Borçlarını ödeyemedikleri, icralık oldukları, hatta maaş ödeyemediği için personeli bile kalmadığı KAP'ta yer alan raporlarda ve açıklamalarda açıkça belirtilen şirketlerin hisse değerlerinde yüzde 3 bine ulaşan değer artışları olurken, bazı hisseler hakkında tedbir kararları geldi. SPK eski Başkanı Doç. Dr. Doğan Cansızlar, söz konusu şirketlerin "yakın izleme pazarı" olarak adlandırılan gruptaki şirketler olduklarına dikkat çekerek küçük yatırımcıları temkinli olmaları konusunda uyardı.
Corona virüsü salgını nedeniyle ekonomik faaliyette ciddi düşüş kaydedilirken, Borsa İstanbul’da bazı küçük şirketlerin hisselerinde olağanüstü fiyat hareketleri dikkat çekiyor.
Borsa İstanbul'da 2019 yılının tamamında 24 bin 519 artan yatırımcı sayısı, 2020’nin 1 Ocak-10 Mayıs döneminde 269 bin 993 artarak 1 milyon 473 bin 430’a yükseldiği için, olağanüstü hareketler artık daha fazla kişiyi yakından ilgilendiriyor.
İKİ AYDA DEĞERİ YÜZDE 3019 ARTTI, TEDBİR KARARI GELDİ
Son iki ayda hisse değeri astronomik şekilde değerlenen bazı şirketlerin mali durumlarının bozukluğu dikkat çekerken, dün de Borsa İstanbul’da tedbir kararları geldi.
Hisse fiyatı astronomik şekilde değerlenen şirketlerden biri Ekiz Kimya Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi.18 Mart’ta 0,67 TL olan bu şirketin hisse değeri, dün 21,50 TL’ye kadar yükseldi. Yaklaşık iki ayda hisse değerindeki artış yüzde 3019 oldu.
KAP’ta yayımlanan bilançoya göre, Ekiz Kimya’nın 31 Aralık 2019 tarihi itibariyle tamamı yeniden yapılandırılmış finansal borçlarının toplamı 17,7 milyon TL ve şirket ilgili kredilerin 7 milyon TL’lik tutarındaki anapara ve faiz taksitleri vadesi geçmesine rağmen ödemedi.
BORÇLAR ÖDENEMEZ DURUMDA
Nitekim, Ekiz Kimya’nın bağımsız denetim raporunda, kısa vadeli borçlarının dönen varlıklarını 21,6 milyon TL aştığına dikkat çekilerek “Şirketin sürekliliğini devam ettirme kabiliyetine ilişkin ciddi şüphe oluşturabilecek önemli bir belirsizliğin mevcut olduğu” belirtiliyor.
Olağanüstü fiyat hareketlerinin ardından söz konusu şirketle ilgili 13 Mayıs’ta Borsa İstanbul tarafından tedbir kararı alındı ve 3 ay süreyle mevcut “Açığa Satış ve Kredili İşlem Yasağı”na ilave olarak “Brüt Takas” ve “Emir Toplama Aşamalarında Denge Bilgisi Yayınının Kısıtlanması” şeklindeki önleyici tedbirler uygulanacağı belirtildi. Tedbir kapsamında ilgili sırada açılış, kapanış ve tüm diğer tek fiyat bölümlerinde emir toplama süresi boyunca denge seviyesine ilişkin fiyat, miktar ve kalan miktar değerleri yayımlanmayacak.
KONKORDATO BAŞVURUSU YAPMIŞTI, PERSONELİ BİLE YOK
Hisselerinde olağanüstü fiyat hareketi görülen bir diğer şirket, Egeli & CO Tarım Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı. 18 Mart’ta 0,19 TL olan şirketin hisse değeri, 14 Mayıs’ta 1,63 TL’ye kadar yükseldi. İki aydaki artış yüzde 758 oldu.
Ancak Ekiz Kimya gibi Egeli şirketinin mali durumu da iyi değil.
Egeli & CO Tarım’ın 2 Mart 2020’de KAP’ta yayımlanan bilançosunda bağımsız denetçi “Şirketin 2019 yılına ait net dönem zararı 7 milyon TL olarak gerçekleşmiş ve oluşan zararlar nedeniyle sermaye ve kanuni yedek akçelerinin toplamının üçte ikisinden fazlası karşılıksız kalmıştır. Şirket’in 31 Aralık 2019 tarihi itibariyle kısa vadeli yükümlülükleri kısa vadeli varlıklarından 6,6 milyon TL tutarında fazladır. Dolayısıyla bu durum işletmenin sürekliliği üzerinde ciddi şüpheler uyandıracak önemli belirsizliklerin mevcudiyetine işaret etmektedir” görüşüne yer veriyor.
Denetçi ayrıca, şirketin bankalara, personele ve devlete borçlarını ödemediği için icralık olduğunu, denetim yapılan tarih itibarıyla da personelinin bulunmadığını söylüyor.
Şirketin bağlı ortaklıkları Doğa Tarım Hayvancılık Gıda Pazarlama San. ve Tic. A.Ş, Batı Tarımsal Yatırımlar A.Ş., EGC Tarım Arazileri AŞ ve Tan Egeli tarafından yapılan konkordato başvuruları sonucunda da “geçici mühlet” kararı verilmiş durumda.
Borsa İstanbul, 13 Mayıs’ta Egeli & Co Tarım Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı hakkında da Ekiz Kimya ile aynı tedbir kararını aldı.
BORSA İSTANBUL’DAN UYARI GELDİ
Mali durumu iyi olmamasına rağmen son iki ayda olağanüstü fiyat hareketi görülen bir diğer şirket Kervansaray Yatırım Holding oldu. Şirketin 17 Mart’ta 0,27 TL olan hisse değeri 14 Mayıs’ta 0,63’ü gördü. İki aylık artış yüzde 133’e ulaştı.
KAP’ta 11 Mayıs’ta yayımlanan açıklamada, Borsa İstanbul’un şirkete uyarı gönderdiği görülüyor. Uyarının gerekçeleri olarak “özel durum açıklamalarını gecikmeli olarak yapmış olması”, “şirketten istenen bilgi ve belgelerin Borsaya eksiksiz olarak verilmemiş olması”, “Şirketin finansal, kamu ve personel borçlarını vadesinde ödeyememesi sebebiyle alacaklıların hukuki takiplere başlamış olması, Şirketin hasılatında ve aktifinde önemli paya sahip olan varlıklarının icra takibine konu olması veya devrinin söz konusu olması, alacaklarının vadesinde tahsil edilememesi ve borçlarının vadesinde ödenememesi” ve “Ortaklığın faaliyetlerini devam ettiremeyecek seviyede finansman sıkıntısına düşmüş olması” gösteriliyor.
Nitekim şirket hakkındaki bağımsız denetçi yazısında “Grup’un 31 Aralık 2019 tarihi itibarıyla kısa vadeli yükümlülükleri kısa vadeli varlıklarını 652 milyon TL tutarında aşmakta olup , aynı dönem itibarıyla 155 milyon TL zarar gerçekleşmiştir” deniliyor ve “Grup’un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetine ilişkin ciddi şüphe ve önemli belirsizlik olduğu” belirtiliyor.
ESKİ SPK BAŞKANI’NDAN KÜÇÜK YATIRIMCILARA UYARI
2000-2006 dönemi Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Doç. Dr. Doğan Cansızlar, özellikle borsaya yeni giren bireysel küçük yatırımcıları temkinli olmaları konusunda uyardı.
Hisse değerlerinde olağanüstü hareketler olan söz konusu şirketlerin “yakın izleme pazarı” grubundaki şirketler olduğunu ve bu şirketlerin SPK’nın yakın denetiminde olduğunu belirten Cansızlar, tedbir kararlarının ardından yapılan incelemeler sonucunda cezaların da gündeme gelebileceğini söyledi.
Cansızlar, söz konusu şirketlerin mali durumları kötü olsa da “geleceği dönük olumlu gelişme” beklentisi ya da bilgisi ile yatırımcıların hisse alımı yapabildiklerine ve bunun da hızlı değişimleri beraberinde getirebildiğine dikkat çekti.