Hatırası yaşatılmalı ama kendisini yaşatmamıza imkân yok. Kaldı ki zaten son zamanlarda da o eski fuar tadını kimse alamıyor”
6-15 Eylül tarihlerinde yine Kültürpark’ta düzenlenecek İzmir Enternasyonal Fuarı(IEF)’na ilk kez 1943 yılında katılan Hindistan bu yıl da “Odak Ülke” adı altında İEF’de olacak ve konuklara kendini tanıtacak. “Partner Ülke” ise Çin Halk Cumhuriyeti. İzmir Enternasyonal Fuarı’nı geçen yıl 1 milyon 200 bin kişi ziyaret etmişti. Bu rakamın bu yıl daha da artacağı kesin.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği İzmir Buluşmaları’nda özellikle Kültürpark Platformu’nun getirdiği önerilere tabii ki sessiz kalmayacağız. Güzel ve habitat zengini Kültürpark bizim de isteğimiz. Fuar fikrinin sahibi o günün belediye başkanı Behçet Uz’un sırtını sıvazlayarak, “Harika fikir, yap şu fuarı” diyen Atatürk. O günlerde adı “Arsıulusal İzmir Fuarı”. Fuarın mimarı Dr.Behçet Uz’un 1985 yılındaki İzmir Enternasyonal Fuarı’nın başka bir yere taşınma arzusunun altta yatan nedeni fuarın sanayi fuarı şeklinde düzenlenmesiydi. Kültürpark’ın halkın dinleneceği, eğleneceği, spor yapacağı ,kültür ve sanat aktivitelerinin olduğu bir halk park özlemi bizde de var. Ancak İzmir Enternasyonal Fuarı’nın Kültürpark’ta düzenlenmeye devam etmesinden yana benim gibi düşünen insanların da sesine kulak verin. Sevgilileri birbirinden ayırmayın. 88 senedir süren bir birliktelik . Bu demek değil ki fuar da böyle kalacak. Ona da yeni bir şekil verilmesinin günü geldi geçiyor bile.
Önce nasıl bir Kültürpark olmalı? Tarihi kapıları ve duvarları ile yemyeşil bir alan. Geçici olarak yapılan ancak nerdeyse kalıcı olan bütün holler ve yapılar yıkılmalı. Belki kapalı yer gereksinimi nedeniyle Fuar Açıkhava Tiyatrosu’nun üstü kapatılabilir ya da İzmir Sanat biraz daha büyütülebilir.Kültürpark tüm yıl yaşayan bir mekan haline gelmeli. Lunapark’ı ,Ada Gazinosu,bugün tarih olan Menekşe Çay Bahçesi ve minyatürpark gibi mekanlarla. İzmir Kitap Fuarı, İzmir Film Festivali gibi etkinlikler Kültürpark’ta düzenlenmeli ki Kültürpark on iki ay yaşasın.
Nasıl bir İzmir Enternasyonal Fuarı için birkaç satır yazmadan biraz da tarihçeden söz edeyim. İzmir kenti planlama çalışmaları işi 1925 yılında Fransız Rene ve Raimond Danger kardeşlere verilmiş. Danger kardeşlerin hazırladığı İzmir Şehri Planı 1926-27 yıllarında onaylanmış ve uygulamaya başlanmış. Bu arada 1917 Ekim Devrimi sonrasında kurulan Sovyetler Birliği, Moskova kentinde, bir bölümü eski Rusya Çarlığı döneminde bir asilzadenin köşküne ait bahçe ve koruluktan oluşan alan, büyütülüp 120 hektar Moskova Gorki Proleterya Kültür Parkı ve Moskova Tarım Fuarı olarak planlanmış, projelendirilmiş, uygulanmış ve 1927 yılında açılmış. İzmir Belediyesi Başkan yardımcısı Suad Yurdkoru, Gorki Kültürpark’ını ve fuarı görerek etkilenmiş, esinlenmiş ve İzmir’de de bir Kültürpark yapılmasının ilk adımları atılmış.
Danger kardeşlerin İzmir planında merkezde yer alan yaklaşık 100.000m2 yeşil alan sonraki yıllarda yaklaşık 330.000m2.ye büyütülmüş. 1935 yılında 42.hektara (420.000m2.) ulaşan alan için1989 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından ‘’İzmir Fuarı Kültürpark Düzenleme ve Mimari Proje Yarışması’’ düzenleniyor. Yarışma 1990 yılında sonuçlanır ve yarışma alanına günümüzde ‘’Basmane Çukuru’’ olarak bilinen eski Basmane Otobüs Garajı alanı da dahil olur. “Ahmet Piriştina’nın Hyde Park”ı kazanan projenin bir versiyonu.
Peki İzmir Enternasyonal Fuarı nasıl olmalı? Öncelikle fuara katılanlar sanayi ürünleri ile değil kültür, sanat ,gastronomi ürünleriyle katılmalı. Fuarda tarım makinaları falan sergilenmemeli. Zaten Gaziemir’de kongre merkezi de içeren Fuar İzmir’imiz var artık. Sadece kaskatlı havuzda da değil bu yıl Kemeraltı Sokağı örneğinde olduğu gibi fuarın her köşesinde etkinlikler olmalı. Renkli görüntüler ile İzmir’in tanıtımı açısından da yararlı olacak 9 Eylül Karnavalı gibi bir etkinlikte fuarda yapılsa tadından yenmez.