ANKARA (AA) - Çinli ilaç şirketi Sinopharm'ın potansiyel yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısının 3. aşama klinik denemelerine Körfez ülkesi Bahreyn'de başlandı.
"Clinical Trials Arena" internet sitesinde yer alan habere göre, şirketin Vuhan Viroloji Enstitüsü ve Vuhan Biyoloji Ürünleri Enstitüsü iş birliğinde geliştirdiği Kovid-19 aşı adayının denemeleri yapıldı.
Bahreyn Uluslararası Fuar ve Toplantı Merkezinde yürütülen denemeye 18 yaşından büyük 6 bin sağlıklı gönüllünün katılması planlanıyor.
Bileşiminde Kovid-19'un "etkisizleştirilmiş" bir hali bulunan aşı adayı, virüse karşı vücutta bağışıklık tepkisi uyandırmayı amaçlıyor.
Aşı adayının birinci ve ikinci aşama klinik denemeleri Çin'de yürütülmüş, üçüncü aşama klinik denemelerine ise 17 Temmuz'da Birleşik Arap Emirlikleri'nin başkenti Abu Dabi'de başlanmıştı.
Aşı adayının, Çin'de devlet görevlileri ve kamu şirketlerinin çalışanları üzerinde denendiğine dair medyada yer alan iddialar bilim dünyasında tartışmalara sebep olmuştu.
Çin'deki aşı çalışmaları
Kovid-19'un ortaya çıktığı Çin'de de 8 aşı adayının klinik denemeleri sürüyor. Bunlardan 4'ü birinci, 4'ü ikinci ve üçüncü aşamada insanlar üzerinde test ediliyor.
CanSino, Sinopharm ve Sinovac gibi kamuya ait ilaç firmaları, Çin Askeri Tıp Akademisi, Vuhan Viroloji Enstitüsü, Pekin Biyolojik Ürünler Enstitüsü gibi kurumlarla iş birliği içinde aşı çalışmaları yürütüyor.
Sinopharm'ın aşı adayı dışında CanSino'nun Çin Askeri Tıp Akademisine bağlı Pekin Biyoteknoloji Enstitüsü ile ortak geliştirdiği "Ad5-nCOV" adlı aşı adayı ve SinoVac'ın geliştirdiği "CoronaVac" en fazla umut bağlanan çalışmalar arasında görülüyor.
Klinik denemeler 3 aşamada yapılıyor
Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 aşamada insanlar üzerinde test edilmesi gerekiyor.
Klinik denemelerin ilk aşamasında, az sayıdaki gönüllü sağlıklı denek üzerinde aşının güvenli olup olmadığı ve olası yan etkileri araştırılıyor.
İkinci aşamada, güvenilirliği doğrulanan aşının etkinliği 100'den fazla denek üzerinde test ediliyor.
Üçüncü ve son aşamada ise aynı işlem, binlerce denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç, aylar ve hatta yıllar alabiliyor.
29 aşı adayı, klinik deneme aşamasında
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, 20 Ağustos itibarıyla dünya genelinde Kovid-19'a karşı 30 aşı adayı klinik deneme, 139 aşı adayı ise klinik öncesi değerlendirme aşamasında bulunuyor.
Çin'de ortaya çıkan Kovid-19, 200'den fazla ülke ve bölgeye yayılarak salgına dönüştü. Dünya genelinde vaka sayısı 23 milyon 638 bini aşarken, 813 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
Muhabir: Emre Aytekin