DEM Parti’nin açıklamasından önce Edirne Cezaevi'nde tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, eşi Başak Demirtaş’ın 31 Mart yerel seçimleri için İstanbul’dan adaylığının gündeme gelmesinin ardından başlayan tartışmalarla ilgili değerlendirmede bulundu. Demirtaş, Başak Demirtaş’ın adaylık iradesinin DEM Parti’nin “üçüncü yol” siyasetini görünür kılmak ve “sıkılı yumrukları açmak, tokalaşmayı hatırlatmak için” olduğunu belirtti.
DEM Parti, 31 Mart yerel seçimleri aralarında İstanbul Büyükşehir’in de bulunduğu 40 il ve 16 büyükşehir için belediye eş başkan adaylarını açıkladı.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayları Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş ve eski İzmir Milletvekili Murat Çepni oldu.
Eşbaşkanlık sistemi uygulayan DEM Parti’nin seçim pusulasında yer alan adayı Meral Danış Beştaş olacak.
Partinin adaylarını Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan açıkladı. Doğan’ın açıklamasından önce eski HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş, eşi Başak Demirtaş’ın İstanbul büyükşehir belediye başkan adaylığı tartışmasına ilişkin kapsamlı bir açıklama yaptı. Bu açıklamanın ardından, DEM Parti’nin daha önce saat 14.00’de yapılacağı duyurulan açıklaması saat 15.00’e alındı.
Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan, geçen hafta Merkez Yürütme Kurulu’nda, partinin İstanbul’da kendi adayıyla yarışma kararı aldığını anımsattı. Doğan, “Gelinen aşamada önseçim eğilim yoklaması sonuçlarını ve adaylarımızı açıklamaya devam ediyoruz. Kent uzlaşısı hem önseçimi, hem eğilim yoklamasını, hem çeşitli yan yana gelişleri belirliyor” dedi.
Doğan ilk olarak, partinin oy oranı olarak birinci ve ikinci olduğu Doğu ve Güneydoğu illerinde önseçimle belirlenen eş başkan adayları ile kent uzlaşısı kararı alınan Batı illerinde de yine kendi adaylarıyla yarışacağı il ve büyükşehir belediye e şbaşkan başkan adaylarını açıkladı.
“Kimseye rest veya jest yapmıyoruz”
İstanbul’u en sona bırakan Ayşegül Doğan, "Kaybettirmek ya da kazanmak seçeneklerine sıkıştırılamayacak kadar güçlü ve tecrübeli bir siyasi hareketiz. Kimseye rest veya jest yapmıyoruz” dedi.
DEM Parti’nin açıkladığı adaylar arasında, İzmir, Adana, Mersin gibi CHP ile “kent uzlaşısı” kapsamında görüşmeler yürütülen iller açıklanmadı.
Ankara’da ise DEM Parti aday çıkarma konusunda kararlı. Ancak İstanbul için aday gösterilen Meral Danış Beştaş’ın tercihini Ankara’dan yana koyduğu kulislere yansımıştı. Parti yönetimi, kamuoyunda “tanınan ve etkili” bir ismin aday olması gerektiğini belirterek Beştaş’ın İstanbul’dan aday gösterilmesini kararlaştırdı. Parti yönetimi Ankara Büyükşehir adayı için yeniden değerlendirme yapacak.
DEM Parti’nin Manisa ve Mersin’de ise aday çıkarmayarak CHP adaylarına destek vermesi bekleniyor. İzmir’de de aday çıkarmamaya yakın olan DEM Parti, Adana için henüz kararını vermedi.
Doğan’ın açıklamasına göre, partinin 40 il ve 16 büyükşehirde eş belediye başkan adayları şöyle:
İstanbul - Meral Danış Beştaş – Murat Çepni
Diyarbakır - Ayşe Serra Bucak Küçük - Doğan Hatun
Mardin - Devrim Demir - Ahmet Türk
Van - Neslihan Şedal - Abdullah Zeydan
Bursa - Kasım Yıldırım – Bilmez Erboğa
Antalya - Kemal Bülbül – Nesibe Bahadır
Eskişehir - Gamze Toprak – Suat Başaraner
Denizli - Cevahir Kayar – Hanifi Yıldırım
Sakarya - Engin Güleser – Emine Melis Tantan
Konya - Gülbahar Gündüz – Bülent Kılıç
Samsun - İnci Aydın – Hasan İlten
Ordu - Zeynep Toptaş Yılmaz - Necmettin Durmuş
Trabzon - Leyla Üzüm – Samedin Gündoğan
Kayseri - Remziye Erener – İhsan Sarıyar
Kahramanmaraş - Fatma Şıkyürek - Ali Ardıç
Malatya - Sevim Şimşek Bayram – Abdulvahap Ekim
Ağrı - Hazal Aras - Memet Akkuş
Batman - Gülüstan Sönük - Mehdi Öztüzün
Bitlis - Sümeye Kızıltepe - Enver Barin
Hakkari - Viyan Tekce - Mehmet Sıddık Akış
Iğdır - Nejla Kum - Mehmet Nuri Güneş
Kars - Arzu Savaş Derman - Kenan Karahancı
Siirt - Safiye Alağaş - Mehmet Kaysi
Bolu - Birsen Baş - Veli Saçılık
Yalova - Songül Hacıoğlu Dağ – Cengiz Topbaşlı
Çanakkale - Canan Aytaç - Çetin Avcı
Sivas - Semiha Şahin – Cemal Pir
Erzincan - Elmast Tolmaç – Birhat Onuk
Uşak - Azize Karadağ - Ahmet Ak
Artvin - Fatma Biçer – Levent Serhan
Edirne - Aylin Hacaloğlu – Mevlüt Aykoç
Giresun - Feride Kızgit – Ümit Bozan
Kırıkkale - Şehmiran Güneş – Razi Taşkın
Kırklareli - Arzu Fırat – Adnan Aydın
Kırşehir - Kadriye Turan – Cemil Akkaş
Yozgat - Merve Eylül Bütün – Bager Aşkın
Zonguldak - Çağla Özgençtürk – İbrahim Nebioğlu
Tokat - Dilber Demir – Reşat Yıldız
Sinop - Filiz Yalçın – Erol Aydemir
Rize - Nurettin Aydın – Semanur Akar
Niğde - Başak Caner Aktaş – Hacı Zırığ
Nevşehir - Helin Elif Geyik – Erdem Eren Bektaş
Kütahya - Sibel Temel – Hakan Etemoğlu
Kastamonu - Hatice Uçar – Yakup Akyol
Gümüşhane - Gülşen Işık – Abdulsamed Gültekin
Çankırı - Azize Akoğlu – Veysel Yıldırım
Burdur - Fatma Arslan – Tamer Kaş
Bayburt - Tülay Kılınç – Recep Özmen
Bartın - Leyla Danış – Kemal Eroğlu
Bilecik - Züleyha Çengel – Ömer Ege
Karabük - Emine Kaya – Adnan Aksu
Isparta - Meral Karakuş – Nizam Aktepe
Afyonkarahisar - Zehra Yalçın – Sezer Erikli
Amasya - Güvercin Ünaldı – Reşit Güneç
Düzce - Ayfer Fatma Çelik – Zabit Vurdu
Aksaray - Hanife Gedik Başer – Azad Demirağ
Başak Demirtaş ve Selahattin Demirtaş
DEM'in bu duyurusundan saatler önce, eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, eşi Başak Demirtaş’ın 31 Mart yerel seçimleri için İstanbul’dan adaylığının gündeme gelmesinin ardından başlayan tartışmalarla ilgili açıklama yaptı.
Başak Demirtaş’ın adaylık iradesinin DEM Parti’nin “üçüncü yol” siyasetini görünür kılmak ve “sıkılı yumrukları açmak, tokalaşmayı hatırlatmak için” olduğunu belirten Demirtaş, “Başak Demirtaş’ın İstanbul Büyükşehir Belediyesi başkan adaylığını da DEM Parti’nin üçüncü yol çabalarını da anlamıyor, anlayamıyorlar” ifadelerini kullandı.
Toplumsal sorunların çözümü için DEM Parti’nin muhalefetin yanısıra iktidar partisiyle de görüşebilmesi gerektiğini belirten Demirtaş, “DEM Parti ile AKP arasında bir görüşme trafiği var mı bilmiyorum. Ama eğer yoksa bu, iki parti için de büyük bir eksikliktir” görüşüne yer verdi.
Selahattin Demirtaş’ın, “Kirlenmemiş şeyler uğruna” başlıklı 4 sayfalık açıklamasını, eşi Başak Demirtaş, “Selahattin aylar sonra sadece son gelişmeler hakkında yazdı” notuyla sosyal medya hesabından duyurdu. Selahattin Demirtaş, 14 Mayıs seçimleri öncesinde “aktif siyaseti bıraktığını” duyurmuştu.
Açıklamasında Başak Demirtaş’ın adaylık kararının nedenlerine açıklama getiren Demirtaş, eşinin adaylık ve çekilme kararı sonrasında iktidar ve muhalefet kanadından yapılan değerlendirmeleri de eleştirdi.
“Türkiye’de siyaset değil, tüccarlık yapılıyor”
Demirtaş, “Şu son yirmi günde yaşanan tartışmalara bile bakarak maalesef ki şu tespiti rahatlıkla yapabiliriz; Türkiye’de artık siyaset değil 'tüccarlık' yapılıyor. Yaptığımız her siyasi hamlenin altında illaki bir hinlik, bir cinlik arayanlar herkesi kendileri gibi zannediyor” görüşüne yer verdi.
“Lafı hiç dolandırmadan anlatayım” diyen Demirtaş, eşinin adaylık sürecine ilişkin tartışmalar ve sonrasına ilişkin şu değerlendirmeleri yaptı:
"DEM Parti ile AKP arasında bir görüşme trafiği var mı bilmiyorum. Ama eğer yoksa bu, iki parti için de büyük bir eksikliktir. Tüm partiler ülkenin, toplumun sorunlarının çözümü için görüşebilmelidir, konuşabilmelidir. Bu son derece meşrudur, hatta geldiğimiz süreç itibarıyla bir görev, bir sorumluluktur.
"DEM Parti ile CHP arasında basına da yansıyan görüşmeler oldu. Çok daha fazla görüşmeliler, konuşmalılar. Aynı şekilde diğer tüm partiler de birbirleriyle konuşabilmelidir. Bunun aksini savunmak siyasetin doğasına aykırıdır."
Başak Demirtaş'ın adaylığını koymayı "kamplaştırmayı, kutuplaştırmayı, düşmanlaştırmayı bitirip herkesin herkesle konuşabileceği bir siyasi atmosferi yaratmaya katkı sunma" amacıyla yapıldığını söyleyen Demirtaş, açıklamasını şöyle sürdürdü:
"Halen dağlardan şehirlere gencecik evlatlarımızın cenazeleri gelmeye devam ederken 'terörü kınama' korosunun timsah gözyaşları dökmesi dışında, birilerinin elini taşın altına koyması tüm belediye koltuklarından daha değerli değil mi? 'Değil' diyenler bundan sonra -inşallah olmaz - asker cenazelerinde tespih boncuğu gibi dizilip boy göstermesinler."
“Başak Demirtaş’ın adaylık iradesi, üçüncü yol siyasetini görünür kılmak içindi”
"Başak Demirtaş'ın adaylık iradesi, DEM Parti’nin ısrarla kurmaya çalıştığı üçüncü yol siyasetini görünür kılmak içindi" diyen Selahattin Demirtaş, diğer bir nedeni şöyle açıkladı:
"'Biz koltuk, makam, rant için değil, halkın acil ihtiyacı olan demokrasi, adalet, barış için siyaset yapıyoruz' demek içindi."
Demirtaş, "Hayatı boyunca tek bir bedel ödemeden oturduğu yerden 'kocası için pazarlık yaptı' diyen ahlak yoksunları, en azından bundan sonra biraz olsun ahlaklı olmaya çalışsınlar" ifadelerini kullandı.
“Bizim için 1 Nisan ve sonrası önemlidir”
Türkiye’de yaşanan "ağır demokrasi, adalet, ekonomik sorunların çözümünün öncelikleri olduğunu" kaydeden Demirtaş, bu sorunların çözümü için konuşmak isteyen herkesle konuşup, samimiyet görmeleri halinde atılacak bir adıma iki adımla yanıt vereceklerine işaret etti.
DEM Parti’nin de bu özgüvenle hareket etmesi gerektiğini kaydeden Demirtaş, şu ifadelere yer verdi:
"Bizim için 31 Mart seçimlerinden çok, 1 Nisan ve sonrası önemlidir. 31 Mart seçimlerini aşırı derecede önemseyenler de bizim demokrasi, adalet, barış arayışımıza, ciddiyetle yaklaşmalıdırlar.
"CHP meseleyi sırf 31 Mart’tan ibaret görmemeli, uzun soluklu bir demokrasi mücadelesi ittifakını önemsemelidir. AKP ise seçimsiz geçecek bir dört yılı demokrasiye dönüşün fırsatı olarak ele almalıdır.
Ne olmuştu?
Başak Demirtaş, 21 Ocak’ta eşi Selahattin Demirtaş’la Edirne Cezaevi’nde görüştükten sonra aynı gün gazeteci İrfan Aktan’a, “ İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı adaylığı için henüz partimiz DEM Parti’den bize bir öneri gelmedi ama halk ister, partimiz de uygun görürse, demokrasi ve toplumsal barışın önünü açacağına inanırsak, düşünebiliriz” açıklaması yaptı.
DEM Parti’nin “Kent uzlaşısı” kapsamında batı illerinde ve özellikle İstanbul’da aday çıkarıp çıkarmayacağının netleşmediği süreçte Başak Demirtaş’ın yaptığı bu açıklama, partinin İstanbul için kara sürecini de hızlandırdı. DEM Parti, 4 Şubat’da İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimine kendi adaylarıyla girme kararı aldı. Ancak parti yönetimi İstanbul adayını 9 Şubat’ta yani bugün, kamuoyuna açıklayacağını duyurdu.
Demirtaş’ın adaylık kararı farklı yorumlara yol açtı. Karar AKP’de memnuniyet yaratırken, AKP Diyarbakır Milletvekili Galip Ensarioğlu, “Başak Demirtaş aday olursa, İmamoğlu meselesi kapanır” açıklaması yaptı. Başak Demirtaş’ın adaylık çıkışı özellikle muhalefet cephesinde, “DEM Parti AKP ile anlaştı”, “Demirtaş cezaevinden çıkmak için eşini aday yapmak istiyor” yorumlarına neden oldu.
Bu gelişmelerin ardından Başak Demirtaş, geçen Çarşamba günü adaylık kararından vazgeçtiğini duyurdu. Bu konudaki kararın DEM Parti ile yapılan görüşmeler doğrultusunda ortak alındığını belirtirken, kısa süre sonra da DEM Parti, bunu teyit eden bir açıklamayla Başak Demirtaş’ın İstanbul adayı olmayacağını duyurdu.
Aynı gün DEM Parti Milletvekilleri Saruhan Oluç ve Mehmet Rüştü Tiryaki, cezaevinde görüştükleri Selahattin Demirtaş’ın mesajını kamuoyuyla paylaştı.
Demirtaş, “Başak Hanım’ın adaylık açıklaması partimize güç vermek içindi, geri çekilme açıklaması da partimizin bilgisi dahilinde. Bütün bu süreçler birlikte yürütülmüştür halkımız bilsin, halkımız bize güvensin ne yaptığımızı biliyoruz” mesajını gönderdi ve DEM Parti ile aralarında “ayrılık gayrılık olmadığını” bildirdi.