KDK'de düzenlenen 2021 değerlendirme toplantısında konuşan Malkoç, kurumun 2013'ten bu yana faaliyetlerini sürdürdüğünü belirterek, görevinin ise idarenin eylem ve işlemlerini denetlemek, hukukun üstünlüğünü temin etmek, insan hakları konusunda kamuoyunu duyarlı hale getirmek olduğunu kaydetti.
Bunların yanı sıra kamu hizmetlerinin kalitesinin arttırılması, hak arama kültürünün yaygınlaştırılması ve hesap verebilir, insan odaklı idarenin oluşmasını temin etmenin de kurumun görevleri arasında olduğunu aktaran Malkoç, verdikleri kararlarla halkın avukatlığını yürüttüklerini ifade etti.
KDK'nin 2013'ten bu yana 189 bin 595 şikayet başvurusu aldığını ifade eden Malkoç, şöyle devam etti:
"2021 yılında 18 bin 843 başvuru aldık, 19 bin 740 karar verdik. Bu aradaki fark bir önceki yıldan yani 2020 yılından devreden dosya sayısıyla alakalıdır. Bu yazılı şikayet ve yazılı karar vermenin yanı sıra 125 bin kişi telefonla, maille veya yüz yüze gelerek veya diğer araçlarla kurumumuza gelerek bizden yardım ve destek istemiştir. Bu 125 bin kişiye yol gösterdik, onlara yardımcı olmaya çalıştık, hukuki yardımda bulunduk, sıkıntılarını gidermeye çalıştık. Bütün bu çabaların neticesinde kanaatimizce on binlerce dosyanın yargıya, adliyelere intikal etmesinin önüne geçtik, bir yönüyle de yargının yükünü hafiflettik."
- Geçen yıl 3 bin 160 dostane çözüm kararı verildi
KDK personelinin halka en iyi hizmeti vermek için çaba sarf ettiğini belirten Şeref Malkoç, "Kamu Denetçiliği Kurumu olarak en büyük sıkıntımız nitelikli başvuru alamamak." diye konuştu.
Bu sorunun dünyadaki bütün benzer kurumların sorunu olduğunu aktaran Malkoç, "Kamu Denetçiliği Kurumu yargıya intikal etmeden çözüm yolu üreten bir kurum." dedi.
Malkoç, 2021'de KDK'nin 1201 tavsiye kararı, 403 de kısmı tavsiye kararı verdiklerini, bunun toplamının 1604 olduğunu, en az bunlar kadar önemli olan diğer bir hususun ise dostane çözüm kararı olduğunu kaydetti. Malkoç, "2021 yılında 3 bin 160 dostane çözüm kararı vermişiz, 1320 ret kararımız var." bilgisini paylaştı.
KDK'nin verdiği tavsiye kararlarına uyma oranlarının Avrupa ortalamasını yakaladığına işaret eden Malkoç, "Verdiğimiz tavsiye kararlarına uyma oranları yüzde 20'lerden başladı, yüzde 60'lara geldi, 2021 yılında yüzde 79'a ulaştı. Avrupa'da bizim gibi kurumların geçmişi çok eski, Avrupa ortalaması yüzde 80. Daha kurumumuz 10 yıl olmamasına rağmen bu kararlara uyma oranını yüzde 79'lara çıkardık." ifadelerini kullandı.
Malkoç, KDK'nin yurt dışında yaşayan vatandaşlar için de ilgili ülkelerdeki sivil toplum kuruluşlarıyla temasa geçerek faaliyetlerde bulunduğunu dile getirdi.
- 15 hak arama kurumu var
Türkiye'de hak arama adına 15 kurum olduğunu anlatan Malkoç, bu kurumlara yapılan başvuruların toplam sayısının yaklaşık 8 milyon olduğunu söyledi. Bunun, vatandaşların haklarının peşine düştüğü ve sorunlarının çözümü için gayret gösterdiğini ortaya koyduğunu söyledi.
Devlet organlarının tümünün vatandaşın memnuniyeti için var olduğunu kaydeden Malkoç, 2022'de de vatandaşlara en iyi hizmeti vermek için faaliyetlerini sürdüreceklerini belirterek, şöyle devam etti:
"Türk milleti, bu halk her şeyin en iyisine layıktır. O açıdan iyi yönetim ilkelerini bu yıl özellikle daha da vurgulayacağız. İnsan hakları konusunda özellikle bizim gibi muadil kurumlarla daha yoğun çalışacağız. Çünkü Türkiye'nin 2023 yılı hedefleri ancak demokrasi, insan hakları, hukukun üstünlüğü ve adalet ilkelerinde yükseleceğine inanıyoruz."
Konuşmasının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Malkoç, en çok şikayetin hangi konuda geldiğine ilişkin soru üzerine, 9 yılda en çok Sosyal Güvenlik Kurumu, eğitim, belediyeler ve cezaevlerine ilişkin şikayetlerle karşılaştıklarını söyledi.
Malkoç, geçen yıl ise kamu bankalarındaki taleplere ilişkin başvurularda artış yaşandığını belirtti.
Son dönemde yaşanan fiyat artışlarına ilişkin KDK'ye başvuru olup olmadığı sorusuna ise Malkoç, devletin ilgili mekanizmalarını harekete geçirmek için gerekli görüşmeleri yaptıklarına dikkat çekti.
KDK kararlarına uyulmamasına ilişkin bir soru üzerine Malkoç, bazı başvurular üzerine yasa değişikliği kararı verdiklerini, bunların zaman alan şeyler olduğunu söyledi. Malkoç, kararlara uymayanlarla temas kurduklarını, uymamakta ısrar edildiği takdirde de ilgili kişiyi TBMM'ye davet ettiklerine işaret etti.
Malkoç, vatandaşların yargı kurumlarına başvurmadan önce KDK'ye başvuru yapması gerektiğini de sözlerine ekledi.