Suyun sürdürülebilir olarak ve barış ve istikrar için kullanımı amacıyla işbirliğine yönelik çabalar sürüyor.
Aras-Kura nehir havzasındaki ülkelerin gençleri arasında suyun bölgesel barış ve istikrar amacıyla kullanımı için oluşturulan ilk ortak girişim olan Su ve Barış için Gençlik projesi nin Çalıştay ayağı Gürcistan’ın Batum kentinde 14-18 Temmuz tarihleri arasında gerçekleştirildi.
Aras-Kura Sınıraşan Nehir Havzası
“Kura Aras Nehir Havzası’nda doğal ekosistemlerin dengesi hızla bozulmaktadır. İnsan faaliyetleri hidrolojik akışın azalmasına ve değişmesine, su kalitesinin bozulmasına, ekosistemin zarar görmesine, taşkınlara yol açmaktadır. Bazı havza ülkeleri arasında su konusunda ikili anlaşmalar mevcuttur. Ancak şimdiye kadar, siyasi gerilimler nedeniyle beş havza ülkesi (Türkiye, İran, Azerbaycan, Ermenistan,Gürcistan) arasında su kullanımına yönelik çok taraflı bir anlaşma yapılmamıştır.
Havza ölçeğinde su ile ilgili veri alışverişi yetersizdir ve su yönetimi ve izleme sistemleri arasında uyumsuzluk vardır. Ayrıca, su sorunları ile ilgili yerel karar alma süreçlerine gençlerin ve paydaşların katılımının olmaması, doğal çevre koruma eğitiminin eksikliği ve düşük kamuoyu farkındalığı, havza ülkelerindeki sivil toplum ve üniversiteler arasında herhangi bir işbirliği veya iletişimin olmaması bu sorunların işbirliği içinde ele alınmasını ve çözümünü zorlaştırmaktadır.
Su ve Barış İçin Gençlik Projesi
Aras-Kura Havzasında Su ve Barış için Gençlik Projesi, Ülke Su Ortaklığı Ermenistan Avrupa Su Gençlik Parlamentosu ve Su için Uluslararası Sekreterya ISW tarafından düşünülmüş, Blue Peace ,Geneva Water Hub,Global Water Partnership gibi ortaklarla birlikte oluşturulmuş ABD Dışişleri Bakanlığı Kamu Diplomasisi Bölümü Hibesi tarafından finanse edilmiştir.
Projenin uygulanmasında Türkiye Su Politikaları Derneği, AUA Acopian Center for the Environment, Georgia Country Water Partnership, Foundation Caucasus Environment, Izolda Matchutadze’s Lab, Batumi Shota Rustaveli State University, Department of Biology, Economist Impact. gibi kuruluşlarla işbirliği yapılmaktadır.
Bu proje, havzada bir başlangıç olarak öncelikle Ermenistan, Türkiye ve Gürcistan’dan genç akademisyenlerin ve uzmanların biraraya gelerek sürdürülebilir sınıraşan su yönetimi konusunda, işbirliğine yönelik bir anlayışla, birlikte çalışabileceği bir platform oluşturmayı amaçlamaktadır.Projenin ilk ayağında Gürcistan’ın Batum kentinde düzenlenen Çalıştaya Ermenistan, Türkiye ve Gürcistan’dan 6 şar kişi olmak üzere toplam 18 su ile ilgili genç akademisyen ve üç ülkeden toplam 6 mentor ve uzman katılmıştır.
Proje ile ne amaçlandı ?
Proje’nin su konusunda işbirliği, çevre bilincine sahip toplumlar oluşturmanın yanı sıra barış inşası ve çatışma çözümüne de katkıda bulunması amaçlanmıştır. Ülkelerin su sorunlarını çözememeleri, iklim değişikliğinin öngörülen etkileriyle birleştiğinde, havzanın barış ve istikrarını bozabilir. Bu nedenle su üzerinde işbirliğinin ülkelerarasındaki işbirliğininin artmasını sağlayacak bir yol olacağı düşünülmektedir.
Bu proje ile Ermenistan, Türkiye ve Gürcistan’dan gelen gençler arasında, “Aras-Kura Nehir Havzası Gençlik Ağı nın oluşturulması yoluyla sürdürülebilir su yönetimi ve nehir ekosisteminin korunması konusunda uzun süreli işbirliğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır.
Projenin hedefleri
– Su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi konusunda farkındalığın artırılması, Barış ve işbirliği içinde gençlerin su sektörüne ilgisini arttırmak ve sorunların çözümüne katkı ve katılımlarını teşvik etmek
– Gençlerin su ve diplomasi ile ilgili konularda yeni bilgiler edinmelerini sağlamak
– Doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilir yönetimi konularında müzakere ve uygulama becerilerini geliştirmek,
– Ülkelerarasında gençlik işbirliğini teşvik etmek ve ülkelerarasındaki iletişimi kolaylaştırmak
– Sürdürülebilir su kullanımı ve ekosistem dengesinin korunması eğitimini ve kültürünü teşvik etmek
Proje Kapsamındaki ÇALIŞTAY Gerçekleştirildi (14-18 Temmuz 2022)
Proje kapsamında ilk etkinlik olarak 14-18 Temmuz 2022’de Gürcistan’ın Batum kentinde Kura-Aras Nehir Havzasında Su ve Barış için Gençlik konulu bir Çalıştay düzenlendi.
Bu Çalıştay’da (Ermenistan-Gürcistan ve Türkiye) 3 havza ülkesindeki üniversitelerden ve sivil toplum kuruluşlarından seçilen dinamik gençler, mentörler ve uzmanların (26 kişi) çalıştayın hedefleri doğrultusunda çalışmalar gerçekleştirdi
4 gün süren çalıştayda
1.Gün: Batum Üniversitesine gerçekleştirilen oturumda havza ülkelerinin su potansiyelleri, su kullanımları ,su yönetimleri , su konusunda müzakereleri ve BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinden su konusundaki (SDG 6) çalışmaları ele alındı