Tüm dünyada salgının ekonomileri tahrip etmesi nedeniyle sıfıra yakın enflasyonun yaşandığı bir ortamda Türkiye, tüketici ve gıda fiyatlarındaki artışla şampiyon olmayı başardı.
Aralık 2020 itibarıyla yılda yüzde 14.6'ya ulaşan tüketici ve yüzde 20.6'ya ulaşan gıda fiyatları artışıyla Türkiye gelişmekte olan ülkeler arasında Arjantin'in ardından ikinci sıraya yerleşirken, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ülkeleri arasında lider konumuna yükseldi.
OECD verilerine göre tüm dünyada enflasyon şampiyonu ise Arjantin. Arjantin'de 2020 Aralık itibarıyla yıllık tüketici enflasyonu yüzde 35.8, gıda fiyatlarındaki artış oranı ise yüzde 40.4'e ulaşıyor.
CHP Tarım Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Başdanışmanı ve Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün verilerine göre dünya gıda fiyatlarının pandemi nedeniyle son 7 aydır yükseldiğini belirterek, “Dünyada gıda fiyatları 2011 yılındaki tarihi zirveye rağmen son 10 yılda yüzde 17 düşerken, bizde yüzde 225 arttı” dedi. Şu anda dünyada tarımsal ürünleri stoklamaya doğru bir gidiş olduğuna dikkat çeken Sarıbal, şunları söyledi:
DIŞA BAĞIMLI OLDUK
“Bunun iki önemli nedeni var: Kuraklık ve salgın. Kuraklık nedeniyle verim kayıplarının yaşanacağını öngören ve dışa bağımlı olan devletlerin ithalata yönelmesiyle tarımsal emtia fiyatları artmaya devam ediyor. Bu artışın yukarı yönlü olmaya devam edeceği gözükmektedir. Çünkü biz yeterli üretmiyoruz ve üretim için tohum, gübre, zirai ilaç, akaryakıtta dışa bağımlıyız. Girdileri biz belirlemeyince çıktı fiyatlarını da kontrol edemiyoruz.
Ülke içinde yeterli üretim olmayınca dışa bağımlı kalıyorsunuz. Dünyada tarımsal girdiler ve tarımsal ürünlerde fiyatlar yükseldikçe içeride üreticiye pahalı girdi ve tüketiciye de pahalı gıda olarak dönüyor. Tüm bunların nedeni AKP'nin 18 yıl boyunca uyguladığı ithalata dayalı tarım politikalarıdır.”
Tanzim satış kuyrukları kapıda
Ekonomist Dr. Murat Kubilay, Türkiye'nin tarım ve hayvancılık alanında kapsamlı ve planlı yatırımlar yapmaması sonucunda, döviz kurlarındaki artışa dayalı olarak yükselen maliyetler çerçevesinde temel gıda ürünlerine erişimin gittikçe zorlaştığına dikkat çekti. Kubilay, “Gıdada üretimden başlayarak yeni bir planlama yapılmazsa tanzim satış kuyruklarına yeniden yol açacak fiyat artışları mümkün” dedi.
Nuray Tarhan/Sözcü