Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, IEA'nın internet üzerinden yayınlanan basın toplantısında, petrol piyasalarındaki son durumu değerlendirerek, Kovid-19 salgınının küresel ekonomiye etkisinin beklenenden daha sert olacağını ifade etti.
Bu yıl için küresel petrol talebindeki düşüşün günlük 9,3 milyon olacağını öngördüklerini söyleyen Birol, bu miktarın nisan ayında 29 milyon varile, mayısta ise 26 milyon varile ulaşacağını dile getirdi.
Bu rakamları "çok sarsıcı" olarak niteleyen Birol, şöyle konuştu:
"Petrol talebi düşme eğilimi göstermesine rağmen üretim nisan sonuna kadar artmaya devam edecek. Tüm bu koşullar dikkate alındığında, inanıyorum ki birkaç yıl sonra geriye dönüp baktığımızda 2020'yi küresel petrol tarihinin en kötü yılı, bu ayı da Kara Nisan olarak adlandırabiliriz. IMF'nin dün açıkladığı küresel büyüme rakamları ve küresel petrol talebindeki düşüşe bakarak, Kovid-19 salgınının küresel ekonominin büyümesinden bir yıl, petrol sektörünün büyümesinden ise neredeyse 10 yıl kaybettirdiğini söyleyebiliriz."
Bazı ülkeler stratejik rezervlerini artıracak
Geçen hafta gerçekleştirilen Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) dışı ülkeler ve G20 ülkelerinin enerji bakanlarının olağanüstü toplantılarına da değinen Birol, OPEC dışı ülkelerin üretim kesintisi kararının piyasalara destekleyici etkisi olacağını kaydetti.
Birol, bu süreçte bazı ülkelerin stratejik petrol rezervlerini güçlendirmek yönünde alacağı kararların da piyasalar üzerinde olumlu etkisi olacağını ifade ederek, ABD, Çin, Hindistan ve Kore'nin stratejik petrol rezervlerini sektöre açmayı düşündüklerini belirtti.
Bu ülkelerin düşük fiyatlardan faydalanarak stratejik petrol rezervlerini artırabileceğini de ifade eden Birol, "Bu çabalar neticesinde, önümüzdeki 3 ayda 200 milyon varillik bir stok kapasitesi ortaya çıkabilir. Bu da günlük 2 milyon varillik arzın piyasadan çekilmesi anlamına geliyor. Ayrıca, ABD, Kanada, Brezilya ve Norveç olmak üzere OPEC dışı ülkeler yatırımlarını azaltmayı görüştü. Bu ülkelerdeki söz konusu yatırımların azalması ve bazı noktalarda üretimin durmasıyla günlük 3,5 milyon varillik bir kesinti daha oluşacak." öngörüsünde bulundu.
Salgın dolayısıyla yaşanan tüketim düşüşü, sektörü zorluyor
Birol, IEA'nın Suudi Arabistan'dan 3 milyon varillik petrol satın alacağı yönündeki iddialara yönelik, "IEA petrol alım satımı yapmaz." dedi.
Petrol tüketiminin düşmesinin küresel iklim değişikliğine olumlu katkı yaptığı yönündeki açıklamaların ise yanlış değerlendirildiğini belirten Birol, "Küresel bir salgından dolayı yaşanan ekonomik dalgalanmada elbette petrol daha az kullanılıyor ama bu kutlanacak bir şey değil. İnsanlar ekonomik olarak zor durumda, işlerini kaybediyor. Daha da kötüsü bir çok insan öldü. İklim değişikliklerine olumlu katkı, keşke ülkelerin aldıkları çevreci politikalarla gerçekleşse ama maalesef bu şekilde değil. Ekonomi kendini geri toparlayacak. Belki de daha büyük bir karbon emisyonu göreceğiz ama önemli olan ekonomi kendini toparladıktan sonra karbon emisyonlarının da aynı şekilde artmaması." ifadelerini kullandı.
IMF'nin "Büyük Tecrit" başlıklı Dünya Ekonomik Görünümü raporunda, küresel ekonomik büyüme tahmini 2020 için yüzde 3,3'ten eksi yüzde 3'e, 2021 için yüzde 3,4'ten yüzde 5,8'e revize edilirken, bu yıl Avro bölgesinin de yüzde 7,5 daralacağı öngörülmüştü.