CHP Grup Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç tarafından hazırlanan Sosyal Refah Kanun Teklifi’nde, asgari ücretten kesilen gelir vergisinin kaldırılması, en düşük emekli aylığının net asgari ücret seviyesine yükseltilmesi ve dini bayramlar öncesinde yapılan ikramiye ödemelerinin 1.500 TL’ye çıkarılması öngörüldü.
CHP Grup Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç tarafından hazırlanan “Gelir Vergisi Kanunu ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında (Sosyal Refah) Kanun Teklifi” TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Teklif ile asgari ücretten kesilen gelir vergisinin kaldırılması, en düşük emekli aylığının net asgari ücret seviyesine yükseltilmesi ve dini bayramlar öncesinde yapılan ikramiye ödemelerinin 1.500 TL’ye çıkarılması ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20’nci maddesi kapsamındaki sandıklardan aylık almakta olan emeklilerin de yararlanması ve emeklilere verilen bayram ikramiyesi miktarının her yılbaşında gerçekleşen enflasyon oranında arttırılması öngörüldü.
Teklifin gerekçesinde şu değerlendirmelere yer verildi:
“ASGARİ ÜCRET GEÇİM ÜCRETİ OLMAKTAN ÇIKTI”
“Yurttaşlarımızın adil ve elverişli koşullarda, insanca yaşama olanağı sağlayacak bir ücret karşılığında çalışması anayasal bir zorunluluk olduğu kadar sosyal devletin de gereğidir. Ülkemizde asgari ücret ile çalışan sayısı oldukça yüksek düzeydedir. Kayıt dışı istihdam oranı TÜİK eylül 2020 verilerine göre yüzde 32.2’dir. Bu nedenle asgari ücretle çalışan işçi sayısının 10 milyona yakın olduğunu söylemek de mümkündür. Mevcut asgari ücret ne yazık ki, bir geçim ücreti olmaktan çıkmıştır. Uluslararası alanda işçinin ve ailesinin geçimini sağlamaya yönelik olarak belirlenen asgari ücret ülkemizde geçimlik ücret olmaktan çıkmıştır. Halihazırdaki 3 bin 577,50 TL. Brüt asgari ücretten net 2 bin 825,90 TL ele geçmektedir ve asgari ücret 4 kişilik bir ailenin sadece asgari gıda ihtiyacını bile karşılamaktan uzaklaşmıştır. Türk-İş Konfederasyonu’nun verilerine göre açlık sınırı 2021 mart ayı itibariyle 2,735.97 TL iken yoksulluk sınırı 8,911.97 TL’dir. Asgari ücret üzerindeki yükler ücretin yüzde 21’ni oluşturmaktadır ve bir taraftan asgari ücretin net değerini azaltırken, diğer taraftan kayıt dışı istihdam gibi bir takım ekonomik sorunlara yol açmaktadır. Asgari ücret üzerindeki vergi yükü net geliri azaltmakta ve dolaylı olarak da işverenlerin maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır. Kanun teklifimiz ile çalışanın insan onuruna yaraşır bir yaşam sürdürebilmesini sağlayacak düzeyde ücret alması ilkesinden hareketle asgari ücret üzerindeki vergi yükünün de kaldırılması amaçlanmaktadır.
“SALGIN EMEKLİLERİ VURDU”
Salgından en çok etkilenen kesimler arasında yaşlı nüfus ve emeklilerin yer aldığı bilinmektedir. Sadece salgından değil gitgide derinleşen ekonomik krizden de en çok payını alan ve etkilenen kesim emekliler olmuştur. Emekli aylıklarına 2020 yılı için yapılan zam, enflasyondaki hızlı yükselişi karşılamamakta, kurdaki yüzde 100’ü aşan artış ve enflasyon artışı tüm yaşamsal ihtiyaçların fiyatlarını artırmaktadır. Lüks sayılamayacak en temel gıda maddelerindeki fahiş artış, emeklilerin sağlıklı beslenmesi bir yana açlıkla mücadele etmelerine sebep olmaktadır. Emeklilerin hemen hepsi yoksulluk seviyesinin altında yaşamını sürdürmektedir. Acil bir tedbir olarak en düşük emekli aylığının asgari ücret seviyesine yükseltilmesi bir adım olacaktır. Pandemi sürecinde emeklilerin yaşadığı ekonomik sıkıntılara bir nebze olsun çare olabilecek bu adımın bir an önce atılması gerekmektedir.
“BAYRAM İKRAMİYESİ ERİDİ”
CHP’nin emeklilere bayram ikramiyesi verilmesine ilişkin seçim vaadi sonucun düzenleme yapılmış ve 20018’den bu yana her yıl iki bayram öncesinden emekli vatandaşlarımız bin TL bayram ikramiyesi almışlardır. İkramiyenin maktu bir ödeme olması nedeniyle emekliler açısından satın alma gücü düşmüş, hızla yükselen fiyatlar karşısında etkinliğini yitirmiştir. Öte yandan 2020 mart ayında ülkemizde ortaya çıkan Covid-19 pandemisi nedeniyle emeklilerimizin zorunlu harcamaları artmış, almakta oldukları emekli aylıkları ve emekli ikramiyesi ihtiyaçlarını karşılayamaz haline gelmiştir. Bu çerçevede pandemi nedeniyle emekli aylıklarının en düşük seviyesinin asgari ücret seviyesine çıkarılmasına ilişkin düzenlemeye paralel olarak emekli ikramiyelerinde de satın alma gücündeki düşüşü önleyecek düzeyde bir iyileştirme yapılması ve bu iyileştirmenin ikramiyelerin her yıl enflasyon oranında arttırılarak emekli ikramiyelerinin satın alma gücünü koruması gerekmektedir. Kanun teklifi ile emeklilerimize ödenen bayram ikramiyelerinin bin TL’den bin 500 TL’ye çıkarılması ve bankalar, sigorta şirketleri, ticaret ve sanayi odaları ve borsalardan emekli olmuş ve halen 506 Sayılı Kanun kapsamında aylıklarını almakta olanların da emeklilere sağlanan bayram ikramiyesi hakkından yararlanmalarının sağlanması amaçlanmaktadır.”