Cumhurbaşkanı Erdoğan, yılın son Kabine toplantısı sonrası kurdaki dalgalanmaları durdurmak için alınacak 10 maddelik tedbirleri açıkladı. Erdoğan, "Hiçbir vatandaşımızın 'kur daha yüksek olacak' diye mevduatını Türk lirasından dövize geçirmesine ihtiyaç kalmayacak. TL mevduat geliri kur altında kalırsa aradaki fark ödenecek." dedi. İhracatçılara da müjde veren Erdoğan, "Döviz kurundaki dalgalanma nedeniyle ihracatçılara ileri vadeli kur rakamı verilecek." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında bir araya gelen 2021 yılının son Kabine Toplantısı sona erdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ana gündem maddesi ekonomi olan toplantı sonrası açıklamalarda bulundu.
"VATANDAŞLARIMIZA YENİ FİNANSAL ALTERNATİFLER SUNUYORUZ"
Kurdaki dalgalanmaları durdurmak için alınacak yeni tedbirleri açıklayan Erdoğan, "Üretimi ve istihdamı desteklemek için çok sayıda paketi hayata geçiriyoruz. Kurdaki dalgalanmayı durdurarak serbest piyasa ekonomisi kuralları çerçevesinde yeni araçları devreye alıyoruz. Tasarruflarını değerlendirirken kurdaki yükselişten kaynaklanan kaygılarını gidermek isteyen vatandaşlarımıza yeni bir finansal alternatif sunuyoruz." diyerek yeni tedbirleri şöyle sıraladı:
- İnsanlarımız, bankadaki Türk Lirası varlığının mevduat kazancı kur artışından yüksekse bu getiriyi elde edecek ama kur getirisi mevduat kazancının üstünde kalırsa aradaki fark doğrudan vatandaşımıza ödenecek. Üstelik bu kazanç stopaj vergisinden de muaf tutulacak. Ayrıca TL varlıklarının yeni bir döviz talebi oluşturmayacak şekilde değerlendirilmesini temin edecek araçları devreye alacağız. Dolayısıyla bundan sonra hiçbir vatandaşımızın 'Kur daha yüksek olacak' diye mevduatını Türk Lirası'ndan dövize geçirmesine ihtiyaç kalmayacak.
- Bir müjdemiz de ihracatçılarımıza var. Döviz kurundaki dalgalanma sebebiyle fiyat vermekte zorlanan ihracatçı firmalarımıza doğrudan Merkez Bankası aracılığıyla ileri vadeli kur rakamı verilecek. Bu işlem sonunda ortaya çıkabilecek kur farkı ise TL olarak ihracatçı firmamıza ödenecek.
- Fon büyüklüğü 250 milyar liraya ulaşan bireysel emeklilik sistemimizin cazibesini artırmak için devlet katkısı oranını yüzde 5 daha artırarak yüzde 30'a çıkartıyoruz.
- Devlet iç borçlanma senetlerine talebi artırmak için buradaki stopajı yüzde sıfıra indiriyoruz. Kurum kazançları üzerindeki vergi yükünü azaltarak uluslararası rekabeti desteklemek ve yatırımı teşvik etmek amacıyla ihracat ve sanayi şirketleri için kurumlar vergisinde bir puanlık indirim planlıyoruz.
- Katma Değer Vergisi'ni etkinliği, adaleti ve basitleştirmeyi sağlamak amacıyla yeniden düzenliyoruz.
- Kar payı üzerinden yapılan vergilendirme ve bu gelirin beyanı yatırımcılar açısından caydırıcı bir mahiyet arz eder hale gelmiştir. Bu sıkıntıyı ortadan kaldırmak için şirketler tarafından yapılacak temettü ödemeleri üzerindeki stopajı yüzde 10'a indiriyoruz.
- KİT'lerden elde edilen ve bütçeye aktarılan gelir paylarına endeksli kamu borçlanma senetleri çıkartılarak yatırımcıların Türk Lirası bazlı varlıklara yönelimi teşvik edilecektir.
- Ülkemizde yastık altında 280 milyar dolar değere sahip 5 bin ton altın bulunduğu bilinmektedir. Bu altınların finansal sisteme dahil edilerek ekonomiye kazandırılması için piyasa paydaşlarıyla birlikte yeni araçlar geliştirilecektir.
- Kamu bankalarının toplam kredilerinin belli bir oranını şeffaf şekilde her yıl ilan edilecek öncelikli sektörlere kullandırmasını sağlayacak bir yapı kurulacaktır.
- Kredi garanti fonu desteğiyle uzun vadeli istihdamı koruma ve geliştirme öncelikli işletme kredileri verilecektir. Proje bankacılığı konusunda atılacak adımlar hızlandırılacaktır.
Erdoğan'ın açıklamalarından satır başları:
TÜRKİYE-AFRİKA ORTAKLIK ZİRVESİ
Geçtiğimiz hafta İstanbul'da Türkiye Afrika ortaklık zirvesini gerçekleştirdik. Zirve marjında Afrikalı mevkidaşlarımızla ikili ilişkilerimizi ve bölgesel değerlendirmelerimizi yapma fırsatım oldu. Afrika ile ticaret hacmimizi 5,4 milyar dolardan, 11 ayda 30 milyar dolara çıkardık. Ticaretimizi önce 50 milyar dolara, ardından da 75 milyar dolara taşımaktır. Türkiye-Afrika ortaklığında yeni bir döneme girdiğimize inanıyorum.
2022 YILI BÜTÇESİ
TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen 2022 yılı bütçesinin, ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyorum. Bütçemiz üzerine oturttuğumuz stratejik programlarla hedeflerimize katkı sağlayacaktır. Gelecek projeksiyonların odağını oluşturan 2053 vizyonunun ilk adımı olan Yeşil Kalkınma Projesi, çevreci yönleriyle öne çıkmaktadır. Faiz dışı açık, 38milyar lira olarak hesap edilmektedir. Yine bütçede tarımsal desteklere 26 milyar lira, yatırım harcamalarına 148 milyar lira kaynak ayrılmıştır. Bütçe hazırlık sürecinde emeği geçen kurumlarımız ile sürece katkı veren milletvekillerine teşekkür ediyorum.
"HERKES KÜÇÜLÜRKEN BİZ BÜYÜDÜK"
Türkiye geçtiğimiz 19 yılda ortalama %5,1 büyüme başarısı göstermiş bir ekonomiye sahiptir. Salgının tüm dünyayı kasıp kavurduğu 2020 yılında herkes küçülürken biz %1,8 büyüdük. Hükümetlerimiz döneminde nüfusun 65 milyondan 84 milyona çıkmasına rağmen istihdamımızı 29 milyona yükseltmek suretiyle milletimizin iş ve aş sahibi olmasını sağladık. Eğitimde sağlıkta, adalette, emniyette, ulaşımda, enerjide ve tarımda tüm dünyada her alanda herkese dudak ısırtacak adımları attık. Vesayetin tuzaklarından darbe girişimlerine kadar nice engelleri aşarak ülkemizi bu seviyeye getirdik. Demokraside kalkınmada, güvenlikte diplomaside hak ettiği yere getirdiğimiz Türkiye'yi ekonomide de hak ettiği yere getirmeye kararlıyız.
STOKÇULUKLA MÜCADELE
Hükümet olarak bu çerçevede gereken adımları atıyoruz. Stokçuluk ve fahiş fiyatla milletimizin günlük hayatını zorlaştıranlarla kurumlarımız harekete geçmiştir. Çalışanlarımızı hayat pahalılığı altında ezdirmeme sözümüzü yerine getiriyoruz. Asgari ücreti 4 bin 250 liraya çıkardık. Asgari ücretten gelir ve damga vergisini kaldırarak işverenlerimizin de yükünü azalttık.
MEMURLARA MÜJDE
Türkiye'ye geçmişte defalarca olduğu gibi küresel ekonominin yeniden yapılanma sürecinin dışında bırakacak hiçbir oyuna itibar etmedik. Bir müjde de memurlarımıza vermek istiyorum. Asgari ücretin gelir ve damga vergisinden muaf olması uygulamasını tüm çalışanlarımızı kapsayacak şekilde genişletmiştik. Aldığı ücret ne olursa olsun tüm çalışanların asgari ücret kadar kazancının gelir ve damga vergisinden muaf olmasını temin etmiştir.
"İYİ NİYETLE YAPILAN ELEŞTİRİYİ SAMİMİYETLE DEĞERLENDİRİYORUZ"
Memurlarımızın fiilen aldıkları ücretlerin artmasını sağlıyoruz. Ekonomi programımıza yönelik her eleştiriyi dikkatle inceliyor önüne arkasına bakıyoruz. Kur dalgalanması ve fahiş fiyat artışlardan canı yandığı için söylenen vatandaşlarımızı anlıyoruz, iyi niyetle yapılan eleştiriyi samimiyetle değerlendiriyoruz.
Sureti haktan görünerek Türkiye'nin siyaset, diplomasi, güvenlikte olduğu gibi ekonomide de hak ettiği yere gelmesine yönelik sinsi çelmelere eyvallah etmiyoruz, etmeyeceğiz. Ülkenin hayrına yapılan destek vermeyi bir kenara bırakalım, yaptıkları riyakarlığın bizim nezdimizde hükmü yoktur.
"CİNLİK YAPANLARI DİKKATLE İZLİYORUZ"
Geçmişte gazete ilanlarıyla hükümet kurup, hükümet kurmuşların iktisat kurallarına hızla dönülmeli diyerek karın ağrısını gayet iyi biliyoruz. Dövizdeki akıl dışı yükselişi önlemek için Merkez Bankası'nın müdahalelerine karşı kendilerince cinlik yapanları dikkatle izliyoruz.
Kambiyo rejimi diye ülkesini ve milletini sırtından hançerlemek için hangi sinsilikler peşinden koştukların farkındayız. Açıklamalarıyla, analiz adı altında dolaşıma soktukları art niyetli yorumlarıyla milletimizi, ülkeleri gelecekleri konusunda kötümserliğe sürüklemek isteyenleri dikkatle not ediyoruz.
İnşallah ülkemiz hedefe bir adım daha yaklaştığında bu felaket tellalı müfterilerin her dediklerini her sözlerini alınlarına yaftalayacağız. Biz bu oyunu kendi kurallarıyla oynayarak hedefimize ulaşacağız.
Amerika'ya, tüm Batıya baksınlar, şu anda faiz politikaları nasıl çalışıyor onların faiz politikaları nasıl çalışıyor onu görsünler. Çin'e baksınlar, Hindistan'a baksınlar. Amerika'ya bakıyorsunuz sıfır faiz. Biz şu anda faizdeki indirimle beraber evvelallah birkaç ay sonra enflasyonda nasıl düşmeye başlayacak hep beraber yaşayacağız.
Biz dün bu ülkede yönetime gelmedik. 19 yıl önce göreve geldiğimizde faiz, enflasyon neredeydi ve biz nereye getirdik lütfen şöyle bir geçmişi incelesinler, baksınlar. Bunu da hangi yönetim yaptı görsünler. Biz yaptık ve şimdi yine aynısını biz yapacağız.
Ülkedeki ekonomi nedir bundan anlamayanların ağzına bakacak halimiz yok. Biz yaşadık ve uyguladık. Faizi ve enflasyonu nereden nereye çektiğimiz ortada.
"FAİZLERİN YÜKSELTİLMESİNİ SAVUNMAK İNSANLARIN AKLIYLA DALGA GEÇMEKTİR"
Ülkemizde durum bu iken dünyadaki vaziyet nedir? Dünya ekonomisinin yüzde 80'ini oluşturan küresel güçler yakın tarihin en büyük kavgasını veriyor. Tüm büyük ekonomilerin amacı kendi ülkelerindeki istihdamı korumaktır. Sürekli parasal genişlemeye giden gelişmiş ülkelerin kendi aralarındaki görünmez savaşın sebebi budur.
Çılgınca para basan, faizleri sıfıra yakın ve hatta ekside tutan merkez bankası bilançoları neredeyse milli gelir seviyesine çıkaran bu ülkeler belirsizlik batağından çıkamadıklarını bizzat kendileri ifade ediyor.
Avrupa ülkeleri Avroya geçiş sürecinde paralarını bir gecede yüzde 50 devalüve edilmiştir. Hükümetlerimiz döneminde verdiğimiz emekler, fedakarlıklar sayesinde sanayimizi ayakta tutmayı, ticaretimizi ve ihracatımızı geliştirmeyi başardık. Dünya 90 trilyon doları kamuya ait olmak üzere toplamda 220 trilyonu geçen borç batağında yüzerken Türkiye'ye faizlerin yükseltmesini dayatmak insanların aklıyla dalga geçmekten öte bir anlam taşımaz.
"DÖVİZ KURUNU İSTİKRARA KAVUŞTURACAĞIZ"
Salgın döneminde yaşadığı sağlık krizine ve toplumsal kırılmalara karşı yetersiz kalan, siyasi ve ekonomik konulara çözüm bulmakta zorlanan sisteme umut bağlayanları tüm bu hakikatleri görmeye davet ediyoruz. Mesela risk primlerinin yüksekliğinin Türk ekonomisinin gerçekliği ile ilgisi olmadığını vicdan sahibi her iktisatçı teslim eder.
Üretim, inovasyon, yeşil dönüşüm, dijital dönüşüm gibi konular öne çıkarken eski dünyanın kalıplarıyla ülkemizi değerlendirenler önce kendilerini yenilemelidir. Biz milletimize yeni bir vizyon öneriyoruz. Biz milletimize eski Türkiye alışkanlıkları değil 2023 hedefleri, 2053 vizyonu doğrultusunda hizmet etmeyi sürdüreceğiz.
Döviz kurunu istikrara kavuşturacağız, enflasyonu dizginleyeceğiz. Sevgili milletim, biz sizi seviyoruz, size inanıyoruz, siz bize inanın. Bugüne kadar inandınız, güvendiniz. 19 yıl Türkiye'nin altyapı, üstyapısıyla Türkiye'nin nereden nereye geldiğini gayet iyi biliyorsunuz.
Dünyadaki para bolluğu önce maliyetleri, sonra fiyatları arttırmaya başlamıştır. ABD ve Avrupa yakın tarihinde görmedikleri enflasyon rakamlarıyla yüzleşmektedir. Küresel metal, enerji, gıda hammadde fiyatlarındaki son dönemde gözlenen aşırı artışlar, para bolluğunun yol açtığı tehlikelerden kaçınmanın ürünüdür.
Sözde büyük ekonomiler kendi aralarındaki kavganın faturasını diğer ülkelere kesmek istiyorlar. Bunun için yatırım, istihdam, üretim, ihracat, cari fazla, cari fazlayla büyüme diyoruz. Türkiye Cumhurbaşkanı olarak yatırımları durduracak, istihdamı azaltacak, ihracatı engelleyecek hiçbir adımın atılmasına izin vermeyeceğimi buradan bir kez daha ilan ediyorum.
"BORÇ YÜKÜNÜ BAY KEMAL'DEN ALDIK"
Artık bu ülke yüksek faizle parasına para katanların, ithalatın cenneti olmayacaktır. Bu ülke IMF programları yoluyla ekonomi ve siyasetini dışarıya rehin veren ülke olmayacaktır. Göreve geldiğimizde 23,5 milyar dolar IMF olan borcu sıfırladık. Şu anda IMF'ye borcumuz yok. Bay Kemal bu borç yükünü nereden aldık? Sizlerden aldık.
Bu ülke sıcak para hülyasıyla avutulup, ekonomisi asıl ihtiyaç duyduğu adımlardan uzak tutulan bir ülke olmayacaktır. Bütün yatırımcılarımız lütfen kamu bankaları onların her zaman yanındadır, emrindedir. Amma kamu bankasından krediyi alıp, bunu bir başka yere aktarmak suretiyle paradan para kazanma yoluna, yöntemlerine başvuranların da alnını karışlarız.
Projeye bağlı her türlü yatırıma destekte varız. Buyursunlar yatırımları yapsınlar. Bu konuda TÜSİAD hadi gelin yatırımlarınızı yapın. Üretimimizin bir kısmı ithalata bağlı olduğu için sanayi ve tarımın henüz arzu ettiğimiz esnekliğe kavuşmadığını biz de biliyoruz, inşallah bunları tek tek çözeceğiz.
"ÇOK CİDDİ YATIRIM ANLAŞMALARI YAPIYORUZ"
Ülkemizde bir kesimin hala döviz kurundan kazanç elde etme peşinde koştuğunu üzüntüyle takip ediyoruz. Başta Hazine ve Maliye Bakanımız buraları gayet iyi takip ederek, buradan taviz vermeyeceğiz. Yeter ki yatırımcı karşımıza bu tür spekülatif adımlar atmak için gelmesin. Samimi olarak, projesiyle gelsin.
İnşallah bu kötü alışkanlıkların sonunu da getireceğiz. Körfez sermayesi başta olmak üzere çok ciddi yatırım anlaşmaları yapıyoruz. Yerli ve uluslararası yatırımcılar milyar dolarlarla ifade edilen projeleri hayata geçiriyor. Bunun son örneği Antalya Havalimanı kapasite arttırma ihalesidir. Bu ihaleyi 8 milyar 555 milyon Avro ile en yüksek teklifi veren girişim grubu kazanmıştır. Türkiye burada. Türkiye çökmedi.
"HAZİRAN 2023'Ü BEKLEYECEKSİNİZ"
Ey TÜSİAD bak Türkiye nerede? Bu ihalenin içinde yerlisi, Fransası, Almanyası var. Siz hala acaba biz bu iktidarı nasıl indiririz diye bunun hesabını yapıyorsunuz. Utanmadan sıkılmadan Bay Kemal'le bir araya gelip erken seçimi konuşuyorsunuz. Boşuna sayıklamayın bunlar rüyadır, rüya. Haziran 2023'ü bekleyeceksiniz.
Yap işlet devret ne? Bay Kemal senin ekonomik danışmanların vardı hani, öğren onlardan. Bunlar Hazine'deki parayla al kullan, bunları o zaman siz yapsaydınız. Biz dünyada Antalya G-20'de bu kardeşinize o zaman bütün liderler 'Siz ne yaptınız, bunu anlatın' dediler. Antalya'da liderlere yap-işlet-devretin ne olduğunu anlattım. Para hazır gelmiyor, kaynak üreteceksiniz. Bu şehir hastanelerinin niye yapılmasını istemiyorlar çünkü benim halkım, modern bu hastanelere kavuşmasın diye. Hala yapmaya devam ediyoruz. Şu anda önümüzde 5-6 tane yapılmakta olan şehir hastanesi var.
Şu anda 5 tane havalimanı var önümüzde. Daha yapacağımız çok şeyler var. Siz bunları hazır kasadan yapmaya kalkarsanız orada tıkanırsınız. Biz kaynakları çeşitlendirerek yol alıyoruz. Ama buna muhalefetin aklı ermez. Birileri yatırımcıları tehdit ederken biz ülkemize yeni eserler kazandırmanın mücadelesini veriyoruz.
"1 YILDA UZAYA 2 UYDU FIRLATTIK"
Ülkemizin uzaydaki aktif 8. uydusu olarak Türksat 5-B'yi semalardaki yolculuğuna uğurladık. Son 1 yılda uzaya 2 uydu fırlatan bir ülke haline geldik.
Türkiye ne patinaj yapıyor ne geriniyor tam tersine sürekli yeni ataklarla hedeflerine ilerliyor. Kurdaki dalgalanmanın yol açtığı belirsizlik ülkemizin gerçek görünümünü yansıtmıyor. Vatandaşlarımızın, firmalarımızın bankalarda mevduatı bulunuyor. Aslında ülkemizde döviz kıtlığı değil döviz bolluğu var. Sorun ekonomik gerekçelere dayanmayan, kısa vadeli kazanç gayesi güden döviz beklentilerin kısa süreli yükselişidir.
Ülkemizde belli kesimlerin dövizdeki yükselişi bahane ederek kur ve küresel mal fiyatlarındaki artışla orantılı olmayan fiyatlandırmalar yapmak suretiyle haksız kazanç peşinde koştuklarını görüyoruz. Her kim kur spekülasyonu, fahiş fiyat oyunu, faiz baskısıyla dünyadaki gelişmeleri ters yüz ederek, ekonomik modellere yönlendirerek bizi yolumuzdan döndüreceğini sanıyorsa yanılıyordur. Bu yoldan dönüş yok.
Parası, finansa erişimi olan herkesi yatırıma, üretime davet ediyorum. Sanayi, tarım, turizm, hizmetler sektörü ile her alanda istihdamı güçlü şekilde destekliyoruz. Fabrikalarımız harıl harıl çalışıyor. İhracatımız artıyor. Araçlarınızda Anadolu'ya giderken herhalde otobandaki TIR'ları görüyorsunuz değil mi? Bu TIR'lar ne taşıyor? Yollarımız TIRlarla dolu. Geçmişte tenhaydı bu yollar.
"İNŞALLAH ÖNÜMÜZDEKİ YIL CARİ FAZLAYA GEÇMİŞ OLACAĞIZ"
Cari açığımız açılıyor, inşallah önümüzdeki yıl cari fazlaya geçmiş olacağız. Bankacılık sektörümüz sapasağlam. Hedeflerimize ulaşma konusunda umutlu olmak için her şeye sahibiz. Gazi Mustafa Kemal'in 1923 İzmir İktisat Kongresi'yle başlattığı kalkınma atılımı ancak 6 yıl sürmüştü. Rahmetli Menderes'in kalkınma hamlesi 10 yıl sonra darbe duvarına çarpmıştır. Rahmetli Özal'ın kalkınma hamlesi siyasi istikrarsızlık bataklığa saplanmıştır.
Bu işler seçime yakın zamanda olmaz diyerek aba altından bize sopa gösterenler olduğunu müşahade ediyoruz. Türkiye ekonomide sınıf atlayacaksa harekete geçmenin tam vaktidir. Ülkemiz ve milletimizin çıkarları hesaplarımızı seçime kadar değil 2053 vizyonumuza göre yapmamızı gerektiriyor.
Her alanda inşa ettiğimiz güçlü altyapı ile terörü yenerek sağladığımız güvenlik ortamıyla bu atılımın tam vaktidir. Son 19 yılda özenle geliştirip büyüttüğümüz ağacımızın artık meyvelerini toplama vaktidir. İleride keşke dememek için şimdi risk alıyoruz. Milletin sancısını, sıkıntısını, derdini, küresel para baronların çıkarlarına meze etmeye çalışanlara aldırmadan yolumuza devam edeceğiz.
Çalışacağız, mücadele edeceğiz, sabredeceğiz, Allah'ın izniyle başaracağız. Yeter ki bir olalım, iri olalım, diri olalım, hep birlikte kardeş olalım, Türkiye olalım. Emin olun gerisi kendiliğinden gelecektir.
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNE MÜJDE
Bir müjde de üniversite öğrencilerimize vermek istiyorum. Ülkemiz en kapsamlı burs ve kredi sistemine sahiptir. 2021 yılında 449 bin 355 öğrencimize burs 1 milyon 32 öğrencimize kredi verdik. Bu yıl yüzde 20 artışla 180 bin evladımız burs imkanından faydalanacaktır. Bu ülkede üniversite harçlarını kim kaldırdı? Biz kaldırdık. Hatırlayın o günleri, harçlardan dolayı yapılan eylemleri hatırlayın. Biz harçları kaldırdık. Burs, kredi. 45 liracık burs veriyorlardı. Biz onlardan aldık bu iktidarı. Üniversiteye yerleştirme puanlarında ilk 100'e giren öğrencilerimizle, milli sporcularımıza burs sağlıyoruz. Kredi alan tüm öğrencilerimiz geri ödemesini mezuniyet sonrası 2 yıl erteleme hakkı var. Önümüzdeki yıl öğrencilerinde 850 liraya, yüksek lisansta 1700 liraya, doktora öğrencilerinde 2 bin 550 liraya çıkartıyoruz."