Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
20 Temmuz’da başlayan Kıbrıs Barış Harekâtı'nın, üzerinden yıllar geçti. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin en büyük sınırötesi operasyonunda ciddi bir hava gücü kullanıldı. Hava indirme, uçarbirlik harekâtlarının yanı sıra Ege’de yaşanan dog fightlar, keşif sortileri gerçekleştirildi. Havacılık açısından en kötü an ise, Kocatepe Muhribi’nin Mürted’ten havalanan F-104 uçakları tarafından vurularak batırılmasıydı…119Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Londra ve Zürih anlaşmaları uyarınca Türkiye’nin de garantörlüğü altında kurulmuş olan Kıbrıs Cumhuriyeti’nde, Türklere verilen hakları çok gören Rumlar Akritas Planı çerçevesinde 25 Aralık 1963’de harekete geçerek Türkleri katletmeye başladılar. Havadan gerçekleşen ilk uyarı, 1964’te yalıpdı.219Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Eskişehir’den havalanan F-100 uçakları, Kıbrıs’taki hedefleri vurdu. Ancak operasyon sırasında Yüzbaşı Cengiz Topel, uçağının vurulması üzerine fırlatma koltuğu ile atladı. Yerde Rumlar tarafından şehit edildi.319
Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Türkiye ilk defa NATO dışında bir operasyona girmiş ve bunlar sonrasında bazı eksiklikler belirlenmişti. Örneğin hava indirme harekâtı için güçlü nakliye uçaklarına, hava operasyonları için yeni nesil radara sahip avcı uçaklarına ihtiyaç vardı. C-130, C-160 nakliye F-104, F-5, F-102 gibi uçaklar envantere girdi. Kara havacılık birimleri helikopter ile tanıştı. Deniz karakol ve anti-denizaltı operasyonları için Deniz Havacılık filoları kuruldu.419Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Kıbrıs’ta Türkleri tamamen yok etme ve Kıbrıs’ı Yunanistan’a bağlama hedeflerinden vazgeçmeyen Rumlar, 15 Temmuz 1974’de Yunanistan’daki iktidarı ele geçiren Albaylar Cuntası’nın desteğini alarak, darbeyle yönetimi ele geçirdiler. Yunanlı Subayların yönetimindeki Rum Milli Muhafız Ordusu ile EOKA eli kanlı bir başka katil çeteci olan Nikos Samson’u başa geçirdi. Artık Akritas planının yerini İfestos Planı almıştı ve amaç tam bir kararlılıkla Kıbrıs’ta asırlardır süren Türk varlığına darbe vurup Türkleri tamamen yok etmekti.519Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Türk Silahlı Kuvvetleri teyakkuz haline geçmişti. Ancak bu durum yurtdışında 'Türkiye operasyon yapamaz' diye yorumlanıyordu. İzinler kaldırılmış, tüm personel görev yerlerine gelmişti. Hazırlıklar tüm hızıyla sürerken, ilk şehit haberi 18 Temmuz 1974 tarihinde, Kıbrıs'a yapılacak harekat öncesi, Konya 3. Ana Jet Üssü'ne geri intikal amacıyla Balıkesir 9. Ana Jet Üssü'nden kalkışa geçen 132.Filo'ya ait 54-1850 numaralı F-100C, iniş takımları yerden biraz kesilmiş haldeyken ağ tipi bariyere takıldı ve pist dışına çıkarak düştü. Kazada Ütğm. Türker Aydın şehit oldu. Türker Aydın, Kıbrıs Barış Harekatı'nın ilk havacı şehidi olarak kayıtlara geçirildi. Onun ismiyle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bir havacılık kulübü kuruldu. Bu kulübün, halen faal olup olmadığı bilnmiyor.619
Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Anlaşmalardan doğan hakkını kullanarak Rumların bu girişimini engelleme konusunda kararlılığını ortaya koyan Türkiye, 20 Temmuz günü Türk Silahlı Kuvvetleri’ni Barış Harekâtı ile görevlendirdi.719Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
20 Temmuz sabaha yakın saat 04.49’da İncirlik Hava Üssü’nden kalkan bir RF-84F keşif uçağı ile Kıbrıs Barış Harekâtı resmen başladı. Arkasından 05:30’da Lefkoşa’nın 10 km. Kuzey Batısı’ndaki Gönyeli bölgesine 19 adet C-47 uçağımız ve Kırnı civarına 6 C-130, ile 11 C-160D Transall tipi uçağımız, görev alan Hava İndirme ve Komando Tugaylarımız’ın kahraman mensuplarını paraşütle atarak hava indirmesini başlattı.819Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
İlk gün, 171. Filodan bir F-100D (55-3756), 132. Filo’dan bir F-100C (54-2042), 184. Filo’dan bir RF-84 F (Üsteğmen İlker Kartel şehit oldu) ve bir C-47 (6035) aldığı yara sonrasında Silifki’ye mecburi iniş yaparak kırım geçirdi.919
Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Üsteğmen İlker Kartel, bölgeye Hava İndirme ve Uçarbirlik Harekatı öncesinde göz / foto keşfi görevi için Magosa-Lefkoşe karayolu bölgesinde keşif uçuş yaparken Dhikomo tarafından M-51 tareti ile ateş açıldı. Alçaktan uçan RF-84 isabet aldı. Ne yazık ki Üsteğmen Kartel atyamadan uçağı ile birlikte düşerek şehit oldu.1019Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Kara Kuvvetleri’nde ise 12 adet helikopter hasar görmüş ayrıca özel görevle havalanan DO-28 D uçağında bulunan tüm personel uçağın düşmesi sonucu şehit oldu.1119Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Birinci gün, adada görev yapan ve Türk uçaklarını hedeflere yönelten İleri Hava Kontrolörü (İHK) görevindeki Binbaşı Fehmi Ercan, bulunduğu yere havan mermisinin düşmesi sonucu şehit oldu. Adı daha sonra inşa edilen KKTC’deki havalimanı’na verildi.1219
Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Rumların kontrolü altındaki Nicosia Havalimanı, adanın yurtdışı ile bağlantısını sağlıyordu. Askeri darbe sonrasında Kıbrıs Havayolları uçaklarının bir kısmını yurtdışına götürmüştü. Havalimanında iki adet Trident tipi 3 motorlu jet yolcu uçağı bulunuyordu. Mürted Hava Üssü'nden kalkan 141. Filo'ya ait F-104'ler, harekâtın ilk gününde Nicosia Havalimanı'nı vurdu. İki uçak kullanılamaz hale geldi. Pist bombalandı.1319Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Operasyonun ana vuruş gücünü F-100 uçakları oluşturuyordu. Eskişehir ve Malatya’dan havalanan uçaklar, birliklerimize yakın hava desteği veriyordu. RF-84F ile RF-5A uçakları ile keşif görevleri gerçekleştiriliyordu.1419Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Mürted ve Diyarbakır’daki F-102 filoları ise Balıkesir’e intikal etmiş, Ege’de Yunanistan tarafından gelecek bir saldırı için hazır bekliyordu. Bandırma’da F-5 uçakları yine Trakya ve Ege için hazırdı.1519
Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Birinci gün yapılan hava harekatında 117 yere taarruz, 64 hava indirme, 18 keşif 8 hava savunma sortisi gerçekleştirildi.1619Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Gece saatlerinde ara verilen hava harekatında pilotlar dinlenirken teknik ekipler uçaklar ve helikopterleri yarınki zorlu görev için hazırlıyordu. Harekattan önce bazı Türk pilotları Kıbrıs'taki Türk Alayı'nda görevlendirilmiş ve olası bir harekat için bölgeyi tanıma, hedef tespit ve idare konularında ön çalışma yapmışlardı. Bu subaylar sahile ilk çıkan birliklerle beraber İHK (İleri Harekat Kontrol) görevine başladılar.1719Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Harekat sırasında çoğunluğu F-100 uçucusu toplam 7 pilot (ikinci harekatta 10) İHK subayı olarak görev yaptı. Bu subayların arasında bulunan Bnb. Fehmi Ercan, 20 Temmuz'da 50. Piyade Alay Komutanı Alb. İbrahim Karaoğlanoğlu ile birlikte görev yaptığı terk edilmiş villaya bir geri tepmesiz top mermisinin isabet etmesiyle şehit oldu. Patlamadan hemen önce villadan ayrılan diğer İHK subayları Bnb. Necdet Karademir ve Yzb. Akın Giray ise büyük bir şans eseri kurtuldular. Bnb. Fehmi Ercan'ın ismi daha sonra Lefkoşa'da bulunan havalimanına verildi (Ercan Havalimanı).1819
Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü
Kaynak Yeniçağ: Kıbrıs Barış Harekatı'nın 44. yıl dönümü