Çekya'da ocakta yapılan seçimlerde eski Başbakan ve ana muhalefet Gayrimemnun Halk Hareketi (ANO) Genel Başkanı Andrej Babis'i geride bırakarak Cumhurbaşkanı seçilen eski Genelkurmay Başkanı ve NATO Askeri Komite Başkanı Petr Pavel, yarın düzenlenecek törenle resmen görevine başlayacak.
Parlak bir askeri ve diplomatik kariyeri geride bırakan Pavel, 1961’de Almanya sınırına yakın Plana kasabasında dünyaya geldi.
Pavel, babasının üst düzey bir asker olması dolayısıyla ilk, orta, lise ve üniversite eğitimlerini askeri okullarda tamamladı. Vyskov'daki ülkenin tek askeri yüksek okulundan 1983'te mezun olan Pavel, İngiltere'nin Camberley kentindeki Staff College ve Londra'daki Royal College of Defence Studies'de öğrenim gördü.
Petr Pavel, 1985'te Komünist Parti'ye üye oldu. Bu kararı, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Pavel karşıtı kampanyalarda kullanıldı.
Çekoslovakya'nın 1992'de dağılmasının ardından Çek ordusunda görevini sürdüren Pavel, ordunun özel harekat biriminin iki yıl süresince komutanlığını yürüttü.
"Balkanlar'da 53 BM askerini ateş çemberinden çıkardı"
Aynı tarihlerde Balkanlar'da süren savaşlarda Birleşmiş Milletlerin (BM) koruma misyonunda görev alan Pavel, Hırvat ve Sırp güçlerinin ateş hattında kalan BM misyonuna bağlı 53 Fransız askerinin bulundukları Karin üssünden tahliye edilmesini sağlayarak önemli bir başarı ortaya koydu. Bu, Pavel’in hem madalya almasını hem de uluslararası kamuoyu tarafından tanınmasını sağladı.
Pavel, bu başarısını cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki kampanyasında kullanarak, seçmenleri etkilemeyi hedefledi.
Genelkurmay Başkanlığı
Bu gelişmenin ardından NATO bünyesinde çeşitli görevlerde bulunan Pavel, Çek ordusundaki kariyer basamaklarını da hızla tırmandı. 2003-2005'te Çek Silahlı Kuvvetlerinin Genelkurmay Başkan Yardımcısı olan Pavel, daha sonra orduda farklı birimlerde üst düzey görevler üslendi. Pavel, 2012'de Genelkurmay Başkanı olarak ordunun başına getirildi.
Pavel, 3 yıl sürdürdüğü bu görevin ardından 2015'te NATO Askeri Komite Başkanlığına getirilerek örgütün bu en yüksek görevini 2018'e kadar yürüttü. Böylelikle Pavel, Varşova Paktı üyesi bir ülkeden bu göreve gelen ilk asker olma başarısını da göstermiş oldu.
Parlak kariyeri, karizmatik kişiliği ve hedef odaklı çalışmasıyla bilinen Pavel, 2022'de cumhurbaşkanlığı adaylığını açıkladı.
Rusya karşıtı ve Avrupa Birliği (AB) yanlısı Pavel, seçim kampanyasında, ülkesinin dış politikada daha etkin bir rol üstlenmesini savunurken, enerji bağımlılığının sonlandırılması için nükleer enerjinin daha fazla kullanılmasından yana olduğunu dillendirdi.
Eşcinsellere evlenme hakkı
Pavel, anlaşmazlıkları çözüme kavuşturan, eşcinsellerin evlenme haklarına karşı çıkmayan bir cumhurbaşkanı olacağını seçim çalışmalarında öne çıkardı.
Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaşta Avrupa'nın daha aktif ve kararlı adımlar atması gerektiğini savunan Pavel, NATO'nun bu ülkede insani kurtarma koridoru oluşturması gerektiğini ve Ukrayna'nın hava sahasının kapatılmasını savundu.
Cumhurbaşkanlığı seçimindeki en iddialı rakibi popülist siyasetçi Andrej Babis’i ilk turda az bir oy farkıyla geride bırakarak birinci olan Pavel, yüzde 50 barajını aşamadığı için Babis’le birlikte ikinci tura kaldı.
Çekya'nın 4. Cumhurbaşkanı
Petr Pavel, 27-28 Ocak’ta düzenlenen ikinci turda oyların yüzde 58,3’ünü alarak ülkede halkın seçtiği 4. cumhurbaşkanı oldu.
Seçimi kazanır kazanmaz Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve Tayvan lideri Tsai Ing-Wen ile telefon görüşmesinde bulunması, Çekya'nın Çin'le arasının gerilmesine neden oldu.
Henüz resmen göreve başlamadan yaptığı çarpıcı açıklamalarla dikkatleri üzerine çekmeyi başaran Pavel, savaşın başından itibaren Ukrayna’ya silah ve ekipman desteğinde bulunan ülkesiyle gurur duyduğunu, savaşın sona ermesinin barış görüşmelerine yanaşmayan Rusya’nın güçlerini Ukrayna’dan çekmesiyle mümkün olacağını dile getirdi.
"Ukrayna, NATO üyeliğini hak ediyor"
Savaş biter bitmez Ukrayna’nın NATO’ya alınması gerektiğini kaydeden Pavel, bu ülkenin üye olmayı çoktan hak ettiğini savunuyor.
Pavel, Çekya’da iki dönem üst üste Cumhurbaşkanlığı görevini sürdüren, Moskova ile iyi ilişkilere sahip popülist Milos Zeman’dan yarın görevi resmen devralacak.