Merkezi Diyarbakır’da bulunan Rawest Araştırma Merkezi’nin Doğu ve Güneydoğu’daki 4 büyük şehrin 20 ilçesinde yaptığı araştırmadan çıkan sonuca göre bölgede yaşayanların yüzde 70’i parlamenter sisteme geri dönülmesini istiyor.
Araştırmaya göre AKP desteğini kaybederken, HDP koruyor.
‘Bölgesel Siyasi Eğilimler’ adıyla yapılan araştırma için, Aralık ayının son haftasında Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa ve Van’da 20 ilçe ve 100 mahallede, 1.497 kişiyle yüz yüze anket yapıldı.
“Bölgenin Gündemi Ekonomi ve Kayyumlar”
Ankette sorulan soruların ilki, bölge gündemine ilişkin oldu. Çıkan sonuçlara göre bölgenin birinci gündemi, ekonomi. Ankette ekonomiyi izleyen sorunlar şöyle yer aldı: “Son birkaç yılda hanesinin ekonomik durumunun kötüye gittiğini söyleyenlerin oranı yüzde 67. Sorun algısı, ekonomiden sonra bölgesel bir bağlam izliyor. Ana dil, adalet, ayrımcılık ve eğitimsizlik gibi sorunlar dile getiriliyor. Bölgede belediyelere atanan kayyımlardan rahatsızlık artmış durumda. Kayyım atamaları hakkında doğru-yanlış şeklinde görüş bildirenler baz alındığında Ağustos 2019’da yüzde 76 olan kayyımlardan rahatsızlık, şu anda yüzde 82 seviyesinde. Katılımcıların yüzde 67’si hanelerinin ekonomik durumunun kötüye gittiği görülüyor. Bununla bağlantılı olarak hayattan memnuniyeti düşük olanların oranı yüzde 61.”
Anket sonuçlarına göre kayyum atamalarını doğru bulanların oranı 2019’da yüzde 24 iken son ankette yüzde 18’e geriledi. Ankete katılanların yüzde 38’i anadil, yüzde 35’i adalet sorununa vurgu yaptı.
AKP Gücünü Kaybediyor HDP Koruyor
Araştırmada sonucu merak edilen konulardan biri de siyasi partilerin bölgedeki durumu oldu. Sorulara yanıt veren AKP seçmenlerinin yüzde 25’i partiden uzaklaştığını söyledi. HDP oy oranını korurken, CHP’nin oyları arttı. Bu durum araştırma sonuçlarına şöyle yansıdı: “2018’de AK Parti’ye oy vermiş 100 kişiden 25’i partiden uzaklaşıyor. Çoğunun ilk durağı kararsız olan bu 25 kişiden 9’u sandık başında olması durumunda partisine dönme eğilimi gösteriyor. CHP, yerel seçimlerde HDP’den gelen kurumsal desteğin çıktılarını almaya başlamış görünüyor. 2018’de yüzde 2,5 civarı olan oyunu yaklaşık üç katına çıkaran CHP, oy grafiklerinde göze çarpıyor. HDP desteğini büyük ölçüde koruyor. HDP’ye karşı yürütülen yargısal süreçler ve negatif medya kampanyalarının HDP seçmenini pek etkilemediği görülüyor.”
Anket sonuçlarına göre, kararsızlar dağıtıldıktan sonra Gelecek Partisi bölge seçmeninde yüzde 3, Deva Partisi ise yüzde 5 oy alıyor.
Doğu ve Güneydoğu Parlamenter Sistemi İstiyor
Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminden memnuniyet de ankette sorulan sorular arasındaydı. Katılımcıların yüzde 70’i parlamenter sisteme dönülmesi gerektiğini söylerken, AKP’ye oy verenlerin üçte birinin de bu fikirde olduğu belirlendi. Katılımcıların yüzde 61’inin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görevini iyi yapmadığını savunurken, anketten verilen yanıtlardan şu sonuca ulaşıldı:
“Bölgedeki seçmenin yaklaşık yüzde 61’i Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı görevini iyi yapmadığını düşünüyor. Bu bahiste katılımcıların yüzde 20’si orta, bir o kadarı da yüksek puan veriyor. Muhtemel bir Cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan’a oy vereceğini söyleyenlerin oranı yüzde 30’u geçmiyor ama Erdoğan’ın seçimi kazanabileceğini düşünenlerin oranı yüzde 55’i geçiyor. Muhtemel bir seçimde muhalefetin ortak adayı olarak en çok öne çıkan isim Ekrem İmamoğlu. Bölgedeki katılımcılar Yavaş’a ülkücü geçmişi sebebiyle şerh koysalar da Yavaş ile olan mesafe Akşener kadar değil. Abdullah Gül bölgedeki seçmen için hala güçlü bir alternatif. Ali Babacan henüz bir Cumhurbaşkanı adayı olarak gündeme alınmıyor ancak olması durumunda onun da şansının yüksek olacağı dile getiriliyor.”
Anketin bu bölümünde sorulara yanıt verenlerin yüzde 6,9’u ‘Başkanlık sistemi kalmalı ama başkanın yetkileri azaltılmalı’, yüzde 18,8’i ‘Bu şekilde devam etmeli’ yanıtını verdi.
Anket sonuçlarına göre Erdoğan görevini hiç iyi yapmıyor diyenlerin en fazla olduğu şehirler Diyarbakır ve Van, çok iyi yapıyor diyenlerin oranının en yüksek olduğu şehir ise Şanlıurfa.