Dolardaki yükselişi bir türlü durduramayan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati dün yaptığı konuşmada Kur Korumalı Mevduat’ın (KKM) bütçe üzerindeki etkisinin sınırlı olduğunu iddia etmişti.
Gerçek rakamlar ortaya çıktı. Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, KKM’nin Hazine’ye maliyeti şuanda 75,6 milyar TL’yi bulmuş durumda. Bütçe verileri KKM yükü olmasaydı bu rakamla çiftçilere ve sosyal ödemelere ağırlık verilebileceğini gösteriyor.
75.6 milyar TL yalnızca Hazine’den mudilere ödenen miktar. Sözcü'de yer alan habere göre TCMB’nin dövizden KKM’ye geçenlere ne kadar ödediği tam olarak bilinmese de KKM’nin kamuya toplam maliyetinin bu ödemelerle birlikte 150 milyar TL’nin üzerinde olduğu tahmin ediliyor.
NEBATİ: ETKİSİ SINIRLI
Dün 2. Türkiye Çiftçi Zirvesi’nde yaptığı konuşmada Bakan Nebati KKM’ye ilişkin de değerlendirmelerde bulundu. Nebati, “Kur korumalı mevduat 1,37 trilyon TL’ye ulaştı. Ülkedeki mevduatın 3’te birini karşılıyor. KKM’nin maliyeti 75,6 milyar TL. KKM’nin Türkiye bütçesi üzerinde etkisinin sınırlı olduğu çok net bir şekilde ortada” dedi.
Aralık ayında yaşanan kur krizinin ardından hükümet kur korumalı mevduatı devreye alarak mudilerin yatırımlarını TL aracılığı ile bankada değerlendirmesine ve olası kur zararının Hazine aracılığı ile karşılanmasına ilişkin düzenleme getirmişti.
Sonrasında KKM'deki kur farklarının mevduat sahiplerine ilk ödenmeye başlandığı mart ayında bu rakam 11,7 milyar olarak gerçekleşmiş, dolar/TL'deki hızlanmanın sınırlı seyrettiği nisan ve mayıs aylarında sırasıyla 4,5 milyar TL ve 4,8 milyar TL'lik ödemeler yapılmıştı.
BÜTÇEYE YÜKÜ DAHA DA ARTABİLİR
Haziran, temmuz ve ağustos aylarında ise dolar/TL'deki artışın tekrar ivmelenmesi ve 18 seviyelerine geri dönmesiyle KKM'nin Hazine'ye olan maliyeti de artmaya devam etti. Böylece ağustos sonunda KKM'nin bütçeye toplam maliyeti 75,6 milyar TL oldu.
Buna göre 8 ayda toplam bütçe giderinin yaklaşık 1,7 trilyon TL olduğu hesaba katıldığında KKM’nin bütçenin yaklaşık yüzde 4’üne denk geldiği görüldü. Eğer yıl sonuna kadar dolar/TL’deki yükseliş hızlanırsa KKM’nin bütçeye sağlayacağı yük daha da artacak.