Kasım ayı enflasyon rakamlarının açıklanması ile birlikte emeklilerin 5 aylık zam farkı kesinleşmiş olacak. Geriye sadece 1 veri kalacak. İşte son verilere göre yeni emekli maaşı tahmini...
Bunun yanı sıra meklilere ne kadarlık bir enflasyon farkı olacak? En düşük emekli aylığı ne kadar olacak? gibi sorular da aratılmaya başlandı.
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanacak kasım ayı enflasyon verilerine ilişkin beklenti anketi, 15 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı.
Ankete katılan ekonomistlerin kasım ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 1,98 oldu. Ekonomistlerin kasım ayı için enflasyon beklentileri yüzde 1,70 ile yüzde 2,54 aralığında yer aldı.
Ekonomistlerin kasım ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına göre (yüzde 1,98), bir önceki ay yüzde 48,58 olan yıllık enflasyonun yüzde 46,71'e ineceği öngörülüyor. Öte yandan, ekonomistlerin 2024 sonu enflasyon beklentisi kasımda yüzde 45,07 oldu. Tüketici Fiyat Endeksi, ekimde yüzde 2,88 artış kaydetmişti.
2024 yılı Kasım ayı anket döneminde, katılımcıların 12 ay sonrasına ilişkin olasılık tahminleri değerlendirildiğinde, TÜFE'nin ortalama olarak yüzde 33,93 olasılıkla yüzde 23,00 – 25,99 aralığında, yüzde 36,97 olasılıkla yüzde 26,00 – 28,99 aralığında, yüzde 16,94 olasılıkla ise yüzde 29,00 - 31,99 aralığında artış göstereceği öngörülmektedir.
Aynı anket döneminde nokta tahminler (2) esas alınarak yapılan değerlendirmeye göre ise, katılımcıların yüzde 26,98’inin beklentilerinin yüzde 23,00 – 25,99 aralığında, yüzde 38,10’unun beklentilerinin yüzde 26,00 – 28,99 aralığında, yüzde 20,63’ünün beklentilerinin yüzde 29,00 – 31,99 aralığında olduğu gözlenmektedir.
EMEKLİ MAAŞ ZAMMI NE KADAR OLACAK?
Emekli maaşları, 6 aylık enflasyon oranında zamlanıyor.
İşçi emeklilerinin ekim ayı itibarıyla yüzde 12,06 zammı kesinleşmiş oldu.
Merkez Bankası piyasa katılımcıları anketindeki veriler baz alındığında, yeni yılda emekli maaşlarına yüzde 16,22 oranında zam yapılacak.
MEMUR MAAŞ ZAMMI YÜZDE KAÇ OLUR?
Memur ve memur emeklileri, temmuz ayında yüzde 10'luk sözleşme zammı almıştı. 6 aylık enflasyonda bu oranı aşan miktarda enflasyon farkı elde edecekler.
Enflasyon farkının üzerine de toplu sözleşmeden doğan yüzde 6'lık bir zam eklenecek.
Memurlar, ekim ayı itibarıyla 1,87'lik enflasyon farkını elde etti.
Piyasa katılımcıları anketinin enflasyon beklentileri üzerinden hesaplama yapıldığında memur ve memur emeklileri, yıl sonunda yüzde 5,65'lik enflasyon farkına hak kazanacak.
Memur ve memur emeklilerinin zam oranı ise yüzde 12 olarak gerçekleşmesi bekleniyor.
EN DÜŞÜK MEMUR MAAŞI NE KADAR OLACAK?
En düşük memur maaşı, temmuz ayı itibarıyla 39 bin 177 liraya çıkmıştı.
Zam oranının yüzde 12 olması halinde 2025 yılında en düşük memur aylığı, 43 bin 878 liraya yükselecek.
DÜŞÜK MEMUR EMEKLİ AYLIĞI NE KADAR OLACAK?
En düşük memur emekli aylığı, temmuz ayında 17 bin 587 liraya yükselmişti.
Aynı senaryonun gerçekleşmesi halinde en düşük memur emekli aylığı, 19 bin 697 liraya çıkacak.
Asgari ücrete yapılacak zam birçok kalemi de etkileyecek.
Öte yandan çalışanlar kadar emeklilik için prim borçlanması yapmak isteyen binlerce vatandaşı da etkiliyor.
2025 yılı asgari ücret görüşmeleri 10 Aralık’ta başlayıp ay sonunda tamamlanacak. Askerlik, doğum ve yurt dışı borçlanma tutarları da asgari ücretin brüt rakamına göre şekillenecek.
Mevcut durumda 2024 brüt asgari ücret 20.002 TL, net asgari ücret ise 17.002 TL seviyesinde. 2025 yılı için gündemde olan zam oranları ise yüzde 30 ile 45 arasında değişiyor.
Erkekler, askerlikte geçirdikleri süreleri borçlanarak primlerine dahil edebiliyor. Kadınlar ise sigortalı olduktan sonra doğan üç çocuğa kadar, her biri için 720 gün olmak üzere toplamda 2160 gün borçlanabiliyor. Yurt dışında çalışan gurbetçiler de çalışma sürelerini borçlanma yoluyla emeklilik hesabına ekleyebiliyor.
Bu borçlanmalar, yürürlükteki brüt asgari ücret üzerinden hesaplanıyor. Bir aylık borçlanma için brüt asgari ücretin en az yüzde 32’si ödenirken, yurt dışı borçlanmalarında bu oran yüzde 45’e çıkıyor. Bu nedenle asgari ücrete yapılacak herhangi bir zam, borçlanma tutarlarını da doğrudan etkiliyor.
Örneğin, bu yıl 12 aylık borçlanma tutarı, brüt asgari ücretin 20.002 TL olması nedeniyle 76.807 TL olarak hesaplanıyor. Ancak, asgari ücrete yüzde 30-40 zam yapılması durumunda bu rakam 99.849 TL ile 107.530 TL arasında değişebilir. Gurbetçiler için bu maliyet artışı daha da yüksek olacaktır.
Bu kapsamda 31 Aralık’a kadar borçlanma başvurusu yapan 60 Bin TL'ye yakın fark gelmesine karşılık asgari ücret zammı nedeniyle oluşacak ek maliyetten kaçınmak açısından daha avantajlı görünüyor.
Borçlanma yapmak isteyenlerin 31 Aralık gece yarısına kadar ister e-devlet üzerinden isterse SGK müdürlüklerine giderek borçlanma için başvurmaları halinde hesaplamaları bu yıl geçerli asgari ücretten yapılacak.
Başvuru bu konuda yeterli oluyor. Ödemeler ise iki ay sonra yapılıyor. O yüzden öncelikle e-devlet ya da SGK müdürlüklerinden başvuru yapmak yeterli olacak. 2 ay sonra imkan olmadığında eğer ödeme yapılamazsa başvuru iptal ediliyor. Ancak hak kaybolmuyor. İstenildiği zaman tekrar başvuru yapılabiliyor.
Mesela primi eksik olduğu için emekli olamayan bir sigortalı askerlik günleri ile bu primi tamamlayabiliyorsa 31 Aralık akşamına kadar e-Devlet’ten ya da SGK müdürlüğüne giderek başvurduğunda 2024 yılı asgari ücreti üzerinden hesaplama yapılacak.