Yerlikaya, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, 2025 yılı bütçesine ilişkin yaptığı sunumda Bakanlığının bütçesinin, genel bütçe içerisindeki payının yüzde 8 olduğunu belirterek, Komisyona sundukları toplam ödenek teklifinin 1 trilyon 93 milyar 985 milyon 969 bin lira olduğunu söyledi.
Ödeneğin, 779 milyar 747 milyon 196 bin lirasının cari ödenek, 314 milyar 238 milyon 773 bin lirasının da yatırım ödeneği olduğunu aktaran Yerlikaya, yatırım ödeneğinin yüzde 85'inin deprem için ayrıldığını ifade etti.
Bakanlığının 620 bin 339 personeli ile her an, her yerde görevinin başında olduğunu dile getiren Yerlikaya, Türk halkının huzur ve güvenliği için konvansiyonel güvenlik sistemlerini yüksek teknoloji ve teknik kapasiteyle her geçen gün daha da güçlendirdiklerini bildirdi.
Yerlikaya, 11 bin 611 yeni aracı bu yıl emniyet ve jandarma teşkilatının hizmetine sunduklarını anlatarak, kesintisiz iletişim sağlayan Jandarma Entegre Muhabere ve Bilgi Sistemi'nin (JEMUS) kurulumunu da 77 ilde tamamladıklarını vurguladı.
Emniyet ve jandarma arasında plaka tanıma entegrasyonu yapıldığı bilgisini paylaşan Yerlikaya, "Ülkemizin her bir noktasında plaka tanıma sisteminin (PTS) kullanım alanını genişlettik. Halihazırdaki PTS noktası sayımızı 4 bin 43'e, Mobil PTS sayımız 864'e yükselttik." dedi.
Yaka Kamerası Projesi'ne ilişkin bilgi veren ve kameraların olayların tarafsız bir şekilde kaydedilmesini sağlayacağını ifade eden Yerlikaya, "Gerek vatandaşlarımız, gerekse güvenlik güçlerimiz, yaka kamerası kaydı altında tutum ve davranışlarına daha dikkat edecek. Bu sayede olası şikayetlerin sayısında da azalmalar yaşanacaktır." diye konuştu.
Terörle mücadele
Kırsalda ve şehirde terörle mücadelenin kararlı şekilde sürdüğünü dile getiren Yerlikaya, "Bu yılın ilk 10 ayında kırsalda ve şehirde düzenlediğimiz 40 bin 521 operasyonda 722 terörist etkisiz hale getirildi." ifadelerini kullandı.
Yerlikaya, 1 Ocak-1 Kasım arasında, Fetullahçı Terör Örgütü'ne (FETÖ) yönelik 4 bin 177 operasyon düzenlendiğini ve 935 kişinin tutuklandığını, terör örgütü DEAŞ'a yönelik düzenlenen 1205 operasyonda da 655 kişinin tutuklandığını bildirdi.
Bakan Yerlikaya, "Bu yılın ilk 10 ayında 72'si bombalı olmak üzere 92 terör eylemi engellendi. Kabine dönemimizde 156'sı bombalı olmak üzere 203 terör eylemi engellendi. Hangi renk kategoride aranırlarsa aransınlar, ellerine şehitlerimizin kanı bulaşmış bu hainleri, mutlaka ama mutlaka buluyor ve yok ediyoruz. Bu yıl içinde sözde 35 üst düzey terörist, kahramanlarımızca etkisiz hale getirildi. Türkiye, terörün başını ezmeye, hainlerin yuvalarını dağıtmaya kararlıdır." şeklinde konuştu.
"Her 100 olaydan 98'i aydınlatıldı"
Tüm dünyada olduğu gibi, Türkiye'de de toplumsal huzuru bozan olayların başında asayiş kaynaklı suçların geldiğini söyleyen Yerlikaya, bu konuda dinamik bir süreç yönetimi uyguladıklarını vurguladı.
Kişilere karşı işlenen suçlarda toplam olay sayısının 2023'ün ilk 10 ayında 654 bin 385 olduğunu anımsatan Yerlikaya, bu yıl aynı dönemde olay sayısının 23 bin 430 azaldığını söyledi.
Yerlikaya, olayları aydınlatma oranının da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,3 artarak yüzde 97,8'e ulaştığını belirterek, "Her 100 olaydan 98'i aydınlatıldı ve adalete teslim edildi." dedi.
Bakan Yerlikaya, şöyle devam etti:
"Mal varlığına karşı işlenen suçlarda, 2023 yılının ilk 10 ayında olay sayısı 244 bin 457'ydi. 2024 yılının ilk 10 ayında, 72 bin 859 daha az olay meydana geldi. Azalış oranı yüzde 29,8 oldu. Mal varlığına karşı işlenen suçlarda aydınlatma oranımız yüzde 14,4 artarak yüzde 81,3'e ulaştı. Son 1 yılda kişilere ve mal varlığına karşı işlenen suçlarda olay sayısı toplam 96 bin 289 azaldı. Otodan hırsızlık yüzde 60,4, kapkaç yüzde 59,3, evden hırsızlık yüzde 46,6 azaldı. 2023 yılının ilk 10 ayında toplam 126 bin 828 hırsızlık olayı yaşanmıştı. Bu yılın ilk 10 ayında 60 bin 829 daha az hırsızlık suçu meydana geldi. Bu suçlarda aydınlatma oranımız yüzde 15,8 arttı ve yüzde 72,5 oldu."
Aranan suçluların yakalanması ile suç oranlarının düşmesi arasında doğrudan ilişki olduğuna dikkati çeken Yerlikaya, "Bu yıl içinde, hapis araması olan 168 bin 998 şahıs, güvenlik güçlerimizce yakalandı. Bunların 27 bin 697'si hırsızlık, 14 bin 123'ü dolandırıcılık, 2 bin 277'si terör, 2 bin 721'i kasten öldürmeden aranıyordu." diye konuştu.
Ruhsatsız silah temin edenlere ve silah kaçakçılarına yönelik 81 ilde "Mercek" operasyonları düzenlendiğini ifade eden Yerlikaya, 1 Kasım itibarıyla 52 bin 271'i ruhsatsız tabanca olmak üzere 90 bin 317 silah ele geçirildiğini ve 100 bin 317 kişi hakkında işlem yapıldığını vurguladı.
Emniyet ve jandarmanın olaylara hızlı ve etkin bir şekilde müdahalesi için önleyici ekip sayısının artırıldığına değinen Yerlikaya, kadına yönelik şiddetle büyük bir mücadele verdiklerini dile getirdi.
Bu yılın ilk 10 ayında 276 kadın cinayeti işlendiğine dikkati çeken Yerlikaya, kadına şiddet vakalarını önlemek adına geliştirdikleri elektronik kelepçe kapasitesini artırdıklarını, 1500 kapasiteli elektronik izleme merkezinde 62 ilde 764 vakayı aktif takip ettiklerini belirtti.
Yerlikaya, "Bu yılın ilk 10 ayında 162 bin 897 erkeğe önleyici tedbir, 44 bin 393 kadına koruyucu tedbir kararı verildi. KADES indirme sayımız her geçen gün artıyor. Kadına şiddetle ilgili KADES'e ya da 112'ye gelen çağrıyı en öncelikli çağrı sınıfında kabul ediyoruz." dedi.
"2024 yılı içinde 505 organize suç örgütünü çökerttik"
Güvenlik, asayiş, terör, organize suçlar, uyuşturucu, siber suçlar ve düzensiz göçle mücadeleyi, detaylı şekilde masaya yatırdıklarını ifade eden Yerlikaya, her il özelinde yürütülen çalışmalarla ilgili geniş kapsamlı değerlendirmeler yaptıklarını söyledi.
Bakan Yerlikaya, suçta kibirlenen, kendini hukukun üstünde gören suç örgütlerine asla tahammüllerinin olmadığını vurgulayarak, "Huzuru tesis etmek için de yer, zaman, mekan ayırt etmeksizin organize suç yapılarıyla mücadelemizi gece-gündüz demeden sürdürüyoruz. Her suç örgütü için planlı ve projeli dosyalar hazırladık. Örgütleri detaylıca analiz ettik, hukuk kuralları çerçevesinde teknik takiplerini yaptık, yapıyoruz. Çeteleri suçun türüne göre tanımladık, KOM, narkotik, siber suçlar olarak. Daha sonra faaliyet düzeyine göre yerel, bölgesel, ulusal, uluslararası olarak sınıflandırdık. Bu anlayışla 2024 yılı içinde organize suç örgütlerine yönelik 1223 operasyon düzenledik, 3 bin 770 organize suç örgütü üyesi tutuklandı, 505 organize suç örgütünü çökerttik. Sadece bu yılın 10 ayında, bu çetelere ait 36 milyar lira değerindeki mal varlığına el koyduk. Kabine dönemimizdeki bu rakam 106 milyar lirayı geçti." değerlendirmesinde bulundu.
Interpol ile çok güçlü bir işbirliği olduğuna dikkati çeken Yerlikaya, 352'si kırmızı bültenle ve 161'i kırmızı difüzyonla aranan toplam 513 kişiyi yakaladıkları bildirdi. Yerlikaya, uluslararası alanda ortaklaşa gerçekleştirilen etkin operasyonlar sayesinde, kırmızı bültenle aranan 124 kişinin Türkiye'ye iadesini sağladıklarını ve yurt dışında olduğu değerlendirilen 538 kişiyle ilgili de kırmızı bülten çıkarıldığını belirtti.
"Zehir tacirlerine göz açtırmıyoruz"
Bakan Yerlikaya, bu yıl içinde kaçakçılık suçlarına ilişkin gerçekleştirilen 27 bin 614 operasyon sonucu 641 şüphelinin tutuklandığını, böylece 4 milyar 209 milyon lira vergi kaybını önlendiklerini ifade etti.
Uyuşturucuyla mücadelenin yalnızca güvenlik meselesi olmadığına dikkati çeken Yerlikaya, şunları kaydetti:
"Türkiye Yüzyılı'nda en büyük hedeflerimizden biri de ülkemizi uyuşturucuya karşı ulaşılamaz ve yasaklı bir kale haline getirmektir. Uyuşturucuyu imal eden, ticaretini yapanlara yönelik 41 bin 296 operasyon yaptık. Operasyonlar sonucu tutuklanan şahıs sayısı 29 bin 738. Bu Kabine dönemimizde uyuşturucu suçlarından tutuklananların sayısı 48 bin 163. Her sokakta, her caddede, her köşe başında biz varız. Zehir tacirlerine göz açtırmıyoruz. Evlatlarımızın geleceğini karartmalarına müsaade etmiyoruz, etmeyeceğiz."
Yılın 10 ayında 31 tonu esrar, 25 tonu metamfetamin olmak üzere toplam 81 ton uyuşturucu maddenin ele geçirildiğini dile getiren Yerlikaya, "Geldiğimiz günden bugüne, günde yaklaşık 100 zehir tacirinin tutuklandığını görüyoruz. Ayrıca günde ortalama 342 kilo uyuşturucu madde, 172 bin farklı uyuşturucu ve uyarıcı madde ile 517 bin kenevir kökü ele geçiriyoruz." diye konuştu.
"Siber devriyelerimiz kapsamlı çalışmalar yürütüyor"
Ali Yerlikaya, siber dünyada da suçluların, teröristlerin, sapkın düşüncelerle milleti zehirlemeye çalışanların çevrim içi inlerine girdiklerini söyleyerek, "Bu amaçla 2024'ün 10 ayında siber devriyelerimiz, tüm suç kategorilerinde, siber mecralar üzerinde 91 bin 512 suç unsuru şahıs hesap tespit etti. Siber devriyelerimiz, terör, ödeme sistemleri, bilişim ve yasadışı bahis suçlarıyla, çevrim içi çocuk istismarına yönelik kapsamlı çalışmalar yürütüyor. Bu yıl siber devriyelerimizin tespit ettikleri suç unsurlarına yönelik operasyonlarda 5 bin 832 URL hesabı web sayfası, 52 bin 593 sosyal medya hesabı engellendi." açıklamalarında bulundu.
Trafiğin, tıpkı terör, asayiş ve uyuşturucu gibi en önemli güvenlik problemlerinin başında geldiğini belirten Yerlikaya, trafik kazalarını en aza indirmek için büyük bir çaba içerisinde olduklarını dile getirdi. Yerlikaya, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ülkemizdeki trafik kazalarının oluş sebeplerinin ilk sırasında aşırı hız yer alıyor. Her 100 kazanın yaklaşık 37'si sürücülerin araç hızını yol, hava ve trafiğin gerektirdiği şartlara uydurmamasından kaynaklanıyor. İşte bu yüzden trafik kaza riskini en aza indirmek amacıyla yeni nesil radar alımları yaptık. Gece ve gündüz radar uygulamalarımızın sayısını arttırdık; daha da artacak. Trafik ekiplerimizin sayılarını yükselttik; bu sayı daha da yükselecek. Geçtiğimiz yıla göre emniyet trafik ekiplerimizin sayısı 5 bin 128'di, 5 bin 956'ya yükselttik. Jandarma ekip sayımızı da şimdilik 2 bin 64'ten, 3 bin 882'ye yükselttik.
Amacımız vatandaşlarımıza ceza yazmak değil ancak yadsınamaz bir gerçek var ki denetimler arttıkça sürücülerimiz kurallara daha fazla hassasiyet gösteriyor ve böylece trafik kazaları da hızla azalıyor. Sadece bu yıl emniyet ve jandarma ekiplerimizce toplam 15 milyon 887 bin araca işlem yapıldı. Bunlar arasında izinsiz çakar kullanan 10 bin 444, hız ihlalinde bulunan 4 milyon 612 bin 43, ehliyetsiz araç kullanan sürücü sayısı da 535 bin 62. Bu yıl meydana gelen yaklaşık her 2 kazadan birine motosikletler karıştı. Bakanlık olarak motosiklet kazalarını önlemeye yönelik denetimlerimizi yoğunlaştırdık."
"Suriyelilerin gönüllü geri dönüşüne dair eylem planımızı devamlı uyguluyoruz"
Bakan Yerlikaya, göç meselesini, "düzenli- düzensiz göç, uluslararası koruma, gönüllü geri dönüş, göçmen kaçakçılığıyla mücadele ve sınır yönetimi" şeklinde, tüm boyutlarıyla ele aldıklarını ifade ederek, şunları paylaştı:
"Adres tahkikatlarının sonucunda geçici koruma altındaki Suriyelilerin sayısı 2 milyon 935 bin 742'ye düşmüştür. Ülkemiz genelinde 2023 Eylül ayında yasal kalış hakkı bulunan tüm yabancıların adres tahkikatlarına başladık. Bu süreç, 2024 yılı Mayıs ayına kadar sürdü. Geçici koruma altında bulunan Suriyelilerden 731 bin 146'sının adreslerinin güncel olmadığı tespit edildi. Kendilerine adreslerini güncellemeleri için 90 günlük süre tanındı, Türkçe-Arapça SMS'lerle bilgilendirmeler yapıldı. Valiliklerimiz koordinasyonunda sivil toplum kuruluşlarıyla yapılan bilgilendirme toplantılarından sonra 580 bin 819 Suriyeli adreslerini güncelledi, adreslerini güncellemek için randevu aldı. Bu süreçte Milli Eğitim Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığına yazılar yazdık. Adreslerini güncellemeyen Suriyelilerin en son aldıkları kamu hizmetlerini, yani en son bıraktıkları izi istedik."
Adreslerini güncellemeyen Suriyelilerin yabancı kimlik numaralarını pasife aldıklarını anlatan Yerlikaya, "Bu çalışmalardan sonra 2024 yılının 1 Ekim tarihinde yeni bir aşamaya geçtik. Kamu kurumlarımızdan hizmet almayan, yani herhangi bir iz bırakmayan 150 bin 327 Suriyelinin en az bir yıldan beri hiçbir şekilde kamu hizmetinden faydalanmadığını, yani burada olmadığını tespit ettik. Biz bunların Avrupa'ya geçtiğini değerlendirdik ve kayıtlarını sistemden düştük." dedi.
Ali Yerlikaya, 81 ilde 270 mobil göç noktası aracının hizmet verdiğini de söyleyerek, "19 Temmuz 2023 tarihinden bugüne, mobil göç noktası araçlarımızda 2 milyon 28 bin 462 yabancının kimlik kontrolünü yaptık. Bu sorgulamalarda 150 bin 935 düzensiz göçmen tespit ettik. Ülkemizde geçici koruma kapsamında bulunan Suriyelilerin gönüllü geri dönüşüne dair eylem planımızı devamlı uyguluyoruz. Sadece bu yılın ilk 10 ayında 114 bin 83 Suriyeli ülkesine gönüllü, güvenli, onurlu geri dönüş yapmıştır. Bu oran, bu yıl aylık 11 bin 408'e yükselmiştir. 2016'da başlayan bu süreç, toplamda 730 bine ulaşmıştır." sözlerini sarf etti.
"Milletçe, gönülden gönüle bir köprü kurduk"
İçişleri Bakanı Yerlikaya, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinden 14 milyon insanın derinden etkilendiğine işaret ederek, "53 bin 725 can kaybı yaşandı, 107 bin 213 kişi yaralandı. Depremden sonra 161'i çocuk, 379'u yetişkin 540 depremzede hakkında kayıp müracaatı yapıldı. Cumhuriyet başsavcılıkları koordinesinde yürütülen çalışmalar neticesinde, DNA eşleşmesi, ölüm tespiti ve ölüm karinesi düzenlendi. Bu çalışmalar sonrasında 13 Kasım 2024 tarihi itibarıyla 30'u çocuk, 45'i yetişkin olmak üzere 75 depremzedenin arama çalışmaları devam ediyor. Bunun 50'si Türk, 25'i yabancı uyruklu." açıklamasında bulundu.
Deprem bölgesinde dünyanın en büyük iyileştirme operasyonunu gerçekleştirdiklerini belirten Yerlikaya, şöyle devam etti:
"Yaraları sarmak için tüm imkanlarımızla sahadaydık. Milletçe, gönülden gönüle bir köprü kurduk. Bu köprünün adı, dayanışma köprüsüdür. Bu minvalde yapılan kampanyalara 140 milyar 924 milyon lira bağışlandı. Bunun 119 milyar 383 milyon liralık kısmı depremzedeler için kullanıldı. Bağışlar depremzedeler için harcanmaya devam ediyor. Depremden zarar gören hanelere gerçekleştirilen destek ve yardım ödemeleri kapsamında 142 milyar 320 milyonu aşkın kaynak aktarıldı. Deprem konutlarımızın ilk temellerini depremden sadece 22 gün sonra, 28 Şubat 2023'te attık. Şimdiye kadar 350 bin 430 konut ve ticarethanenin ihalesi yapıldı, yapım süreçleri devam ediyor. Toplam 130 bin 565 konutun kura çekimi tamamlandı. Hak sahibi vatandaşlarımız sıcak yuvalarına kavuşuyor."
"Sadece bu yıl Filistin'e 86 bin 338 ton insani yardımı uçak ve gemilerle gönderdik"
Bakan Yerlikaya, her yere, Türk milletinin merhametini ve dayanışma ruhunu götürdüklerini dile getirerek, "Bunu Türkiye'nin şefkat eli AFAD'la yapıyoruz. Büyük afet ve felaketlerde nice canlar kurtarıyor, yaraları sarıyor ve umudu yeniden canlandırıyoruz. Bu yılın 10 ayında 5 kıtada 70'ten fazla ülkeye insani yardım götürdük. Gazze'de yaşanan soykırıma karşı Filistinli kardeşlerimizin de her an yanlarındayız. Sadece bu yıl Filistin'e 86 bin 338 ton insani yardımı uçak ve gemilerle gönderdik." diye konuştu.
Yerlikaya, il ve ilçe merkezlerinde 953 nüfus müdürlüğünün, "Konsept Proje" çerçevesinde hizmet ettiğini de bildirdi.
Bu yılın 10 ayında 112 Acil Çağrı Merkezi'ne 87 milyon çağrı geldiğini anlatan Yerlikaya, "Bu çağrılardan 29,4 milyonu vakaya dönüştü. Acil Durum Merkezimizin çağrı karşılama süresi ise geçen yıla oranla 3,89 saniyeden 2,9 saniyeye düştü." ifadesini kullandı.
Taşıdıkları sorumluluğun bilincinde olduklarına işaret eden Yerlikaya, "Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, büyük ve güçlü Türkiye hedeflerimiz doğrultusunda, huzur ve güvenliğin teminatı olan İçişleri Bakanlığımız, çalışmalarına durmadan duraksamadan ve vatan aşkıyla devam edecektir. 2025 yılı bütçemizin, ülkemize, milletimize hayırlar getirmesini diliyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Muhabir: Hüseyin Cem Dağıstanlı,Muhammed Nuri Erdoğan