Yoğun çalışma hayatı, bilgisayar başında geçirilen uzun saatler, uzun süre ayakta veya oturarak çalışma gibi nedenlerle bel ağrısından şikayet edenlerin sayısı her geçen gün artıyor. Bel ağrısı şiddetli olduğu ve uzun sürdüğü zaman hem günlük hayatı hem de iş verimini etkiler, yaşam kalitesini düşürür.Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Rıza Azeri bel ağrılarından kurtulmanın yollarını anlattı.
Yataktan aniden kalkmayın
Bel ağrısı olanlar yataktan kalkmadan önce bel kaslarını ısıtmak için belirli egzersizler yapabilirler. Yataktan kalkarken yan dönüp önce bacaklar sarkıtılmalı sonra kalkılmalıdır. Anlık hareketlerden kaçınmak gerekir. Gece yattığı zaman insanın kasları soğur. Bu yüzden üzerine bir şey örtme ihtiyacı hisseder. Dolayısıyla sabah kalkıldığında kaslar soğuk olduğu için bir anlık kalkmayla kas spazmı yaşanabilir. Bu nedenle önce basit hareketlerle kasları ısıttıktan sonra yan dönüp önce bacakları sarkıtmak sonra da vücudu kaldırarak yataktan kalkmak gerekir.
Kilo almaktan kaçının ve sigara içmeyin
Aşırı kilo almayın, varsa verin. Özellikle göbek bölgesinden alınan kilolar bele binen yük miktarını artırıyor. Ayrıca büyük göğüsler de bel ağrısı yapıyor. Çok büyük göğüsleri küçülttürmek bel ağrısını hafifletecektir. Sigara omurgadaki disklerin çevresindeki ince damarları tıkadığı için diskin beslenmesini zorlaştırır. Bu nedenle sigara içenlerde bel fıtığı daha çok görülür, varsa artar.
20 dakikada bir ayağa kalkın, birkaç adım atın
Otururken omurgadaki disklerin arasındaki basınç oturma şekline bağlı olarak artar. Öne doğru eğilmekle veya yana doğru eğilip oturmakla disk aralarındaki basınç daha da yükselir. Bu yüzden her 20 dakikada bir ayağa kalkıp disk aralarındaki basıncı azaltmak gerekir. Diskin içinde damar olmadığı için çevredeki dokulardan beslenir. Oturduğumuz zaman diskin içinde sıvı alışverişi olmaz. Ancak hareket ettiğimiz zaman disk beslenir. Bu nedenle uzun süreli oturanlarda dejeneratif fıtıklar oluşur.
Belinizi destekleyin
Dik oturduğumuz ve bele destek verdiğimiz zaman disklere binen yük miktarı azalır. Yana veya öne eğildiğimizde disk aralarındaki basınç artar ve bel ağrısına sebep olur. Destekleyiciler kişiye göre değişir, bel çukurunu dolduracak şekilde olmalıdır ve elastik olanlar tercih edilmelidir.
Yerden bir şey alırken belinizden eğilmeyin
Öne doğru eğilmekle bele binen yük miktarı kilo ve boyla ilgili olarak artar. Vücudun ağırlığının yüzde 60’ı belden yukarısı, yüzde 40’ı belden aşağısıdır. Öne doğru eğildiğimiz zaman fizik kurallarına göre eğilmenin artmasıyla belin yükü de artar. Örneğin 70 kiloluk birinin 42 kilo belden yukarısı, 28 kilo belden aşağısıdır. Öne doğru eğilmekle bele binen yük miktarı 4-5 katına çıkar. Bu da bele aşırı yük bindirir.
Rahat ettiğiniz pozisyonda uyuyun
Eğer sırt üstü rahat ediyorsanız sırt üstü, yüz üstü rahat ediyorsanız yüz üstü yatın. Rahat ettiğiniz pozisyon sizin için en iyi pozisyondur. Bel çukuru fazla olanlar genelde sırt üstü yatamazlar, bu nedenle yan veya yüz üstü yatarlar. Sırt üstü yattığında bel sabaha kadar köprü kurmuş olur, dolayısıyla kişi bel ağrısıyla uyanır.
Yerden bir şey kaldırırken dizleri bükün
Yerden bir şey kaldırırken dizlerinizi bükerek kaldırın. Kaldırdığınız eşyayı kendi vücudunuza yakın tutun. Uzak tuttukça bele binen yük artar. Öne eğildiğiniz zaman vücut ağırlığı artacağından bele binen yük de artar. Dolayısıyla yerden bir şey alırken öne ya da yana eğilmeden dizlerden yardım almak gerekir. Bel ağrısı olanlar zaten ağır eşyalar kaldırmaktan kaçınmalıdır. Mecbur kalırlarsa kendilerine yakın tutmalıdır. Bavul taşıyacaksınız tekerlekli olanları tercih etmelisiniz. Sırt çantası kullanıyorsanız çift askılı olsun ki ağırlık bir tarafa binmesin.
Düz yolda yürüyüş yapın, koşmaktan kaçının
Yürüyüşün kondisyonu artırma, kilo verme gibi birçok yararı olduğu gibi omurgada diskin beslenmesi üzerine de faydaları vardır. Yürüyüş yaptığınız zaman sürekli bir ayak yerdedir, bu nedenle diskte çevre dokularla madde alışverişi olur. Diskin beslenmesine katkıda bulunur. Koşarken iki bacak da havada olabildiği için ayaklar düştüğü anda diskler üzerine bir basınç olur. Omurlar birbirine basınç uyguladığı için bel fıtığı da artar.
Suyun kaldırma gücünden faydalanın
100 kiloluk insan suya girdiğinde kas yağ durumuna göre 3 ile 5 kilo arasında ağırlığı olur. Dolayısıyla yüzmek kasları güçlendirir, bele herhangi bir ağırlık gelmez. Böylece bele yük vermeden kaslar güçlenmiş olur.
Duruş egzersizleri yapın
Omurga bir bütündür, herhangi bir yerinde şekil bozukluğu varsa ister istemez bel kısmını da etkileyecektir. Örneğin aşırı kamburluk beldede çukur yapar ve bel ağrısına sebep olur. Bu nedenle duruş egzersizleri yapmak önemlidir.