Pek çok şehrin karantinada olması ve işyerlerinin kapanması ile işten çıkarma dalgasının tetiklendiği bir ortamda, Cuma günü yayınlanacak olan Mart ayına ait tarım dışı istihdam verilerinde büyük bir düşüş bekleniyor. Perşembe günkü işsizlik başvuruları da geçen hafta görülen tarihi yükseklerin ardından ilgi odağında olacak. Devam eden sağlık krizine rağmen kısıtlamaları yumuşatmaya ne kadar meyilli olup olmadığını görmek için Başkan Donald Trump’ın tepkisi yakından takip edilecek. Öte yandan Çin’in PMI verileri, ülke ekonomisinin yılın başından beri zayıfladıktan sonra ve 2020 yılının ilk çeyreği yaklaşırken toparlanmaya başlayıp başlamadığına ilişkin gösterge sunabilir.
İşte yeni haftaya başlarken bilmeniz gerekenler:
1. ABD işgücü piyasasının etkisi
ABD tarım dışı istihdam raporunun Mart ayına ait anketinin zamanlaması nedeniyle, büyük olasılıkla işgücü piyasası üzerindeki etkinin en kötüsünden önce geldi. Ekonomistler Cuma günkü rakamların 100.000 iş kaybı göstereceğini düşünüyor.
Bu seviyenin büyük oranda aşılması ve Kongre’nin onayladığı 2 trilyon dolarlık emsalsiz teşvik paketi, aniden yetersiz görünmeye başlayabilir. Hükümet paketinde, en çok zarar gören sanayilerin finansmanı için 500 milyar dolarlık fon ve ABD’li ailelere 3.000 dolara kadar doğrudan ödeme finansmanı için görece bir miktar var.
Öncesinde ise Perşembe günü işsizlik başvuruları var. Bir önceki hafta rekor kırarak 3,28 milyona ulaştıktan sonra verilerin 28 Mart ile biten haftada yeni işsizlik başvuru sayısında büyük bir dalga olduğunu göstermesi bekleniyor.
2. Trump hızla yeniden açılma ile ilgili yorumlarını geri alıyor
Geçen hafta ekonominin Paskalya Pazar’ına kadar yeniden açılmasıyla ilgili yaptığı değerlendirmelerden caymış görünen Başkan Trump’ın ardından yatırımcılar Beyaz Saray’daki gelişmeleri yakından izleyecek.
Trump Cumartesi günü yaptığı açıklamada, büyük şehirlerdeki kapatılmaları takiben 12 Nisan’a kadar işletmelerin yeniden açılıp açılmayacağından emin olmadığını söyledi.
Bazı yatırımcılar işe erken dönüşün ABD ekonomisini destekleyeceğine inanıyor ancak sağlık uzmanları, kısıtlamalardaki gelişigüzel gevşemelerin koronavirüs etkisini daha da kötüleştirebileceğini söylüyor. ABD’deki vakalar Cumartesi günü 115.000’i geçti – dünyadaki en büyük rakam.
İkincil işlerdeki kapatılmaların genişletilmesinin ekonomik yankılarına ilişkin endişeli olan Trump, 3 Kasım’daki seçimde kendisini yerinden etme şansını artırmak için ekonomiyi felce uğratmak isteyen Demokrat eleştirmenleri suçladı.
3. Çin’in PMI verileri
Çinli fabrikaların Ocak-Şubat kârları zaten on yılın en düşük seviyesini gördü ve Salı günkü PMI anketi daha da acısını ortaya çıkaracak gibi görünüyor. Ve her yerde olduğu gibi, işletmelere ne kadar ucuz kredi sunulduğuna bakılmaksızın iş kayıpları artıyor.
Çin koronavirüsü kontrol altına almış görünürken işe tekrar dönüşe ve seyahate izin vermek büyük ekonomik zarara yol açabilir. ABD, Avrupa ve Çin'in ihraç ettiği diğer pazarlarda enfeksiyonların katlanarak artması ve tedarik zincirinin kargaşa içinde olması nedeniyle Çin'e arz-talep şoku çarpıyor.
4. Euro bölgesi verileri
Bu hafta Euro bölgesi için açıklanacak çok veri var ve Pazartesi günkü Mart ayı ekonomik hissiyat verileri, işletme ve tüketicilerin durumu nasıl değerlendirdiğine ilişkin bir fikir sunacak.
Petrol fiyatlarındaki düşüş, Mart enflasyonunun alt üst olduğu anlamına gelirken perakende satışlar ve işsizlik verileri Şubat ayına ait, yani koronavirüsü kontrol altına almak için uygulanan tedbirlerin ekonomik sonuçlarını yine de tamamen göstermeyecek.
5. Birinci çeyrek bitiyor
Bazıları yılın ilk çeyreğinin sonunda pişman olacak. ABD-İran arasındaki savaş korkuları, JPMorgan analistlerinin dünya ekonomisinin Mart ayına olan üç aylık dönemde %12 daralma yaşayacağını tahmin ettiği koronavirüs salgınına dönüştü. Bu çeyrek, petrol fiyatlarındaki %60 düşüşle daha da kötüleşen küresel hisse senedi piyasalarında Büyük Bunalım’dan beri görülen en şiddetli çöküşü gördü.
İkinci çeyreğin başlangıcı pek rahatlama getirmeyebilir, koronavirüs hala hızla yayılıyor ve küresel ekonominin büyük bölümünün kapalı kalmasına yol açmaya devam ediyor. Bankalar ikinci çeyrek tahminlerini hızla düşürdü, yani finans piyasalarında daha çok türbülans bekleniyor.
Ancak hükümetlerin 5 trilyon dolarlık teşvik paketi sözleri ve majör bankaların faizleri düşürüp varlık alımlarını tekrar başlatmaları üzerine piyasalar toparlandı ve belki birinci çeyreği yüksek bir seviyede bitirebilir. Yatırımcılar enfeksiyon oranının zirve yapıp yapmadığını görmek için bekliyor olacak ancak koronavirüsün ne zaman kontrol altına alınacağı hala belirsiz.