BEYRUT (AA) - Farklı din ve mezheplere dayalı siyasi bölünmeler açısından oldukça kırılgan yapıya sahip Lübnan'daki ekonomik durum, devlet kurumlarında yıllardır yapılan yolsuzluklar, Suriye'deki krizin yol açtığı mülteci dalgaları ve siyasi sorunlar dolayısıyla daha da kötüleşti.
Maliye Bakanlığının Mayıs 2019'da yayımladığı rapora göre, 51 milyar dolar Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYH) sahip Lübnan'da kamu borcu 2019'un ilk çeyreğinde 86,2 milyar dolara ulaşmıştı.
Ekonomik krizin bedelini işsizlik ve hayat pahalılığıyla ödeyen Lübnanlılar, çareyi Kanada ve Avrupa ülkeleri başta olmak üzere yurt dışına göç etmekte buluyor.
Lübnan'da 1975-1990 yıllarındaki iç savaş ve sonrasında yaşanan göç dalgaları dolayısıyla Lübnanlı gurbetçilerin sayısının, ülkelerinde yaşayan 4 milyonluk nüfusun 3 katı olduğu tahmin ediliyor.
Geçen yıl 60 binden fazla Lübnanlı ülkeyi terk etti
Uluslararası Veri Merkezi Müdürü Cevad Adra, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Lübnan'dan dışarıya yaşanan göçe ilişkin rakamların dehşet verici olduğunu dile getirdi.
Adra, "Geçen yıl Ocak-Kasım ayları arasında 61 bin 924 vatandaş ülkeyi terk etti. 2018 yılı Ocak-Kasım aylarında ise göç eden Lübnanlıların sayısı 41 bin 766 idi. Yani 2019 yılında Lübnan'dan göç edenlerin oranında bir önceki yıla göre yüzde 42 artış yaşandı." dedi.
Göç eden Lübnanlıların çoğunun genç ve üniversite mezunlarından oluştuğunu vurgulayan Adra, "Lübnanlı gençler, ekonomik şartların kötüleşmesi nedeniyle yurt dışında iş imkanı ve istikrar arayışında." diye konuştu.
"Kanada göçmenlerden yararlanıyor"
Ülkedeki Hristiyan nüfusu koruma faaliyetleri bulunan "Lübnan Toprakları Hareketi" Başkanı Talal ed-Duveyhi, Lübnan makamlarının izlediği politikalar nedeniyle gençlerin vatanlarında onurlu yaşama umudu kalmadığını savundu.
Son zamanlarda Lübnanlı bazı kesimlere özel göç kapılarının açıldığına dikkati çeken Duveyhi, "Kanada'nın Beyrut Büyükelçiliği, Lübnanlı bazı Hristiyanları telefonla arayarak 10 yıl önce yaptıkları göç başvurularının onaylandığı bilgisini veriyor." ifadelerini kullandı.
Duveyhi, Kanada'nın göç için seçtiği kişilerin "doktor ve iş adamlarından" oluştuğunu vurgulayarak, söz konusu ülkenin Lübnanlıları kendi çıkarları için kullanmak üzere seçici bir tutum sergilediğini ifade etti.
Lübnanlıların göç etmesine endişeyle bakan Duveyhi, ülkenin ekonomik olarak zor bir dönemden geçtiğini ve bunun yanı sıra daha çok ihtiyaç duyduğu nitelikli insanlarını kaybettiğini belirtti.
Kanada'nın Beyrut Büyükelçisi Emmanuelle Lamoureux, Lübnanlı Hristiyanlara özel olarak Kanada'ya göç kapılarının açıldığına dair yerel basında yayınlanan haberleri yalanlamıştı. Göç başvurusunda bulunmak isteyen Lübnanlılar arasında bir ayrım yapmadıklarını iddia eden Lamoureux, belirlenen standartların dünyanın her yerinden yapılan göç başvuruları için geçerli olduğunu savunmuştu.
Göç etmek isteyen Lübnanlılar
Lübnanlı üniversite öğrencisi Maya Nadir, matematik bölümü öğrencisi olduğunu, ülkesinde yaşanan ekonomik ve sosyal sorunların kendisini Kanada'da eğitimini tamamlamaya sevk ettiğini dile getirdi.
Son aylardaki hükümet karşıtı protestoların gölgesinde üniversitedeki derslerinin çoğu zaman iptal edildiğini söyleyen Nadir, "Eğitimimden bir yıl geride kalmaktan çok korkuyorum. Bu nedenle kısa süre önce Kanada Büyükelçiliğinin internet sayfası üzerinden Ottawa Üniversitesine başvuru yaptım." dedi.
Başvurunun olumlu sonuçlandığını ve birkaç ay içinde Lübnan'dan ayrılmayı planladığını aktaran Nadir, Kanada'ya göç talebinin pek kolay kabul edilmediğini ancak kendisinin başarılı bir öğrenci olması nedeniyle şanslı olduğuna inandığını belirtti.
Lübnanlı 22 yaşındaki Christina Ebu Ruceyli de Fransa'ya birçok kez gittiğini ve üniversite eğitimi için de başvuruda bulunduğunu söyledi.
Ebu Ruceyli, daha önce defalarca kez yaptığı başvurunun her seferinde reddedildiğini, Lübnan'daki ekonomik kriz üzerine 17 Ekim 2019'da kitlesel gösterilerin başlaması üzerine Fransa'ya yeniden yaptığı eğitim başvurusunun kabul edildiğini anlattı.
Küçük yaştan beri Kanada'ya gitme hayali olduğunu söyleyerek sözlerine başlayan 29 yaşındaki Rava Uveyyid de şunları kaydetti:
"Bugüne kadar Lübnan'da hayatımı sürdürmemin sebebi, ev kirası ve geçimimi sağlayacak bir işim vardı. Ancak ekonomik gerekçelerle birkaç hafta önce maaşımın yarısı kesintiye uğradı. Kanada'ya göç etmek için yeterli parayı kazanmak üzere ek iş aramaya başladım. Göç evraklarım tamamlanmış durumda birkaç ay içinde gideceğim."
Lübnanlı 2 çocuk babası 60 yaşındaki Tony Gostin ise ülkedeki ekonomik kriz ve hayat pahalılığından kurtulmak için çareyi İsveç Büyükelçiliğine göç başvurusunda bulduğunu ifade etti.
Çocuklarının üniversite yaşına geldiğini, Lübnan'daki üniversite harçlarının da pahalı olduğunu vurgulayan Gostin, 17 ve 20 yaşındaki çocuklarının eğitimlerini tamamlayabilmeleri için İsveç'e gitmek istediklerini anlattı.
Ekonomik kriz dolayısıyla işini kaybeden 50 yaşındaki Afaf Barudi de hikayesini şu sözlerle aktardı:
"Başkent Beyrut'taki bir okulda Arapça dil öğretmeni olarak çalışıyordum ancak ekonomik kriz dolayısıyla okul faaliyetlerine son verdi ve hiçbir tazminat almadan işimi kaybetmiş oldum. Ben de halihazırda ABD'deki kardeşlerimin yanına gitmeye karar verdim."
"Kilise, Lübnanlıların göç etmesini destekliyor" iddiası
Lübnan'daki kiliseye yakın kaynaklar ise gençlerin göç etmesinin kilise tarafından desteklendiği yönündeki iddiaları yalanladı.
Kilise adının sürekli olarak göç konusuyla anılmasına anlam veremediklerini belirten kaynaklar, kilisenin yaşanan göç dalgalarından memnuniyet duymadığı ancak kendisi ve ailesi için rızkının peşine düşmek üzere göç edenlere de saygı duyduğunu kaydetti.
Kaynaklar, Lübnanlı gençlerin memleketin temel unsurlarından biri olduğunu ve vatanlarında kalmaları gerektiğini söyledi.
Muhabir: Mahmut Geldi