Yılbaşında elektrik faturalarına gelen kademeli olarak yüzde 125'lik zammın ardından, gelen faturalar vatandaşı şok etti. Ekonomist İbrahim Kahveci, elektrik faturalarına gelen zamların nedenini açıkladı.
Bugünkü köşe yazısında Elektrik faturalarını şişiren teoriyi açıklayan Kahveci, "Hayatımızı yakan tek bir gerçek var; o da kur patlaması" dedi.
Karar gazetesi yazarı Ekonomist İbrahim Kahveci, şu ifadeleri kullandı:
"“Efendim dünyada enerji krizi var; bu yüzden faturalar şişiyor” söylemine de bakalım.
Ocak ayında üretilen elektriğin yüzde 27,0’sini doğalgaz santrallerinden, yüzde 21,0’ini de ithal kömür santrallerinden karşıladık. Her ikisi de ithal edilmektedir.
İthal kömür fiyatı geçen yılın ikinci yarısında 176,5 dolardan işlem gördü (2008 yılında 127,1dolar). Keza doğalgaz ithalatımız da petrol fiyatına bağlı seyrettiğinden şu anda petrol fiyatı da 90 dolar seviyelerinden işlem görüyor (2008 yılında 145 doları görmüştük; ortalaması 97,6 dolar)
Hem kömür hem de petrol ve buna bağlı doğalgaz fiyat artışının ana nedeni kur artışından geliyor. Burada kilit nokta dolar/TL paritesi.
2016 başında 1 dolar=3,0 TL dengesindeydi. O vakitler 1 dolar=4,0 Brezilya Reali ediyordu. Şimdi 1 dolar=13,5 TL ederken; 1 dolar =5,4 Brezilya Reali ediyor. Keza 2016 başında 1 dolar=16 Güney Afrika Randı, ve 80,0 Rus Rublesi ederken, şimdi de aynı seviyelerden işlem görüyor.
Eğer emsal ülkeleri karşılaştırırsak 2016 yılına göre bizim hayatımızı yakan tek bir gerçek var; o da kur patlamasıdır. Bugün 1 dolar = 3,0-3,5 TL olması gerekirken, 13,50 TL’den işlem görüyor. İşte bu fark yönetim farkıdır. Ya da Başkanlık gelecek dertler bitecek söyleminin reel karşılığıdır.
İşi kısaca özetleyelim:
Dünya’da ertelenmiş taleple beraber geçen yıl adeta fiyatlar patladı. Bu fiyat düzeyine biz 2008 yılında da gelmiştik. Ama bugün bizi yakan fiyatlar kur artışından geliyor.
Emsal ülkelere göre adeta yıkım yemiş durumdayız.
Başkanlık Sistemi ile beraber ekonomide hakim olan slogan görüş, bizi adeta yıktı geçti. Kurlar düzelmeden bu iş düzelmez.
Bakınız, akaryakıt zamları bugün soframızı direkt vuruyor. Elektrik zamları ise hem doğrudan hem de dolaylı olarak gelirimizi silip süpürüyor.
İşletmeler artan enerji maliyetini ürünlerine yansıtmak zorunda kalıyor ve dolaylı zamlar her gün karşımıza çıkıyor.
Oysa bizlere faizler düşünce hayat güzelleşecek demişlerdi. Meydanlarda hala bunu söylemeye devam ediyorlar.
Ama rakamlar sloganların boş olduğunu, söylenenlerin tam tersine hayatın giderek zorlaştığını gösteriyor.
O nedenle tekrar ifade edelim: Seçimler olmadan bir şeylerin düzelme ihtimali çok zayıf. Hayat gittikçe daha da acı hale gelmeye devam edecek."