Yerel seçimlerde başta İstanbul ve Ankara olmak üzere birçok belediyeyi kaybeden iktidar, büyükşehir belediyelerinin bir yetkisini daha gasp etti. Yönetmelikle büyükşehir belediyelerinin alışveriş merkezlerine ruhsat, yapı kullanma ve işyeri açma belgesi verme yetkisi sınırlandırılarak, ilçe belediyelerine devredildi.
Ticaret Bakanlığı’nın Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, büyükşehir olan yerlerde ilçe belediyelerinin mülkiyeti ve sınırları içinde bulunan arsalarda inşa edilen, konut sayısı iş yeri sayısından fazla olan karma projelerde, yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi, iş yeri açma ve çalışma ruhsatını verme, değiştirme ve yenileme yetkileri ilçe belediyesine verildi.
Ticaret Bakanlığı, yönetmeliğe aykırı hareket edenler için öngörülen idari para cezalarını uygulama yetkisini il müdürlüklerine devredebilecek. Bakanlık daha önce bu yetkisini merkezde İç Ticaret Genel Müdürlüğü, taşrada il müdürlüğü vasıtasıyla kullanabiliyordu.
Alışveriş merkezine yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi, iş yeri açma ve çalışma ruhsatını verme, değiştirme ve yenileme yetkisi, büyükşehir olan yerlerde büyükşehir belediyesine, diğer yerlerde belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde ilgili belediyelere, belediye sınırları ve mücavir alanlar dışında ise il özel idarelerine ait bulunuyor.
AKP’LİLERE DENETİM YOK
Konuyu BirGün’e değerlendiren CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat, AVM’lerle birlikte bir rant alanı yaratıldığını söyledi. AVM’lerin çok fazla olduğunu ve bulunmaması gereken yerlere dahi yapıldığına dikkat çeken Karabat, “AVM sayısının fazla olduğunu, olmaması gereken yerlerde dahi olduğunu söylüyoruz. Alışveriş merkezlerinin özellikle kentin trafiğini artıracak noktalarda planlandığını ve ihtiyaca hâsıl olacak şekilde yapılandırılmadığını gözlemliyoruz.
‘Hiç alışveriş merkezi olmasın’ demek elbette doğru değil. Ancak alışveriş merkezi açılan yerlerin özellikle küçük esnafı yok etmeyecek şekilde olması lazım. Dolayısıyla AVM’lerle ilgili bir rant alanı yaratıldığına hepimiz tanıklık ediyoruz. Yaratılan bu rant alanlarından kaynaklı iktidarın, ‘buranın bende olması gerekir’ düşüncesinin açıkça ortada olduğunu görebiliyoruz. Ayrıca büyükşehirlerdeki mağlubiyetini iktidar böylece kabul etmiş oluyor. Öte yandan büyükşehirler daha göz önündeler ve bunlar denetlenen belediyeler… Ancak ilçe belediyeleri denetimden kaçabilecek olduğu gibi iktidara yakın olanlar zaten denetim dışı kalıyor” şeklinde konuştu.
YÜK BÜYÜKŞEHİRLERDE
AVM’lerin temizlik, yol yapımı ve ulaşım konularında büyükşehir belediyelerinden hizmet aldığını da belirten Karabat, “Bu tip yüklerin tamamen büyükşehirde olduğu bir ortamda ruhsat yetkisinin ilçe belediyelerine verilmiş olması çok başka bir çelişkidir” dedi. Karabat, sözlerini şöyle noktaladı: “Belediye yetkilerinin gasp edilmesiyle beraber büyükşehirlerin bazen elinden yetkileri alınarak, bazen başkanları değiştirilerek kayyum süreci tamamlanmak ve sürdürülmek isteniyor. Türkiye’de yerel seçimlerde iktidar kaybetti ama yerel yönetimlerin rahat edebilmesi için ve demokrasi mücadelesinin bir adım yükselmesi için merkezi iktidarın ilk seçimlerde zayıflatılması ve el değiştirmesi gerektiği ortada.”
Meral Danyıldız/Birgün