Trablus'un devrimciler tarafından ele geçirilmesinin 9. yıl dönümü olan 20 Ağustos'ta ülke çapında gösteriler düzenlemeye çalışan Kaddafi destekçileri, Sirte ve Ecdebiye ile Bingazi'de Hafter milisleri tarafından alıkonulma ve bastırma operasyonları ile karşılaştılar.
Sirte'de yaşananlar, Kaddafi taraftarlarının 17 Şubat devrimcilerine karşı yıllarca destekledikleri Hafter milislerinden kurtulmalarının başlangıcı olarak görülebilir.
Kaddafi yanlılarının Hafter'den ayrılmasının başlangıcı
Ancak Sirte'deki bastırma operasyonu ve müdahaleler, şehrin Kaddafi'nin hem doğum yeri hem de öldürüldüğü yer, aynı zamanda mensubu olduğu El-Kazazife kabilesinin kalesi olduğu için oldukça şiddetliydi.
Sirte'deki gösterilerde Kazazife kabilesinden bir kişinin zırhlı araçla ezilerek öldürülmesinden sonra kabile mensupları ile Hafter milisleri arasında saatler süren çatışmalar yaşandı.
Hafter milisleri ayrıca, kabile mensubunun öldürülmesinden sonra olayı kınamak için Sirte'ye gelenler dahil onlarca kabile üyesini alıkoydu.
Libya ordusuna bağlı Sirte ve Cufra Ortak Operasyon Dairesi Sözcüsü General Abdulhadi Dırah, Kazazife kabilesinin evlerinin Cancavid paralı askerleri tarafından basıldığını, yağmalandığını ve bazılarının alıkonulduğunu söyledi.
Sebha kentinden yayınlanan görüntülerde ise Hafter milislerine saldıran kabile üyeleri, Hafter saflarında savaşan Kazazife kabilesi üyelerinin çekilmesini istedi.
Ayrıca Sirte’de alıkonulanların tamamının serbest bırakılması, vatandaşların evlerini basan paralı askerlerin ve kabile mensubu Nasır Uveydat'ı öldüren Hafter milislerinin teslim edilmesini isteyen kabile üyeleri aksi takdirde milislerle savaşacaklarını ifade etti.
Hafter'in Sirte'den çekilme niyeti yok
Sirte'de giderek kötüleşen güvenlik durumu, Hafter'in şehre asker yönlendirmesi ve halka karşı daha sıkı güvenlik tedbirleri uygulama eğilimi, Libya Başbakanı Fayiz es-Serrac ile ülkenin doğusundaki Tobruk Temsilciler Meclisi (TM) Başkanı Akile Salih'in, 21 Ağustos Cuma günü aldıkları ateşkes kararına Hafter'in uymaya istekli olmadığını yansıtıyor.
Ateşkes konusundaki açıklamalara rağmen Hafter'in milislerinde, Rus ve Afrikalı paralı askerlerde Cufra ve Sirte'den çekilme emareleri yok.
Hafter, milislerini sadece protestocuları bastırmak için Sirte'ye takviye kuvvet olarak göndermedi aynı zamanda dün Libya ordusuna 12 Grad füzesi atarak ateşkesi açıkça ihlal etti.
Hafter gücünü nereden alıyor?
Başkent Trablus'un güneyini milislerinin kaybetmesi ile batı bölgesinde çatışmaların durması sonrasında yaşanan bölünmeler nedeniyle Hafter safları daha da kırılganlaşmış durumda.
Hafter'in ittifak yaptığı taraflar ise şu şekilde sıralanabilir:
Akile Salih
Tobruk Temsilciler Meclisi Başkanı olan ve Ubeydiyat kabilesi tarafından desteklenen Akile Salih, Rusya, Mısır ve Fransa tarafından da destek görüyor.
Salih'in zayıf noktası, sahada askeri gücünün bulunmaması, ayrıca elindeki silahlı gücün Hafter tarafından daha önceden alınmış olması.
Ancak yine de Salih, kendisini savaş suçlarından dolayı mahkemeden koruyacak bir uluslararası koruma elde etmeyi ve Hafter'in ülkeyi "uydurma" bir halk desteği ile yönetme planını suya düşürmeyi başarmış gibi görünüyor.
Kaddafi destekçileri
Muammer Kaddafi'nin oğlu Seyf el-Kaddafi tarafından idare ediliyor ve Hafter ile ittifak halinde.
Kaddaficiler cephesinin gücü ise Kazazife, Verfelle ve Mukarahe gibi kabileleri etrafında toplamasına, ayrıca taraftarlarının Cemahiriyye Kanalı, Cemahiriyye Haber Ajansı ve Afrika Kapısı gibi medya platformlarını finanse edecek güçte olması ile Rusya'nın desteğine dayanıyor.
Kaddafi kampının zayıf noktası ise savaş suçları konusunda uluslararası takip altında olması, birleşik bir askeri gücü teşekkül ettirememesi ve Rusya dışında uluslararası destekten mahrum kalması olarak sıralanabilir.
Hafter'in uluslararası desteği nispeten azaldı
BAE'nin desteklediği ve Rusya ile Mısır'ın da desteğini tamamen kaybetmemiş olan Hafter'in diğer bir avantajı da başta oğlu tarafından idare edilen Libya'nın doğusunun en iyi silahlandırılmış milis gücü 106. Tugay ve Tarık Bin Ziyad Tugayı başta olmak üzere doğudaki silahlı grupların çoğunu kontrolü altında tutması.
Ancak Trablus'taki yenilgi ve kendisini ülkenin lideri olarak kabul ettirememesi sebebiyle Hafter'in aldığı uluslararası destek zayıflamış durumda.
Hafter'in ittifakı çökebilir
Akile Salih ile Serrac arasındaki anlaşma ise barış yolunda engel olarak görülmesi nedeniyle Hafter'in Libya'da devre dışı bırakılmasına yönelik uluslararası bir istek olduğunu ortaya çıkardı.
ABD'de yaşayan Libyalı iki ailenin savaş suçu işlediği gerekçesiyle dava açması Hafter'in içinde bulunduğu durumu daha da kötüleştirdi. Bu durum Hafter'in, sadece ABD'deki mallarını kaybetme tehlikesi oluşturmadı aynı zamanda işlediği diğer suçlardan dolayı yargılanmasına da kapı araladı.
Libya'da Hafter'in uluslararası baskı ve saflarındaki çatlaklar sebebiyle çökmesi ve ülkeyi terk etmesi beklenmedik bir durum olmaktan çıktı.