Donald Trump tarafından imzalanan ABD'nin "2020 Yılı Savunma Bütçesi" tasarısı, Türkiye başta olmak üzere bazı ülkelere yaptırımlar içeriyor.
Tasarı, Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400’lerle ilgili CAATSA ve Rus doğalgazını Avrupa’ya taşıyacak TürkAkımı projesi için çeşitli yaptırımlar uygulanmasını, Türkiye’nin ortak olduğu F-35 savaş uçakları projesi kapsamında sipariş verdiği ve parasını ödediği uçakların teslimatının engellenmesi ve Güney Kıbrıs’a uygulanan silah ambargosunun kaldırılmasını içeriyor.
Söz konusu gelişmenin hayata geçmesinin olası etkilerini sorduğumuz uzmanlardan önemli açıklamalar geldi.
“Türkiye’yi bu yaptırımlarla tahrik ediyor”
Yeni bir siyasi partinin kurulması için çalışmalar yürüten “Hepimiz Buradayız Oluşumu”na liderlik yapan Ardahan Bağımsız Milletvekili Öztürk Yılmaz, ABD'nin söz konusu yaptırımlarla Türkiye'nin çıkarlarına savaş açtığını öne sürdü.
Eski diplomat Yılmaz, şunları söyledi:
Türkiye’nin sinir uçlarına dokunuyor, Türkiye’yi bu yaptırımlarla tahrik ediyor. Hem ortağız, NATO’da müttefikiz denirken hem de dostluğa yakışmayan hasmane tutum sergiliyor. Bunun ABD iç siyasetiyle de ilgisi var. Belli ki bu seçim kampanyasında Türkiye konu edilecek. Trump’tan Türkiye’ye karşı daha sert tutum takınması istenecek. Zor bir döneme giriyor Türkiye – ABD ilişkileri. ABD, Türkiye ile ilişkilerde aklı selimi yitirmiş durumda. Türkiye’nin ABD’den uzaklaşması kongrede tetikçilik yapan üyelerin de işine gelmeyecek.
“ABD öksürünce Avrupa grip olur"
ABD’nin Türkiye yaptırımlarını sadece ABD ile sınırlı tutulmasının hatalı olacağını söyleyen Yılmaz şu iddiada bulundu:
Avrupa ülkeleri de ABD’nin Türkiye politikasını destekler durumda. ABD, Güney Kıbrıs’a silah ambargosunu kaldırdı. Avrupa Birliği ülkeleri de Akdeniz’deki doğalgaz yataklarının işletilmesinde Rum tezlerini destekler durumda. ABD öksürünce Avrupa öksürüyor. AB’nin benzer adımlar atma niyeti vardı elini kolaylaştırıyor. ABD ile AB Türkiye konusunda farklı düşünse Türkiye denge kurabilirdi ama bu durumda olmuyor.
Türkiye’nin çevrelendiğini iddia eden Öztürk Yılmaz, ABD yaptırımlarına karşılık Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dile getirdiği İncirlik ve Kürecik’in kapatılabileceği çıkışlarını ise blöf olarak nitelendirdi.
Emekli Büyükelçi Yalım Eralp, alınan söz konusu yaptırımları ilk etapta yumuşak bir adım olarak niteleyerek sonraki aşamada devamının gelebileceğini söyleyerek şunları söyledi:
Kararlar Mavi Akımı katılan Türk şirketlerini ve finanse eden devlet bankalarını etkileyebilir. F-35 kararı zaten yeni bir şey değil. Yumuşak bir ilk adım kararı sonra devamı gelebilir.
“Alınan kararlar Türkiye’yi yetti artık deme noktasına taşıyabilir”
Kararı abeste iştigal olarak değerlendiren Emekli Büyükelçi Uluç Özülker ise, Eralp’in tersine alınan kararların herbirinin dikkate alınması gerektiğini düşünüyor. Söz konusu kararlarda Mavi akımla ilgili alınan yaptırım kararını değerlendiren Özülker, “Bu Türkiye ile Rusya arasındaki uluslararası anlaşmadır. Abd iç hukukunu uzaktan yakından ilgilendirmez” dedi
Alınan kararlar ile Türkiye’nin yetti artık deme noktasına taşınabileceğini belirten Özülker bunun sonucunda Türkiye-Rusa ilişkilerinin daha fazla iç içe geçebileceği ancak bununla birlikte NATO içinde sorunlar yaşanabileceğini de ileri sürdü.