Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliğinden 3 yıl önce mezun olan Muhammet Taha Topalli, Gözde Anagül, Muhammet Enes Ateş ve Serhat Yıldırım, öğrencilik yıllarında hazırladıkları "Ekolojim Projesi" kapsamında AR-GE ve İnovasyon Destek Programı ile ATA Teknokent'in desteğiyle yapay zeka teknolojisi kullanarak katı atıkları otomatik olarak ayrıştıran makine üretti.
Aldıkları destekle ilk cihazlarını öğrenciyken üreten, çalışmalarını geliştirerek Erzurum'da teknoloji firması kuran mühendisler, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığından (KOSGEB) destekle 5 depozito iade makinesi modeli geliştirdi.
Bugüne kadar 12 adet makine üreten mühendisler, tamamına yakını yerli olan makine ile hem kentteki teknoloji meraklı gençlere bir alan açıyor hem de geri dönüşüm çalışmalarına katkı sağlıyor.
"Tüm tasarımları ile yazılımı bize ait"
Elektrik-elektronik mühendisi Topalli, AA muhabirine, öğrencilik yıllarında sıfır atık projesi kapsamında geri dönüşüm ile ilgili arkadaşlarıyla bu alanda çalışmalar yaptığını söyledi.
Yaptıkları araştırma sonucunda katı atıkları ayrıştıracak geri dönüşüm otomatının ilk prototipini ahşaptan gerçekleştirdiklerini dile getiren Topalli, bir şirket kurup bunu daha profesyonel yapma düşüncesine girdiklerin anlattı.
Dünyada depozito iade makinesinin çok yaygınlaşmaya başladığını, Türkiye'de de 2021'de bunun mevzuatının yayımlandığını dile getiren Topalli, "Biz de tamamen buna ağırlık verdik. 2021 yılı sonunda büyük firmalarla bir işbirliği kurarak İstanbul'da bir ürünümüzü yerleştirdik. Orada testlerimize başladık. Türkiye'de perakende sektöründe ilk test eden firmalardan biri biz olduk. 2022-2023 yıllarında da yayımlanan bu mevzuat devlet tarafından geliştirildi. Makineler ve sistemin işleyişi, depozito işi gelişti. Sonra biz de ürünümüzü aynı şekilde geliştirmeye devam ettik. 2023 yılında da KOSGEB'in UR-GE (uluslararası rekabetçiliğin geliştirilmesi) programından destek alarak ürünümüzü daha endüstriyel bir hale getirdik." dedi.
Makinenin üretiminde yerliliğe önem verdiklerini vurgulayan Topalli, "Geldiğimiz noktada makinenin mekanik ve elektronik aksamının tüm tasarımları ile yazılımı tamamen bize ait. Sensörleri dışarıdan alıyoruz. Onun dışında her şey bize ait." diye konuştu.
Anadolu'da bir şeyler yapıldığını göstermek istediklerini belirten Topalli, "Fuarlarda 'Erzurum' deyince herkes şaşırıyor. Bu topraklarda teknolojinin üretilebildiğini göstermeye çalışıyoruz." dedi.
Firmada mühendis olarak çalışan Burak Karaman ise üzerinde çalışma yürüttükleri cihazın çevresel faydalarından bahsederek, Sıfır Atık Projesine katkı sağlamak için çaba sarf ettiklerini söyledi.