Korona virüs hayatımızı etkilemeye devam ediyor. Sağlık Bakanlığı’ nın açıkladığı sayılara bakılırsa, salgının tepe noktasını atlattık gibi. Hem hasta sayısı hem de ölenlerin sayısı düşüşe geçti. Bunlar iyi haberler. Bu duruma bakınca evden çıkılacak günlerin de yakın olduğunu tahmin etmek zor değil.
Peki korona virüs eski ölümcül etkisini kaybedince, eski hayatımıza dönebilecek miyiz?
İşte o konuda pek çok şüphe var.
Eve kapandığımız günlerden beri YouTube üzerinde kurduğumuz Aynen TV’dan röportajlar yayımlıyoruz. Hem yurt içinden hem de yurt dışından değişik mesleklerden pek çok kişiyle görüşünce, korona virüs sonrası yaşanacaklar konusunda tahminlerde bulunmak ve senaryolar üretmek kolaylaşıyor.
Mesela Özel Sermaye Fonları konusunda uzman olan Barış Öney’ e göre, hayatımızda pek çok şey değişecek. Telekonferans eskiden de vardı ama kimse tercih etmiyordu, bu tür iş görüşmeleri artık hayatımızın bir parçası olacak. Uzun süreli uçuşlar ve iş seyahatlerine uzun bir süre ara verilecek. Büyük bankalar bile merkez çalışanlarının büyük bölümünü evden çalıştırmayı öğrendi, ‘Madem evden çalışılıyor, büyük plazalara niye kira veriyoruz’ diyecekler. Plazaların merkezi havalandırma sistemleri sorun yaratacak. Bu nedenlerle plazalar değer kaybedecek. Ticari gayrimenkuller ev ya da sağlık tesisi benzeri yerlere dönüşecek. Lüks merakı epey bir süre ertelenecek. Restoranlarda kalabalık gruplar halinde yemekler de bir süre askıda kalacak.
Turizm işiyle uğraşan Arif Güneş’ e göre, otellerde her şey dahil sistemler zorlanacak. Belki de tatil köylerinde, yemek servisleri belli kategorilere farklı saatlerde yapılacak; örneğin ‘üçüncü kattakiler şu saatte yemek yesin’ şeklinde. Uçaklarda sosyal mesafe gündeme gelirse bilet fiyatları katlanacak, belki de uçağa binişte test yapılması konuşulacak. Yabancı turist en azından bu yıl gelmeyecek, yerli turizm canlanacak. Ama krizlerden en başta etkilenen ancak en son çıkan turizm sektörünün işi zor.
Politikacı Emin Şirin’ e göre, Türkiye’nin iç siyasetinde de yılın ikinci yarısında hareketlenmeler olacak. Eğer iktidar partisi korona virüs ve ekonomik krizi iyi yönetemezse, yılın ikinci yarısından itibaren TBMM’ deki çoğunluğunu kaybetme noktasına gelebilecek.
Spor yazarı Attila Gökçe’ye göre lig maçları bir şekilde tamamlanacak, ligin şimdiki puan durumlarıyla tescillenmesini isteyenler bunun gerçekleştiğini göremeyecek.
Avukat Başar Yaltı’ya göre, cezaevlerinin boşaltılması için çıkarılan infaz yasası ile “Türkiye’de borçlu ve suçlu ol, zararlı çıkmazsın” geleneği bir kez daha doğrulandı, bu gelenek değişmedi ve hiç değişmeyecek.
Amerika’da turizm şirketi sahibi olan Timur Ulutin’e halka çok para dağıttığı için Trump Kasım ayındaki seçimi yeniden seçilecek. Turizm 2020’de değil ama 2021’de daha da canlanacak.
Kendisi 12 yıl önce plazadaki işini bırakıp tarıma geçen iş adamı Burak Gürdal tarımın öneminin yeniden anlaşılması nedeniyle sevinçli. Ülke olarak epeydir ihmal ettiğimiz tarımın ne kadar önemi yeniden keşfedilecek.
Çin’de yaşayan iş adamı Tunç Toktamış’ ın anlattıklarına bakılırsa Çinlilerin her vatandaşa verdiği QR kodu uygulaması her ülkeye yayılacak.
Ankara Barosu’ nda Aile İçi Şiddetle mücadele eden Gelincik Merkezi’ ni yöneten Avukat Aslı koçak Arıhan’ a göre, eve kapanmalar nedeniyle aile içi şiddet artacak. Ancak şiddete uğrayanların büyük bölümü yine şikayetçi olmayacak.
Ve herkesin ortak görüşü: Dijital yatırımlar kazandıracak, sağlık ve hijyen daha çok gözetilecek. Çevresel bilinç artacak, artık kimse doğaya eskisi gibi kolay hasar veremeyecek.
Bir son not ekleyeyim. Koronavirüs krizinde Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri, kendi üyelerine yardımda iyi sınav veremedi. Avrupa Birliği’nin işe yaramazlığı dikkat çekti. Amerika’da da federal hükümet ve Trump çok tartışıldı. Öyle anlaşılıyor ki, gelecekte bu tür beraberliklerden çok bölünmüşlükleri konuşacağız. “Birleşip büyüyelim” yerine, “Bölünüp kendi işimize bakalım” diyenler taraftar bulacak.
Doğan SATMIŞ