Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı tüketici enflasyon verileri memur ve emekli maaşlarıyla birlikte süresi dolan kiralara uygulanacak yeni zam oranlarını da belirledi.
TÜİK verilerine göre, ocak ayında yenilenecek kira kontratlarına en fazla yüzde 15.18 oranında zam yapılabilecek. Bu oranın üzerinde hiç kimse kira artışa gidemeyecek. Ev sahipleri ile kiracılar aralarında anlaşırlarsa daha düşük bir kira artışı hatta sıfır zam bile uygulayabilecekler.
ÜFE'DEN TÜFE'YE GEÇİLDİ
Ev ve işyeri kiralarında geçen yılın başına kadar taraflar aralarında farklı bir oran belirlememişse Üretici Fiyat Endeksi'ndeki (ÜFE) artışlar dikkate alınıyordu. Geçen yılın başında yürürlüğe giren yeni düzenlemeyle kira artışlarında uygulanabilecek en üst sınır TÜFE'ye (Tüketici Fiyatları Endeksi) bağlandı.
Yürürlükteki yasal düzenlemeye göre, kira artış oranı, kira sözleşmesinin dolduğu tarihi takip eden ayın 12 aylık TÜFE ortalaması alınarak hesaplanıyor. Ev sahiplerinin bu oranın üzerinde zam yapmaları yasak. Aksi halde kiracılara dava açma hakkı doğuyor.
YASA LİMİT BELİRLİYOR
TÜİK, dün 12 aylık TÜFE ortalamasını yüzde 15.18 olarak açıkladı. Buna göre, kontratı sona erip devam edilecek kira sözleşmelerine en fazla yüzde 15.18 oranına kadar zam yapılabilecek.
Yasa, üst limit olarak belirlenen bu oranın üzerinde kira zammı yapılmasını yasaklıyor, ancak bu oranın altında kira artışı yapılmasını tarafların serbest iradesine bırakıyor. TÜİK'e göre, 12 aylık ÜFE ortalaması ise yüzde 17.56 oranında gerçekleşti. Buna göre, TÜFE'ye geçilmesi sayesinde kiracılar yaklaşık 2.4 puanlık bir kira artışından kurtulmuş oldular.
Memur ve emekli yandı
Bu aydan itibaren memur ve memur emeklilerine enflasyon farkı dahil yüzde 5.5 oranında, diğer emeklilerin aylıklarına da yüzde 6.5 oranında zam yapıldı.
Asgari ücret de yüzde 15.03 arttı. Kiracı eğer memur ya da emekliyse maaşına gelen yüzde 5.5-6.5 oranındaki zamdan gelen parayla yüzde 15.18 oranında artan yeni kira bedelini karşılamaya çalışacak.
Özel sektörde çalışan ve hiç zam alamayan düşük ücretliler ise artan kiralarını karşılamakta ciddi zorluk yaşayacak.