G-7 grubunun dönem başkanlığını yürüten İngiltere'nin Başbakanı Boris Johnson, Cuma günü başlayan zirve toplantısında, Corona virüsü pandemisi nedeniyle ağır darbe alan dünya ekonomisini yeniden inşa etmek için iddialı bir plan hazırlanması gerektiğini söyledi.
Johnson, bunun için iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik bir plan yapılması gerektiğini, bu planın milyonlarca kişiye istihdam sağlayabileceğini kaydetti.
"Bu pandemiden sonra istihdama ve büyümeye ihtiyacımız olacak" diyerek G-7 zirvesinin açılışını yapan Başbakan Johnson, ABD’nin yeni Başkanı Joe Biden ve İtalya’nın yeni başbakanı Mario Draghi’ye "Gruba hoşgeldiniz" dedi.
İngiltere, Brexit sonrasında kendisini teamüllere ve kurallara dayalı uluslararası sistemin koruyucusu olarak yeniden konumlandırmaya çalışıyor. Başbakan Johnson, Brexit’i desteklemeyen ve geçen yılki başkanlık kampanyası sırasında İngiltere’yi İrlanda’daki barışı tehlikeye atmaması konusunda uyaran Biden’la yakın ilişki kurma konusunda istekli.
Küresel aşı girişimi COVAX G-7’nin ana gündem maddelerinden biri
Amerikalı yetkililerin Biden yönetiminin COVAX’a 4 milyar dolarlık katkı sağlama taahhüdünde bulunacağını söylemesinden sonra Avrupa Birliği’nin de COVAX’a yapmayı planladığı katkıyı iki kat arttırarak 1 milyar euroya çıkaracağını açıklaması bekleniyor.
Avrupa Birliği’nin ayrıca aşılama sürecine destek olmak amacıyla Afrika ülkelerine 100 milyon euro destek vereceğini kaydetmesi planlanıyor.
COVAX programına 766 milyon dolarlık katkıda bulunan G-7 dönem başkanı İngiltere’nin zirvede diğer üye ülkelerin sağladığı payı arttırmaları çağrısı yapması da beklentiler arasında yer alıyor.
Joe Biden ABD Başkanı olarak ilk kez uluslararası toplumun önünde
Associated Press haber ajansına göre Beyaz Saray'dan Cuma günü başlayan G-7 zirvesi ve Münih Güvenlik Konferansı öncesinde yapılan açıklamada Başkan Biden ve yeni ABD yönetiminin Amerika'yı eski Başkan Donald Trump'ın Önce Amerika söyleminden uzaklaştırmak için hızla adım attığı belirtildi.
Başkan Biden'ın Münih Güvenlik Konferansı'nda yapacağı konuşmada da Amerika'nın 2015 yılında varılan İran nükleer anlaşmasına geri dönmek için hazır olduğunu vurgulaması bekleniyor. Biden yönetiminden Perşembe günü yapılan açıklamada ABD'nin İran'la yeniden ilişki kurma konusundaki istekliliği ortaya konmuştu.
Geçmişte senatör, Başkan Yardımcısı ve son olarak sıradan vatandaş olarak Münih Güvenlik Konferansı'na birkaç kez katılan Biden, konferansta iki yıl önce yaptığı konuşmada, Trump'ın Önce Amerika politikası karşısında şaşkınlık içinde olan müttefiklere ”Bu da geçecek. Geri döneceğiz. Bundan hiç şüpheniz olmasın” mesajı vermişti.
Başkan Biden'ın G-7 zirvesinde Rusya ve Çin'in ekonomi ve ulusal güvenlik alanlarında ortaya koyduğu zorluklara ve Afganistan'da 20 yıldır devam eden savaşa da değinmesi bekleniyor. Eski Başkan Trump yönetiminin Taleban'la yaptığı anlaşma gereği Amerika'nın Afganistan'da kalan 2.500 askerini 1 Mayıs'a kadar geri çekmesi gerekiyor.
Biden'ın G-7 zirvesinde yapacağı konuşmanın ana hatlarını gazetecilere açıklayan üst düzey bir yetkili, Biden'ın, günümüzün zorluklarıyla baskıcı yönetimlerle değil, demokratik yönetim biçimiyle mücadele edilebileceğini ortaya koyacağını söyledi.
Beyaz Saray yetkilileri, Başkan Biden'ın Corona virüsü pandemisinin yarattığı kamu sağlığı krizi ve ekonomik darboğazdan çıkmaya çalışan uluslararası toplumu nelerin beklediğine odaklanacağını kaydetti. Yetkililere göre Biden, G-7 zirvesinde, Amerika'nın yoksul ülkeler için Corona virüsü aşısı satın alınması ve dağıtılması amacıyla COVAX aşı girişimine yakında 4 milyar dolarlık katkı sağlayacağını açıklayacak. Eski Başkan Trump, Amerika'nın bu programa destek vermesini reddetmişti.
Hem G-7 zirvesi hem de Münih Güvenlik Konferansı, bu yıl Corona pandemisi nedeniyle telekonferans yöntemiyle düzenleniyor.
ABD yeniden Paris İklim Anlaşması'nda
Biden'ın küresel siyasi arenada yapacağı ilk konuşma, Amerika'nın Paris İklim Anlaşması'na resmi olarak yeniden katıldığı Cuma gününe denk geliyor. Eski Başkan Trump, Amerikan ekonomisine zarar verdiği gerekçesiyle Amerika'yı anlaşmadan çıkarmıştı.
Başkanlık koltuğundaki ilk gününde Amerika'nın Paris anlaşmasına yeniden katılımını sağlamak için bir kararname imzalayan Başkan Biden, kararnamenin yürürlüğe girmesi için 30 gün beklemek durumundaydı. Biden, yönetiminin iç ve dış politikada alacağı her büyük kararın arkasında iklim değişikliğiyle mücadele fikrinin yer alacağını söylemişti.
Biden'ın uluslararası arenaya Cuma günü yapacağı bu ilk çıkış, birçokları tarafından selefi Trump'ın politikalarını geri çevirme girişimi olarak algılanıyor. Ancak Biden, iç ve dış politikadaki önceliklerinin sadece Trump döneminde atılan adımların geri çevrilmesinden ibaret olmayacağının altını çizmişti.
G-7 ülkelerine COVAX girişimine destek verme çağrısı
Başkanlık kampanyası sırasında Amerika'nın uluslararası toplum içindeki liderlik rolünü yeniden sağlama vaadinde bulunan Biden, bu vaadin bir parçası olarak G-7 ortaklarını, Dünya Sağlık Örgütü tarafından başlatılan küresel aşı girişimi COVAX'a destek vermeye çağırması bekleniyor.
Amerika'yı Dünya Sağlık Örgütü'nden çıkaran eski Başkan Trump, 190'dan fazla ülkenin katıldığı aşı programı COVAX'a katılmayı da reddetmişti.
Amerika'nın G-7 müttefiklerinin Biden'ın küresel aşı dağıtımında daha fazla işbirliği yapılması çağrısına nasıl yanıt verecekleri henüz belirsiz. ABD'deki Demokrat Partili yeni Biden yönetiminin Amerika'da imal edilen Corona virüsü aşılarının bir kısmını yabancı ülkelere dağıtması konusunda yapılan çağrıların son dönemde arttığı gözleniyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise Perşembe günü Financial Times gazetesine verdiği söyleşide, Amerika ve Avrupa ülkelerine, mevcut aşı arzının yüzde 5'ini gelişmekte olan ülkelere vermeleri çağrısında bulundu. Macron'un altını çizdiği aşı diplomasisi yaklaşımı, Çin ve Rusya tarafından uygulanmaya başlandı.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, hafta başında yaptığı açıklamada Corona virüsü aşılarının "adaletsiz" dağıtımını sert bir dille eleştirmiş, 10 ülkenin tüm aşıların yüzde 75'ini aldığının altını çizmişti.
Biden'ın G-7 zirvesinde İran hakkında söyleyecekleri merak konusu
Biden yönetimi yetkilileri ise Temmuz ayına kadar 300 milyon kişinin aşılanmasına yetecek kadar aşı tedarik edileceğini açıklayan Başkan'ın şimdilik her bir Amerikan vatandaşının aşılanmasına odaklandığını kaydediyor.
Öte yandan Başkan Biden'ın G-7 zirvesinde İran'la ilgili söyleyecekleri de merakla bekleniyor.
İran, Amerika'nın 23 Şubat'a kadar yaptırımları geri çekmemesi durumunda nükleer anlaşmanın Birleşmiş Milletler denetçilerinin nükleer tesislerine erişimini mümkün kılan maddesini askıya alacağını açıklamıştı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise Fransa, Almanya ve İngiltere dışişleri bakanlarına, Amerika'nın İran'la müzakerelere geri dönmeye hazır olduğunu söyledi.
Blinken ve diğer bakanların yaptığı ortak açıklama, Amerika'nın 2015 yılında varılan anlaşmaya geri dönmesinden önce Biden yönetiminin İran'ın anlaşma şartlarına tam olarak uyum sağladığını görmek istediğinin altını çiziyor.