"Clinical Trials Arena" internet sitesinde yer alan habere göre, Çin Ulusal Tıp Ürünleri İdaresi, Hong Kong Üniversitesi araştırmacıları tarafından geliştirilen burun spreyi formundaki Kovid-19 aşı adayının birinci aşama klinik denemelerine onay verdi.
Beijing Wantai ilaç şirketi ve Ximamen Üniversitesi iş birliğinde yürütülecek denemeye 100 sağlıklı gönüllünün katılması planlanıyor.
Ekimde başlaması planlanan denemelerin ikinci ve üçüncü safhalarıyla birlikte en az bir yıl süreceği tahmin ediliyor.
Spreyle burna tatbik edilen aşı adayının solunum yoluyla bulaşan virüsün doğal enfeksiyon yolunu tetiklemesi, bu yolla vücutta bağışıklık uyandırması amaçlanıyor.
Virüsün güçsüzleştirilmiş bir halini içeren aşı adayı, potansiyel Kovid-19 aşıları arasında enjektör yerine spreyle tatbik edilen ilk örnek olacak.
Sprey formundaki aşıların, grip gibi solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruma sağlamak için yaygın kullanıldığına dikkati çeken araştırmacılar, bu yöntemin aşının üretim ve uygulama maliyetlerini düşürebileceğine dikkati çekiyor.
Çin'deki aşı çalışmaları
Kovid-19'un ortaya çıktığı Çin'de de halen 8 aşı adayının klinik denemeleri sürüyor. Bunlardan 4'ü birinci, 4'ü de ikinci ve üçüncü aşamada insanlar üzerinde test ediliyor.
CanSino, Sinopharm ve Sinovac gibi kamuya ait ilaç firmaları, Çin Askeri Tıp Akademisi, Vuhan Viroloji Enstitüsü, Pekin Biyolojik Ürünler Enstitüsü gibi kurumlarla iş birliği içinde aşı çalışmaları yürütüyor.
CanSino'nun "Ad5-nCoV" adlı aşı adayı, Sinopharm'ın Vuhan Viroloji Enstitüsü ve Pekin Biyolojik Ürünler Enstitüsü ile geliştirdiği aşı adayları ve SinoVac'ın geliştirdiği "CoronaVac" en fazla umut bağlanan çalışmalar arasında görülüyor.
Klinik denemeler 3 aşamada yapılıyor
Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 aşamada insanlar üzerinde test edilmesi gerekiyor.
Klinik denemelerin ilk aşamasında, az sayıdaki gönüllü sağlıklı denek üzerinde aşının güvenli olup olmadığı ve muhtemel yan etkileri araştırılıyor. İkinci aşamada, güvenilirliği doğrulanan aşının etkinliği 100'den fazla denek üzerinde test ediliyor. Üçüncü ve son aşamada ise aynı işlem, binlerce denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç, aylar ve hatta yıllar alabiliyor.
35 aşı adayı, klinik denemelerde insanlar üzerinde test ediliyor
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, 28 Ağustos itibarıyla dünya genelinde Kovid-19'a karşı 35 aşı adayı klinik deneme, 145 aşı adayı ise klinik öncesi değerlendirme aşamasında bulunuyor.
Çin'de ortaya çıkan Kovid-19, 200'den fazla ülke ve bölgeye yayılarak salgına dönüştü. Dünya genelinde vaka sayısı 28 milyon 352 bini aşarken 914 binden fazla kişi hayatını kaybetti.