Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic'le düzenlediği ortak basın toplantısında Rusya Devlet Başkanı Putin'in tahıl koridoru açıklamasına yanıt verdi. Erdoğan, 'Şu anda Rusya tarafından tahıl sevkiyatı yok. Sayın Putin'in haklı olduğu konu var. Gelen tahıllar maalesef zengin ülkelere gidiyor, fakir ülkelere değil' dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic, baş başa ve heyetler arası görüşmeler ile anlaşmaların imza töreninin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasının başında Türkiye ve Hırvatistan’ın bu yıl diplomatik ilişkilerin tesisinin 30. yılını kutladığını hatırlatarak, “Bakanlarımızın ve milletvekillilerimizin, iş adamlarımızın olduğu geniş bir heyetle gerçekleştirdiğim bu ziyaret yıl dönümüne atfettiğimiz önemin de bir göstergesidir. Ülkelerimiz köklü tarihî ve kültürel bağlara sahip, ortak sınırları bulunmasa da birbirlerini komşu gören iki dost ve müttefiktir. Türkiye ve Hırvatistan aralarındaki güçlü dostluğun gereğini en zor zamanlarında yerine getirmişlerdir. Önceki yıllarda Hırvatistan’da yaşanan depreme felaketinde yardıma ilk koşan ülkelerinden biri Türkiye olmuştur. Hırvatistan da geçen yıl ülkemizdeki orman yangınlarına bir söndürme uçağı göndererek dayanışmasını ortaya koşmuştur. Bugünkü görüşmelerimizde bu anlayışla ikili ilişkilerimizi tüm boyutlarıyla ele aldık. Bölgemizdeki gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunduk. Nitekim bugün burada 3 anlaşma imzalandı. Her düzeyde karşılıklı temas ve ziyaretler yeniden ivme kazandı. 2 Ekim’de Bosna-Hersek’te yapılacak seçimi de etraflıca yine değerlendireme imkânımız oldu” dedi.
“TİCARET HACMİMİZ GEÇEN SENE GÜÇLÜ BİR TOPARLANMA GÖSTEREREK SALGIN ÖNCESİ SEVİYEYİ GERİDE BIRAKTI”
Türkiye ve Hırvatistan arasındaki ekonomik ilişkilere değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ticaret hacmimiz geçen sene güçlü bir toparlanma göstererek salgın öncesi seviyeyi geride bıraktı ve 900 milyon doları yakaladı. Yaklaşık yüzde 41 artıştır bu, fakat biz bunu çok daha ileri taşımanın gayreti içinde olacağız. Bu ivmenin bu yılın ilk sekiz ayında da artarak devam ettiğini ve hacmin şimdiden 760 milyon doları aştığını görüyoruz. 2016 yılındaki ziyaretimde belirlemiş olduğumuz 1 milyar dolar hedefini bu yılın sonunda rahatlıkla geçeceğimiz anlaşılıyor. Bu rakamı önümüzdeki dönemde önce ikiye katlayacağımıza, ardından da 5 milyar doları aşacağımıza inanıyorum” değerlendirmesinde bulundu.
Türk firmalarının Hırvatistan’a olan ilgisinin memnuniyet verici düzeyde olduğunu dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Şirketlerimiz, enerji, müteahhitlik, turizm ve bankacılık başta olmak üzere, çeşitli sektörlerde önemli projelere imza atıyor. Hırvatistan’ın ilk jeotermal enerji santrali, ülkenin en büyük stratejik altyapı projelerinden biri olan Krizevci-Koprivnica-Botovo demiryolu projesi ve depremden zarar gören Hırvatistan Dışişleri Bakanlığı binasının tadilatı Türk firmalarınca üstlenilmiştir. Sayın Cumhurbaşkanı’na gerek kendisinin gerek Hırvat makamlarının firmalarımıza duydukları güven için huzurlarınızda teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu.
“TÜRKİYE’YE İADE EDİLEN TARİHÎ ESERLER KONUSUNDAKİ ÖRNEK İŞ BİRLİĞİMİZ TAKDİRE ŞAYANDIR”
Bugün Hırvatistan Cumhurbaşkanı Milanovic ile TİKA’nın desteğiyle Sisak kentinde inşa edilen İslam Kültür Merkezi’nin açılışını yapacaklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti: “Böylelikle tüm Avrupa’ya ve dünyaya beraberce önemli bir mesaj vermiş olacağız. İslam Kültür Merkezi’nin inşasına Hırvatistan’ın verdiği destek için değerli mevkidaşım Sayın Milanovic’in şahsında tüm ilgililere teşekkür ediyorum. İki ayrı operasyonda Hırvat gümrük makamlarınca yakalanarak geçtiğimiz Kasım ve Mart aylarında Türkiye’ye iade edilen tarihî eserler konusundaki örnek iş birliğimiz de takdire şayandır.”
Bir bölge ülkesi olarak Türkiye’nin, Balkanlar’da yaşanan tüm gelişmeleri yakından izlediğini ve bu bağlamda gereken katkıları sunduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle tamamladı: “Görüşmelerimizde Güneydoğu Avrupa’nın barış ve istikrarının korunması ve güçlendirilmesi için birlikte atılabilecek adımlar hakkında da istişarelerde bulunduk. Bosna-Hersek’in barış, istikrar ve toprak bütünlüğüne, Avrupa entegrasyonuna olan desteğimizi bir kere daha vurguladık. Bu maksatla Türkiye ve Hırvatistan olarak birlikte yapabileceğimiz katkılar üzerinde durduk. Bosna-Hersek noktasındaki diyaloğumuzun seçimden sonra daha geniş anlamında devamı konusunu özellikle görüştük.”
“DAYTON, BOSNA-HERSEK’TE BİR ÇÖZÜMÜN ANLAŞMASI OLMAMIŞTIR”
Bir gazetecinin, Bosna-Hersek’teki seçimlere Yüksek Temsilci’nin müdahale etmesi hâlinde görüşlerinin ne olacağını sorması üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu: “Bu iş tabii sıkıntı itibarıyla nereden geliyor denilirse bana göre Dayton’dan geliyor. Dayton, Bosna-Hersek’te bir çözümün anlaşması maalesef olmamıştır. Ama o günün şartları içerisinde bunu bizzat rahmetli Aliya’dan dinledim, ‘Başka yapacak herhangi bir şeyimiz yoktu’ dedi ve ‘Biz zoraki o zaman bu imzayı attık’ dedi. Demek ki memnun değil. Ama şu anda burada Boşnaklar var, Sırplar var, Hırvatlar var. Yani üç ayrı entite var. Bunları da temsil eden liderleri var. Burayla ilgili kararı, bu liderler kendi aralarında, anlayışla, bir araya gelerek vermeli.”
Bunun için mekanizmalar olduğunu, bu mekanizmaların içerisinde kendilerinin de bulunduğunu anlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yani, Türkiye, Hırvatistan, Bosna-Hersek, aynı şekilde Türkiye, Sırbistan, Bosna-Hersek... Zaman zaman bir araya gelmek suretiyle özellikle 2 Ekim’den sonra bu süreci bizim uyumlu bir şekilde işletmemizde fayda var diye düşünüyorum çünkü Bosna-Hersek’in birliği, beraberliği, bütünlüğü çok önemli. Çok bedel ödediler. Bundan sonra artık Bosna-Hersek daha bedel ödemesin diye temenni ediyorum” değerlendirmesini yaptı.
RUSYA’DAN TAHIL SEVKİYATI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir diğer gazetecinin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Avrupa’ya tahıl sevkiyatının durabileceğini söylediğini anımsatması, Türkiye’nin BRICS üyeliğinin konuşulduğunu ve Rusya lideri Putin’in, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Suriye rejimiyle bir araya getirme çabaları olduğunu dile getirerek değerlendirmelerini sorması üzerine, şunları kaydetti: “Onun tabii değerlendirmesini burada yapmak doğru olmaz. Onu temenni ederim Semerkant’taki görüşmelerde yine basın mensuplarıyla bir arada olacağız fakat tahıl sevkiyatında zaten şu an itibarıyla biliyorsunuz, Rusya tarafından henüz tahıl sevkiyatı yok fakat Sayın Putin’in tabii haklı olduğu bir konu var. O da nedir? Bu tahıl sevkiyatında gelen tahıllar maalesef zengin ülkelere gidiyor, fakir ülkelere değil. Bunun ana teması nedir? Fakir ülkelere buradan bu tahıl sevkiyatını sürdürmektir, devam ettirmektir. Şimdi bir taraftan Rusya’ya tabii bu yaptırımlar sürerken, bu yaptırımlar karşısında kalkıp da bu yaptırımları yapan ülkelere tahıl sevkiyatının olması Sayın Putin’i de rahatsız etmektedir. Biz de istiyoruz ki Rusya’dan da tahıl sevkiyatı başlasın. Bir defa bunun da beklentisi içerisindeyiz. Burada gecikme var. Bunu aşmak için Semerkant’ta Sayın Putin’le bu konuları da etraflıca ele alacağız, görüşeceğiz. Temennimiz odur ki bir an önce Rusya tarafından da tahıl sevkiyatını başlatalım ve gerçekten fakir olan ülkelere de bu tahılı ulaştıralım.”
Enerji konusundan da bahseden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Hepsinden öte enerji konusu var. Enerjide fiyatlar yükseliyor. Şu anda Avrupa bu kışı nasıl geçireceğinin telaşı içerisinde. Rakamlar çok yüksek. Bu yüksek rakamlarla da Batı veya Avrupa ne yapacağının telaşı içerisinde. Temenni ediyorum ki hayırlısıyla atılacak adımlarla bu badire atlatılır” dedi.
HIRVATİSTAN CUMHURBAŞKANI MİLANOVİC: “TÜRKİYE, HIRVATİSTAN’IN ZOR ZAMANLARINDA YANINDA OLDU”
Türkiye ile Hırvatistan’ın iyi, yapıcı ve sağlıklı ilişkilere sahip olduğunu ifade eden Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic, diplomatik ilişkilerin 30. yılını kutladıklarını hatırlatarak, “Türkiye, Hırvatistan’ın zor zamanlarında anlayış ve gösterdiği destekle her zaman yanında oldu” dedi.
Hırvatistan Cumhurbaşkanı Milanovic, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmede birçok konuyu ele aldıklarını ifade ederek, “Ukrayna’daki savaşta Türkiye’nin üstlendiği hassas rolü ele aldık. Dış ticaret hacmini de görüştük. Türkiye ve Hırvatistan arasındaki dış ticaret hacmi yeterli değil zira 1 milyon dolardan daha düşük seviyede. Bunun çok daha iyi yerlere geleceğinin kanaatindeyim” diye konuştu.
Hırvatistan’a gelen yatırımcıların genellikle Türkiye’den olduğuna dikkati çeken Hırvatistan Cumhurbaşkanı Milanovic, “Büyük firma, banka ve turizm şirketleri geldi. Bu da aynı zamanda Türk yatırımcıların ilgisini gösteriyor ancak bu yeterli değil. Bizler adım atmalı ve tarafımızdan teklif sunmalıyız” ifadelerini kullandı.
Hırvatistan Cumhurbaşkanı Milanovic, AB, NATO üyesi ve istikrarlı bir ülke olarak Hırvatistan’ın Türkiye ile ekonomi ve daha birçok alanda iş birliğinin devam edeceğinin altını çizerek, “Karşılıklı daha çok konuşmalıyız zira 1 saat süren görüşme gösteriyor ki iyi niyetimiz var. Ancak birbirimizi yeteri kadar tanımıyoruz. Daha çok diyaloğa ihtiyacımız var” değerlendirmesinde bulundu.