI da görmeye başladı, Amerikan yetkililer de görmeye başladı, ABD için de tehdittir." diye konuştu.
Çavuşoğlu, FBI'ın bu konuya ilişkin daha önce soruşturmalar başlattığını anımsatarak şunları söyledi:
"Şimdi bu soruşturmalar neticesinde FETÖ'nün karanlık yüzünü görmeye başladığını Amerikan kurumları bize söylüyor. Buraya kadar geldiler. Büyükelçiliğimize gidiyorlar. Ne kadar karanlık bir yapı. İnsanı ve teknolojiyi nasıl kullandıkları. Vergi kaçakçılığından vize kaçakçılığına kadar illegal faaliyetleri ve oradaki okullardaki usulsüzlükler." dedi.
Çavuşoğlu, ABD Adalet Bakanlığının da söz konusu okula, usulsüzlükler dolayısıyla 4,5 milyon dolar ceza verdiğini bildirdi.
Toplantı kapsamında, iki ülke arasında, "Kırgız Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı ile Türkiye Maarif Vakfı arasında Kırgız Cumhuriyeti'nde Özel Eğitim Kurumlarının Açılması ve İşletilmesine İlişkin Anlaşma" imzalandı.