Haneul'un Kuzey Kore ordusundaki zamanına dair en çok hatırladığı şey, içini kemiren sürekli bir açlık hali…
Üniforma altındaki ilk ayında, küflü lahana ve mısırla beslenmek zorunda kaldığını ve bu nedenle 10 kilo verdiğini anlatıyor.
Üçüncü ay sonundaysa, taburunun neredeyse tamamının yetersiz beslenme ve kilo kaybı nedeniyle bir sağlık tesisine gönderildiğini söylüyor.
Muhafız olarak Güney Kore sınırına konuşlandırıldıklarında, mısırın yerini pirinç aldı.
Ancak pirinç kendilerine ulaşana dek de geri birlikler tarafından tırtıklanıyor, hatta içine kum atılıyordu.
Haneul, bu şartlara karşın, kendi birliğinin en iyi beslenenler arasında olduğunu söylüyor. Ancak askerlerin Güney Kore'ye kaçmasını engellemek için başvurulan bu gıda takviyesi taktiği dahi Haneul'u durdurmadı.
2012'de ölüme meydan okuyarak, iki ülkeyi ayıran Askerden Arındırılmış Bölge'yi (DMZ) aşmayı başardı.
Onun ve diğer asker kaçaklarının anlattıkları, Ukrayna güçlerine karşı savaşmak için cepheye gönderilen binlerce Kuzey Kore askerinin durumuna ışık tutuyor.
Ukrayna güçlerinin işgalindeki Kursk'u geri almak için Rus güçlerine yardım etmek üzere yaklaşık 11 bin Kuzey Kore askerinin görevlendirildiği bildiriliyor.
Güney Kore istihbaratına göre, Kuzey Kore askerleri cephede savaşıyor ve kayıplar veriyor. Bu kayıpların sayısının 100'ü aştığı tahmin ediliyor ancak rakam henüz doğrulanabilmiş değil.
BBC'ye konuşan Kuzey Kore ordusunda görev yapan eski askerler, Ukrayna güçlerine karşı savaşmaya gönderilen bu birliklerin hafife alınmaması gerektiğini savunuyor.
Fırtına Kolordusu: Seçkin birlik
Seul'ün elindeki bilgiler, Kursk'a gönderilen askerlerin çoğunun Fırtına Kolordusu isimli birlikten seçildiğini gösteriyor. İyi eğitimli askerlerden oluşan bu seçkin birlik, "yüksek güvene" sahip olmalarına karşın cephedeki teknolojik ilerlemenin gerisindeler.
Lee Hyun Seung, 2000'li yılların başında orduya katıldı ve Kuzey Kore özel kuvvetlerinde eğitim subayıydı.
2014'te Güney'e kaçan Lee, Fırtına Kolordusu'na uzun boylu, atletik askerlerin seçildiğini söylüyor.
Bu askerler yakın dövüş sanatları ve bıçak atmanın yanında, mutfak aletlerinden silah yapma eğitimi de alıyor.
Ancak Kuzey Kore ordusundaki diğer birliklerden moralleri daha yüksek olsa da, aralarında bulunmuş eski askerler, Fırtına Kolordusu'nda da az beslenme sorunu olduğunu aktarıyor.
Rusya'daki Kuzey Koreli askerlere ait olduğuna inanılan online videoları izleyen Haneul, bu görüntülerde güçsüz askerler gördüğünü söylüyor.
Bu görüntülerle Pyongyang'ın propaganda videoları arasında büyük fark var. O videolarda, çıplak elleriyle buz bloklarını kıran, zincirlerden kurtulan askerler bulunuyor.
Haneul, orduda olduğu süre boyunca yalnızca tek bir atış eğitimi aldığını ve onda da yalnızca üç kurşun sıktığını söylüyor.
Silah kullanmaya en çok yaklaştığı ansa, aç bir çiftçinin sebze aramak için yasak bölgeye girmesiyle yaşandı.
Haneul, "yasak bölgeye gireni sorgusuz vur" talimatını görmezden geldiğini ve çiftçiyi bir uyarıyla serbest bıraktığını anlatıyor.
Kuzey Kore'den bilgi almanın güçlüğü göz önüne alındığında, Haneul'un firarından sonra geçen on yılda ne kadar şeyin değiştiğini öğrenmek zor.
Kim Jong Un'un ülkenin sınırlı kaynaklarının çoğunu sabit ordusu yerine füzelere ve nükleer silah yapımına aktardığı anlaşılıyor.
2019'da firar eden bir diğer asker olan Ryu Seonghyun'a göre, ordudaki ilk üç yıl, seçkin özel kuvvetler askeri için bile "inanılmaz derecede" zor geçiyor.
Ryu Seonghyun yedi yıl boyunca hava kuvvetlerinde ulaştırma askeri olarak görev yaptı.
Kendi görev süresi boyunca koşulların kötüleştiğini ve yemeklerden pirincin giderek çıktığını söylüyor.
Seonghyun, "Askerler, kısıtlı pirinçle günlerce dağlara gönderiliyor ve bunun hayatta kalma eğitimlerinin bir parçası olduğu söyleniyor" diye anlatıyor.
Dağlık olan Kore Yarımadası'nda savaşmak üzere eğitilen Kuzey Kore askerlerinin, düzlük alanlardaki siper savaşına uyum sağlamakta zorlanabileceklerine işaret ediyor.
Dikkat çektiği bir diğer kritik bilgi de, Fırtına Kolordusu'nun bir cephe hattı birliği olmadığına işaret ediyor.
'Düşman topraklarında kaos yaratma eğitimi alıyorlar'
Ryu, "Düşman hattı gerisine sızma ve düşman topraklarında kaos yaratma eğitimi alıyorlar" diyor.
Ancak eski Kuzey Kore askeri, ülkenin lideri Kim Jong Un'un özel kuvvetleri göndermekten başka alternatifi olmadığını savunuyor.
Ryu, ordu mensuplarının zamanlarının çoğunu çiftçilik, inşaat veya odun kesmekle geçirdiklerine işaret ediyor:
"Kim Jong Un, Kuzey Kore'nin Rusya gözündeki itibarını korumak için en azından belli bir seviyede savaş yeteneği ortaya koyabilen askerler göndermek zorundaydı."
Dil engeli de ek bir sorun yaratıyor gibi görünüyor.
Ukrayna'nın ordu istihbarat birimi, iletişim sorunları nedeniyle, Kuzey Kore askerlerinin yanlışlıkla bir Rus taburunu hedef aldığını ve sekiz kişinin dost ateşinde öldüğünü iddia etti.
Tüm bu değerlendirmeler sonrası, Kuzey Koreli askerleri "piyon" gibi görme, Rusya lideri Vladimir Putin'in çaresizliğinin bir işareti olarak görmezden gelme düşüncesi kolaylıkla hakim olabilir. Ancak Kuzey Kore ordusunda yer almış firari askerler, bu düşüncenin hata olacağını kaydediyor.
Kursk'a gönderilen Kuzey Korelilerin, rejime olan sadakatleri ve savaşma azimlerinin birçok eksikliği kapattığını savunuyorlar.
Babası ve kuzenin özel kuvvetlerde yer alan Haneul, "Bu askerlerin çoğu, partiye son derece sadık ve emirleri sorgusuz sualsiz yerine getirecek işçi sınıfı veya çiftçi ailelerinden geliyor" diyor.
Lee, her sabah yapılan ideolojik "beyin yıkama" seanslarının, özel kuvvetleri zihinsel olarak hazır tutma amacı taşıdığını söylüyor.
O, Rusya'ya gönderilen Kuzey Kore askerlerinin "cepheye alışacaklarına, düşmanla nasıl savaşacaklarını öğreneceklerine ve hayatta kalmanın yollarını bulacaklarına" inanıyor.
Ryu, başka seçenekleri olmamasına karşın birçoğunun Rusya'ya istekli olarak gittiğine inanıyor.
Kariyer hırsı olanların, bu görevi, gelecekleri için bir fırsat olarak görebileceklerini düşünüyor.
Paralel olarak Kuzey Kore'de görev yapmanın ne kadar zor olduğu düşünüldüğünde, bazıları ilk kez yurt dışında yaşama şansını da değerlendirmiş olacak.
Ryu, kendisinin benzer bir durumda olması halinde gitmek isteyeceğini söylüyor ve "Sanırım Rus askerlerinden daha fazla savaşmaya istekli olacaklar" diye de ekliyor.
Güney Kore özel kuvvetlerinde eski bir üst düzey subay olan Chun In-bum da diğer firarilerin değerlendirmelerine katılıyor:
"Gıda azlığı ve eğitim eksiklikleri, onların yetersiz askerler olduğu anlamına gelmiyor. Hızla uyum sağlayacaklardır. Onları hafife almamalıyız."
Moskova'nın cephede günde binden fazla kayıp verdiği tahmin ediliyor.
Rusya'ya gönderilen yaklaşık 11 bin askerin, bu anlamda savaşın gidişatını değiştirmesi pek olası olmasa da, uzmanlar bunun sadece ilk parti olabileceğine de işaret ediyor.
Pyongyang'ın rotasyon halinde 60 bin hatta 100 bin kadar asker sağlayabileceği düşünülüyor.
BBC'ye konuşan eski askerler Kim Jong Un'un, rejiminin istikrarını sarsmayacak şekilde büyük asker kayıplarını göğüsleyebileceğini savunuyor.
Haneul, "Gönderilenler nüfuzu veya bağlantıları olmayan askerler olacak. Açıkça söylemek gerekirse, sorun çıkmadan feda edilebilecek kişiler olacak" diyor.
Kendi tecrübesini hatırlayarak, rütbeli ebeveynlerin çocuklarının cephe hattına gönderilmediğini öğrendiğinde şok olduğunu anlatıyor ve "O zaman harcanabilir olduğumuzu anladım" diyor.
Rusya'da ölenlerin ailelerinin de çok ses çıkarmayacağını, oğullarının kahraman olarak onurlandırılacağını söylüyor.
Pyongyang rejimine olan bağlılık, askerlerin cepheden kaçacakları yönündeki umutlarını boşa çıkartabilecek başlıca unsur.
Kiev ve Seul, bu askerleri teslim olmaya itmek için cephe hattı boyunca psikolojik harekat yürütmeyi görüştü.
Ancak Kuzey Koreli askerlerin cep telefonlarına erişimleri yok gibi görünüyor.
Ukrayna istihbaratına göre, Rus askerlerinin telefonlarına bile Kuzey Kore birlikleriyle bir araya gelmeden önce el konuluyor.
Psikolojik harekat için, hoparlörler yoluyla mesaj yayınlamak veya hava araçları ile bildiriler atmak kullanılabilir.
Hem Ryu hem de Haneul, Güney Kore'den gönderilen rejim karşıtı propaganda bildirisini okuduktan sonra ülkelerinden kaçmaya karar verdiler.
Ancak ikisi de böyle bir bildirinin, ülkelerinden bu kadar uzak askerler üzerinde işe yarayacağı konusunda şüpheliler.
Ryu ve Haneul, firara düşüncesi ve cesaretinin oluşmasının uzun zaman aldığını söylüyorlar.
Subayların firara yeltenen herkesi vurma emri aldığını düşünen Haneul, kendi kaçışı sırasında asker arkadaşlarının kendisine ateş açtığını anlatıyor.
"On iki kurşun başımın sadece bir metre üzerinden geçti" diyor.
Kuzey Kore askerlerini canlı teslim olmaya ikna etmek bile Ukrayna için zor olabilir.
Kuzey'de, savaş esiri haline gelmek son derece utanç verici ve hatta ölümden beter bir durum olarak kabul görüyor.
Askerlere kendilerini vurarak veya bir el bombası patlatarak intihar etmeleri öğretiliyor.
Ryu, 'Son Mermiyi Sakla' isimli askeri şarkının sözlerini hatırlıyor: "Size iki mermi saklamanızı söylerler, biri düşmanı, diğeri kendinizi vurmak için."
Tüm bunlara karşın eski özel kuvvetler eğitmeni Lee yardım etmeye istekli.
Kuzey Kore askerleriyle doğrudan iletişim kurmak için cepheye gitmeyi de teklif etti:
"Büyük sayılarda firar pek olası değil, ancak denemeliyiz. Kuzey Kore'den gelen diğer tanıdık sesleri duymak, psikolojilerini etkileyebilir"
Haneul ise sadece sağ sağlim Kuzey Kore'ye dönmelerini umuyor.
Rusya'ya gönderilen askerler arasında akrabalarından bazılarının da olma ihtimali olduğunu biliyor:
"Sadece bunu başarmalarını ve güvenli bir şekilde geri dönmelerini umuyorum."