Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanı Göksel Aşan, Habertürk TV'de soruları yanıtladı. Dün detayları kur korumalı mevduat hesaplarını üç kamu bankasının müşterilerine servis etmeye başladığı belirten Aşan, ciddi bir talep olduğunu söyledi.
"Kur korumalı TL mevduat dediğimiz finansal üründe hiçbir değişiklik yok"
Aşan şu ifadeleri kullandı: Galiba dün yayınlanan tebliğden ötürü kafa karışıklığı oldu. Birtakım kararlar alınıyor hızlı bir şekilde uygulamaya konuyor. Kur korumalı TL mevduat dediğimiz finansal üründe hiçbir değişiklik yok. Dün 3 kamu bankası finansal ürünü servis etmeye başladılar. Ciddi bir talep oldu. Özel bankalar da çok hızlı bir şekilde bu ürünü pazarlamaya başlayacaklardır. Ciddi bir dönüş izleyeceğiz diye düşünüyorum.
"Arada mevduat sahibi açısından hiçbir fark yok"
Döviz tevdiat hesaplarında bir çözülme olduğunda bir birey tevdiat hesabını TL mevduatına çevirmek istediğinde MB onlara sağladığı bir imkân. Arada mevduat sahibi açısından hiçbir fark yok. Aynı işlemi yapacak. TL mevduatı varsa TL mevduatı, Türk lirası varsa ben kur korumalı TL hesabı açmak istiyorum diyecek. Döviz tevdiat hesabı varsa döviz tevdiat hesabımı TL'ye çevirmek istiyorum diyecek. Neyin üzerinden bilmesine bile gerek yok. Bankayla hazine ve Merkez Bankası arasındaki bir düzenleme. Mevduat sahipleri TL mevduatlarını da götürüp bugün bütün özel bankalarda da yapabilecekler.
"Merkez Bankası'nın yaptığı bir tedbir"
Bankalar işlem yaptıklarında bu çözülen döviz tevdiat hesabı doğrudan MB gidecek MB TL karşılığıyla hesabı açacak bu bankaya. Mevduat sahiplerini doğrudan ilgilendiren bilgi anlamında ilgilendiriyor ama işlem anlamında hiçbir fark yok. Merkez Bankası'nın yaptığı bir tedbir.
"Tabii ki çözülmenin devam etmesini bekliyoruz"
Tabii ki çözülmenin devam etmesini bekliyoruz. Bir başlangıç olduğunu düşünüyoruz. Finansal anlamda önemli bir fırsat bu ve insanların değerlendireceğini düşünüyorum. 17.90'ı görmüş bir piyasadan bahsediyoruz. Bunu görmüş piyasa 12'lere geldiğinde kendisini dengelemeye çalışacak. 16-17-15'ten döviz alanlar var. Bu bir karar süreci. Bu karar sürecinin biraz oturmasını bekleyeceğiz elbette. 16-17'den döviz alanlar şunu düşünebilirler. 17'den aldım gidip 12'den bozmayayım biraz bekliyim diyebilir. Şunu söyleyeyim yeni araç kur korumalı TL mevduatı diyor ki. Gel burada bekle üstelik o beklediğin gerçekleşmezse zararını daha azaltacağın bir faiz al.
Korumalı mevduat hesabına 13'ten geçtiniz örneğin o beklediğiniz olursa 17 alacaksınız zaten. Beklediğiniz olmazsa 12-11-10'lar buralara inerse zararınız artacağına hiç olmasa bunu kaçırmamalarını bunu değerlendirmelerini öneririm. Her gün ekran karşısına geçip beklemenin bir anlamı yok.
"Öyle 3-5 günde 17'den alanlar 3-5 günde kurun tekrar 17'ye çıkıp zararlarını minimize edeceklerini beklemesinler"
Öyle 3-5 günde 17'den alanlar 3-5 günde kurun tekrar 17'ye çıkıp zararlarını minimize edeceklerini beklemesinler. Merkez Bankası'nın önerdiği başka aletler var. O kadar çok kanal açıldı ki. Bunları vakit kaybetmeden değerlendirmelerinde büyük fayda var. Kendini koruyabilecekleri araçlar ellerinde bu araçları değerlendirsinler.
"Sistemin dışında olan biri bugün sabah gidip bir DTH açabilir"
Sistemin dışında olan biri bugün sabah gidip bir DTH açabilir, 3 dakika sonra DTH'ını bozup hemen bu hesaba geçebilir. Bunda hiçbir engel yok. Pratikte aslında ikisinin birbirinden farkı yok. Bu tamamen bankayla Merkez Bankası'nı ilgilendiren bir süreç ellerinde banka bulunduranlar bankaya gittiğinde TL hesabı yapmak istiyorum dediklerinde o işi banka onlar adına yapacak. Şu an TL mevduatı olanlar vadesi geldiğinde bozduklarında geçebilirler. Mevduat sahipleri şunu dikkate alsınlar. Şu an diyelim var olan mevduatlarında yüzde 18 faiz var. Kur korumasına ihtiyaç kalmazsa aslında yüzde 18 olan daha kârlı olabilir. Önümüzdeki 3 ay kur koruması ihtiyacı kalacağını düşünmüyorum. Kurda düşüş ya da bu seviyeler olacak.
"Makul seviyeye inerse biz ocak ayında bazı ürünlerde çok ciddi indirimler görmeye başlayacağız"
1 hafta içerisinde kararlar alınmış daha düz bir zemine geçmiş oluruz.Süreç oturacak. Elbette finans konuşuyorsak risksiz olmaz. Bir opsiyon veriyorsunuz ama opsiyonun tek tarafı var. Bir risk olabilir kurun devamını göreceğiz. Benim düşündüğüm senaryo önümüzdeki dönem ocak ayında rasyonaliteden uzaklaşmış fiyatlama davranışları bunu makul bir seviyeye ineceğini düşünüyorum.
Makul seviyeye inerse biz ocak ayında bazı ürünlerde çok ciddi indirimler görmeye başlayacağız. Bu aralık ayını istikrarlı kurla devam ettirirsek ocak ayında beklenenin çok altında bir enflasyonla karşılaşacağız.
Son bir iki ayda yaşadığımız süreçteki gibi süreçlerde kur geçişkenliğinin çok hızlı gerçekleştiğini düşünüyorum. Öyle süreçler ki kur sürekli yukarı çıktığında insanlar geleceğin fiyatını bugünden koymaya başlıyorlar. Bu ortadan kalkacak. Bunun kalkmasıyla geçişkenlik anlamında ciddi bir rahatlama getirecek.
"Enerji fiyatları anında geçişken"
Enerji fiyatları anında geçişken. Bunların hepsini koyduğumuzda önümüzdeki süreçte enflasyonda aşağı dönüşü de gördüğümüzde kurun üzerinde acabaların da azalacağını, yeni finansal araçlara talebin daha da artacağını düşünüyorum. Ocak ayının, Şubat aynın ortasında hemen hemen bireyseller de dahil olmak üzere hiç döviz talebinin olmadığı günler görebiliriz.
Hazine'ye bir yük gelebilir mi elbette gelir. Eğer yük gelirse düşünülenden daha az yük gelecektir. Mart, nisanda yıllıkta cari fazlayı görmeye başlayacağız bu cari fazlasının getirdiği, enflasyonda beklenenin altındaki gerçekleşme ve turizm gelirleri de geldiğinde yaz sonunda bu araçların hazine açısından hiçbir risk yokmuş diyeceğimiz bir tabloyu görebileceğimizi düşünüyorum. Her şeyin bir riski var çalışmayabilir mi, çalışmayabilir. Uygulamalarda bir takım aksaklıklar olabilir. Bunlarda çok hızlı düzeltilebilir. Özellikle özel bankaların bu sürece desteklerini çok önemsiyorum. Özel bankalar için de kârlı bir alet.