Türk iş dünyasının çatı kuruluşlarından Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) seçime gidiyor. Cumartesi günü İstanbul’da 145 iş konseyinin seçimli genel kurulu yapılacak. Her seçimli genel kurul öncesi olduğu gibi yine kulisler hareketli.
Özellikle Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki bazı iş konseylerinde ciddi rahatsızlıklar dile getirilir oldu. Ancak önce süreci şöyle bir kısaca anımsayalım. Hatırlanacağı üzere FETÖ’nün iş dünyası kuruluşu TUSKON önceki dönemlerde oldukça etkiliydi.
Afrika pazarında iş yapmak isteyenlere TUSKON üyeliği zorunlu tutuluyor, Hükümet yetkililerinin katıldıkları seyahatlere TUSKON üyesi veya TUSKON’un izni olmayanlar gidemiyordu. FETÖ temizlendikten sonra, Nihat Zeybekci’nin Ekonomi Bakanlığı döneminde Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) bakanlığa bağlandı. DEİK’in, TUSKON’dan boşalan yeri doldurması beklendi. Bu kapsamda başkan ve yönetim kadroları değiştirildi.
BAKAN PEKCAN’I TASFİYE SÜRECİ
Ancak TÜSİAD ve TEPAV bu süreçte DEİK kurucu üyeliğinden ayrıldılar. Çünkü siyasi erk tarafından yönlendirilen DEİK, eski ruhunu kaybetmişti. Bazı TÜSİAD’cı kurucu üyeler de konsey başkanlıklarından çekilmek istediler ancak bakan ricasıyla görevlerini sürdürdüler.
Ömer Cihad Vardan sonrası göreve gelen Nail Olpak, bu yıpranma sürecinden sonra, DEİK’in daha güçlü hale gelmesi için bir takım girişimlerde bulundu. Daha güçlü bir DEİK için üye sayısının artmasını tercih etti. DEİK’i anlatan reklamlar yayınlandı. Geçen süreçte DEİK özellikle Çin’in Kuşak Yol projesinin etkisini içeren önemli bir rapora da imza attı.
Gelinen noktada yarın DEİK İş Konseyleri seçimleri yapılacak. Üyelerden bizim kulağımıza gelen kulislere göre özellikle Libya, Lübnan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri iş konseylerinde ciddi bir MÜSİAD rahatsızlığı baş gösterdi.
Yıllardan beri iş konseylerinde tecrübe sahibi olan ve söz konusu pazarlarda gerçek anlamda ticaret yapan üyeler, bavul ticareti ve para transferi gibi işler yapan üretici, sanayici sıfatı olmayan bir takım iş insanlarının MÜSİAD vesayetiyle konseylerde başkan seçtirilmeye çalışıldığını ifade ediyorlar.
Aslında benzer bir süreç 2018’deki konsey seçimlerinde de yaşandı. 2018’in Ocak ayında yapılan seçimlerde daha önce Ürdün İş Konseyi Başkanı olan Ruhsar Pekcan’ın karşısına Ürdün ile ticari bağları tartışmalı bir aday çıkartılarak Pekcan’ın konseyden tasfiyesi sağlandı. Kaderin cilvesi Pekcan, o yılın ortasında yapılan kabine değişikliğinde Ticaret Bakanı oldu.
LİBYA’YA ÜÇ KAT İLGİ NİYE?
DEİK yakın zamanda aldığı kararla ilk defa üye olacakların aidatlarında bir yıllığına yüzde 60 indirime gitti. Seçim öncesi yapılan bu hamle eski üyelerce tepkiyle karşılandı. İddialara göre MÜSİAD üyelerinin aidatları dernekçe ödendi ve MÜSİAD’ın böylelikle konseylerde nüfuzunun artırılması istendi.
Üyeler, MÜSİAD’ın etkinliğinden ziyade, bu pazarlarda devam eden işler varken, pazarlar konusunda tecrübesiz ve bilgisiz kimselerin konseylerde yönetimlere seçtirilmek istenmesine itiraz ediyorlar. Örneğin sadece bir ay önce 40’a yakın olan DEİK Libya İş Konseyi üye sayısı 100’ü aştı. Bu adeta bir yerel seçim öncesi nüfusun üç katına çıkması gibi bir durum.
İş dünyasının dış pazarlarda birlikte hareket etmesi için kurulan DEİK İş Konseyleri böylece tıpkı odalar gibi bir rekabet ve kavga alanı haline geliyor. İstanbul Ticaret Odası seçimlerindeki tekmeli yumruklu kavga hala iş dünyası sohbetlerinde herkesin dilinde.
Bir başka önemli iddia ise eski TUSKON üyelerinin MÜSİAD perdesi altında konseylerde ve iş dünyasında etkin olmaya çalışmaları. Işık Kansu’nun geçen yıl ocak ayında Cumhuriyet’te gündeme getirdiği “Pensilvanya’da Gülen’in mobilyalarını yenileyen MÜSİAD üyesi firma” kim diye araştırınca bir iş konseyi başkanı olduğu ortaya çıkıyor.