Küresel pay piyasaları, ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) bu ayki toplantıda 75 baz puan faiz artıracağına yönelik fiyatlamaların güçlenmesiyle negatif bir seyir izlerken, gelecek hafta gözler başta ECB'nin faiz kararı ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın konuşması olmak üzere yoğun veri gündemine çevrildi.
Dünya genelinde enflasyonist baskıların devam etmesi merkez bankalarının ultra şahin duruşlarını desteklerken, resesyon baskısının da sürmesi piyasalarda fiyatlamaları zorlaştırıyor.
Hem Fed hem de ECB'nin bu ay yapacakları toplantılarda 75 baz puan faiz artıracaklarına yönelik beklentilerin güçlenmesi pay piyasalarını baskılıyor.
Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester, hafta içinde yaptığı açıklamada bankanın faiz oranını yüzde 4'ün üzerine çıkarması ve enflasyonun hedef seviyeye çekilmesi için bir süre orada tutması gerektiğini belirtti.
Öte yandan, ABD'de tarım dışı istihdam ağustosta 315 bin kişi artarak önceki aya kıyasla yavaşlama göstermesine rağmen beklentilerin üzerinde bir seyir izlerken, işsizlik oranı yüzde 3,5'ten 3,7'ye tırmandı. Ülkede, özel sektör istihdamı ise ağustos ayında 132 bin kişilik artışla beklentilerin oldukça uzağında kaldı.
Söz konusu gelişmeler dolar talebini artırırken, dolar endeksi 109,977 ile son 20 yılın en yüksek seviyesini görmesinin ardından haftayı da yüzde 0,8 yükselişle 109,7'den tamamladı.
Tahvil piyasalarında satış ağırlıklı seyir üst üste beşinci haftaya taşınırken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi ile 3 aylık hazine bonosu arasındaki fark yaklaşık 30 baz puana çıktı. Söz konusu fiyatlamalar piyasalarda resesyon riskinin enflasyon riski karşısında ikinci planda kaldığına işaret ediyor.
Para piyasalarında hafta boyunca 75 baz puanlık faiz artışının yüzde 70 ihtimalle fiyatlanmasına karşın, dün kapanışa yakın artan jeopolitik risklerle gerileyerek yüzde 56'ya indi.
G7 Maliye Bakanları, Rus petrolüne tavan fiyatı uygulama planlarını onayladıklarını bildirdi.
Söz konusu gelişmenin ardından Rus enerji şirketi Gazprom, Kuzey Akım boru hattından doğal gaz sevkiyatının belirsiz bir süreliğine durdurulduğunu açıkladı.
Gazprom'dan yapılan yazılı açıklamada, 31 Ağustos'ta bakıma alınan ve yarın tekrar faaliyete geçmesi beklenen Kuzey Akım'daki bir türbinde arızaların tespit edildiği belirtildi.
Hafta boyunca düşüş eğiliminde hareket eden Brent petrolün varil fiyatı, dün yüzde 1,1 değer kazanarak kayıplarını kısmen telafi etse de, haftalık bazda yüzde 6,1 düşüşle 93 dolara indi.
Altının ons fiyatı da düşüş eğilimini üst üste üçüncü haftaya taşıyarak yüzde 1,7 azalışla 1.712 dolara geriledi.
ABD'de Powell'ın konuşması yatırımcıların odağına yerleşti
ABD'de pay piyasaları satıcılı seyri üst üste üçüncü haftaya taşırken, yatırımcılar gelecek hafta perşembe günü Fed Başkanı Powell'ın açıklamalarına odaklandı.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in şahin duruşunu gelecek yıl da devam ettirebileceği ve ancak yılın ikinci yarısında faiz indirimlerine gidebileceğine yönelik beklentiler öne çıkarken, makroekonomik verilerde zayıflık görülmemesi Powell'ın açıklamalarının önemini artırıyor.
Çarşamba günü açıklanacak Fed'in Bej Kitap raporunun da piyasalar üzerinde etkili olması bekleniyor. Ülkede açıklanacak makroekonomik verilerde enflasyon ve resesyona ilişkin ipuçları da aranmaya devam ediyor.
Dün açıklanan tarım dışı istihdam verisinin önceki aya göre zayıflamasına karşın beklentinin hafif üzerinde gelmesi resesyona ilişkin korkuları sınırlı da olsa hafifletse de, dünya genelindeki gelişmelerin enflasyonist baskıları desteklemesi yatırımcıları temkinli olmaya yönlendiriyor.
Bu hafta açıklanan diğer verilere göre, temmuzda fabrika siparişleri yüzde 1 azalarak beklentileri karşılayamazken, ISM imalat sanayi Satınalma Yöneticileri endeksi (PMI) öngörülerin aksine 52,8'de sabit kaldı. Ekonomistler, söz konusu verinin gerileyeceğini tahmin ediyordu.
Öte yandan, ülkede tüketici güven endeksi beklentilerden fazla yükselerek 103,2'ye çıktı.
Söz konusu gelişmelerle S&P 500 endeksi haftalık bazda yüzde 3,29, Nasdaq endeksi yüzde 4,21 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,99 değer kaybetti.
5 Eylül ile başlayan haftanın veri takviminde, salı hizmet sektörü PMI, çarşamba dış ticaret dengesi ve Fed'in Bej Kitap raporu ve cuma toptan stoklar takip edilecek. ABD'de piyasalar pazartesi günü tatil nedeniyle kapalı olacak.
Avrupa'da ECB'nin tarihi toplantısı bekleniyor
Avrupa'da devam eden enerji arz krizi bölge ekonomileri günden güne daha fazla tehdit ederken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda ECB'nin tarihinde ilk defa 75 baz puan faiz artıracağı öngörülüyor.
Rusya, bölgeye yaptığı doğal gaz ihracatını tamamen durdururken, tedarik sıkıntıları ve artan enerji maliyetleri bölgede enflasyonu desteklemeye devam ediyor.
ECB'nin güçlenen resesyon riski ile rekor seviyelere çıkan enflasyon karşısında politika alanı oldukça daralırken, bankanın buna karşın tarihinde ilk kez 75 baz puan faiz artıracağı fiyatlanıyor.
ECB'nin faiz kararının yanı sıra rekor kırmaya devam eden enflasyonla ilgili yol haritası önem kazanırken, ECB Başkanı Christine Lagarde'ın toplantı sonrası yapacağı açıklamaların varlık fiyatları üzerinde etkili olması bekleniyor.
Bu hafta açıklamalarda bulanan birçok ECB yetkilisi enflasyonla mücadeleye vurgu yaparken, 75 baz puanlık faiz artışını desteklediklerini dile getirdi.
Bölgede enflasyondaki yükseliş güçlü kalmaya devam ederken, Almanya'da enflasyon ağustosta 2 ayın ardından yeniden yüzde 7,9'a çıkarak yaklaşık 50 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
Avro Bölgesi'nde de enflasyon ağustosta yıllık yüzde 9,1 artışla tarihi zirvesini gördü.
Şahinleşen ECB'ye karşın avro/dolar paritesi düşüş eğilimini üst üste üçüncü haftaya taşırken, haftalık bazda yüzde 0,2 azalışla 0,948'e indi.
Bu hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,97 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,70 değer kaybederken, Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,61 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,1 yükseldi.
Gelecek hafta pazartesi bölge genelinde hizmet sektörü PMI, salı Almanya'da fabrika siparişleri, çarşamba Avro Bölgesi'nde büyüme ve Almanya'da sanayi üretimi, perşembe ECB'nin faiz kararı ve ECB Başkanı Christine Lagarde'ın konuşması takip edilecek.
Asya'da problemlerin ardı arkası kesilmiyor
Asya tarafında Çin ile ABD arasında Tayvan üzerinden devam eden gerginliğe, bu hafta Çin'de tekrar artan ve kapanmalara sebep olan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını da eklendi.
Ülkede artan vaka sayıları karşısında ağır sanayi ve çip endüstrisinin yoğun olarak yer aldığı Chengdu eyaleti karantina altına alındı. Ülkenin teknoloji merkezi Shenzhen'de de Kovid-19 tedbirleri sıkılaştırıldı.
Öte yandan hafta içi açıklanan verilere göre, Çin'de imalat sanayi PMI ağustosta 0,9 puan azalarak 49,5 ile daralma bölgesine geçti. Salgın tedbirleri devam ederken yavaşlayan ekonomi karşısında Çin hükümeti yeni ekonomi politikası tedbirleri için detaylı adımları iki hafta içinde açıklayacağını duyurdu.
Japonya'da ise gündemi, dolar/yen paritesinin 140,8 ile tarihi zirvesini görmesinin ardından, dünya genelinin aksine uygulanan para politikalarının ne yönde şekilleneceği ve zayıflayan yen karşısında ekonomi yetkililerinin vereceği mesajlar meşgul ediyor.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 3,46, Çin'de Şangay bileşik endeksi yüzde 1,4, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 2,9 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 3,56 geriledi.
5 Eylül ile başlayan haftanın veri takviminde pazartesi Çin'de hizmet sektörü PMI, çarşamba Çin'de dış ticaret dengesi, perşembe Japonya'da büyüme ve cuma Çin'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verileri takip edilecek.
Yurt içinde gözler enflasyon verilerine çevrildi
Yurt içinde bu hafta Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi rekor üzerine rekor kırmaya devam ederek küresel pay piyasalarından pozitif ayrışmayı sürdürürken, gelecek hafta gözler pazartesi günü açıklanacak TÜFE verilerine çevrildi.
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, ağustos ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 2,27 artmasını bekliyor.
Ekonomistlerin ağustos ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 2,27) göre bir önceki ay yüzde 79,60 olan yıllık enflasyonun yüzde 81,65'e yükseleceği hesaplanıyor.
Hafta içinde açıklanan verilere göre, Türkiye yılın ikinci çeyreğinde yüzde 7,6 büyüyerek beklentileri geride bırakırken, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye ekonomisine yönelik 2022 büyüme tahminini yüzde 3,5'ten 4,5'e yükseltti.
Bu hafta Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi yüzde 2,44 artışla 3.222,74 puana yükselerek haftalık kapanış rekoru kırarken, gördüğü en yüksek seviyeyi de 3.228,88'e çıkardı. Dolar/TL haftalık bazda yüzde 0,20 değer kazanarak 18,2007'ye yükseldi.
Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 3.250 ve 3.280 seviyelerinin direnç, 3.200 ve 3.180 puanın destek olarak takip edileceğini kaydetti.
Gelecek hafta yurt içinde pazartesi yurt içi ÜFE, salı reel efektif döviz kuru ve çarşamba hazine nakit dengesi verileri takip edilecek.