İşletim sistemleri bize hangi alanlarda gerekli oluyor dersiniz? Eğer, yanıtınız ‘bilgisayar ve cep telefonları’ ise doğru. Fakat eksik cevap. Öyle ki, arabalardan buzdolaplarına, ısıtıcılardan yeni model dijital saatlere değin birçok alanda varlıkları söz konusudur. Zaten bu ürünleri işlevsel kılan da yine işletim sistemleri olmuştur. Peki, siz hangi işletim sistemini kullanıyorsunuz? Windows, MacOS, Linux, Android ya da bir başkası. Elbette ki her birinin kendine özgü yetkinlikleri var. Fakat bununla birlikte ise günümüz dünyasında da doğrudan internet ile de iç içe yaşamaktayız. Bu da bizleri birçok tehditle karşı karşıya getirmekte.
Dolayısıyla şimdilerde siber güvenlik, her internet kullanıcısı için günümüzde önemli bir olgu halini almakta. Buna istinaden bir taraftan kötü niyetli kişiler amansızca kurnaz planlar yaparken, bir taraftan da etik hackerler bu planları bertaraf etmek için çalışmalar yürütmektedirler. Peki, tüm bunlar nerede yaşanır, arka plandaki olaylar nedir? Bu gibi soruların cevabını Linux işletim sistemleri sayesinde birazda olsa keşfedebilirsiniz.
Linux Nedir?
‘Açık kaynak kodlu’ terimini daha evvelinde hiç duydunuz mu? Bilenleriniz muhakkak vardır. Bir sistem veya uygulama açık kaynak kodlu ise o, çok daha çabuk geliştirilebilir ve güvenlik açıkları daha hızlı bir şekilde kapatılabilir. Ancak bu durumdan dolayı bazı kişilerin aklında soru işaretleri oluşabiliyor. ‘Açık kaynak kodlu ise bunu herkes görmez mi? ve güvenlik zafiyeti oluşturmaz mı?’ Hayır. Özellikle Linux gibi bir işletim sisteminden bahsediyorsak, kesinlikle hayır. Hatta size Linux işletim sisteminin doğuş hikayesinden bahsetmek istiyoruz. Böylece ne amaç doğrultusunda ortaya çıktığını daha iyi kavrayabilirsiniz. Linux’un geliştiricisi Linus Torvalds henüz bir Unix işletim sistemi kullanıcısı iken, burada bulduğu açıkları ve geliştirme önerilerini Unix yazılım geliştiricilerine iletmiştir. Ancak sunduğu bu öneri ve talepler, karşı tarafça sürekli reddedilmiştir. Bunun ardından Linus Torvalds, herkesin geliştirme önerileri sunabileceği ve hatta bunu gerçekleştirebileceği bir işletim sistemi kurmayı planlamıştır. Sonrasında ise Linux, en çok kullanılan işletim sistemlerinden biri halini almıştır.
Özellikle yazılım geliştiriciler ve siber güvenlik uzmanları tarafından el-ayak görevi gören vazgeçilmez bir olgu haline gelmiştir. Kendi bünyesindeki dağıtımları ile de birçok farklı sektör ve alanda işleri olabildiğince basite indirgemiş ve işleri daha kolay hale getirmiştir. Düşünebiliyor musunuz? Yaptığınız işi ve sizi düşünen bir işletim sistemi olduğunu. Elbette ki, genel itibari ile birçoğu bu amaç doğrultusunda hizmet sunmaya çalışır fakat bunlardan kaç tanesi ücretsizdir, kaç tanesi size aradığınız imkanları sunmaktadır? Bu soruların yanıtını sizler takdir edip kararı yine sizler vereceksiniz. O zaman şimdi Linux’un özelliklerini keşfetmeye başlayalım.
Linux’un Özellikleri Nelerdir?
Tercih edilebilirliği yüksek bir sistemden bahsediyoruz. Peki, neye dayanarak? Bunun birçok sebebi ve avantajı bulunmaktadır. Bazılarını sizler için derledik.
- Her şeyden evvel açık kaynak kodlu olması onu diğerlerinden bir adım öne çıkarıyor. Böylece dilediğiniz gibi geliştirmelerde bulunabilir ve dağıtım halinde sunabilirsiniz. Ayrıca bilgisayarınızda çok daha fazla yetki ve söz sahibi olmanıza olanak tanır. Örneğin, bazı yazılımlar olmadan gerçekleştiremeyeceğiniz bir işlemi, Linux’un bünyesinde bulunan araçlar ile kolaylıkla tamamlayabilirsiniz.
- Güvenliğinize ne kadar önem veriyorsunuz? Geceleri uyumadan önce kapınızı açık bırakarak uyumazsınız değil mi? Çünkü can ve mal kaybını önlemek için bu gerekli bir koşuldur. Benzer şekilde internet ile ilişkisi olan her cihaz için de maddi ve manevi güvenliğinizi korumanız gerekir. Linux bu anlamda diğer işletim sistemlerine nazaran daha güvenli bir yapıya sahiptir. Hatta antivirüs yazılımlarına gerek duymaz ve son kullanıcının gizliliğine büyük önem verir.
- Açık kaynak kodlu olduğundan sıklıkla güncellemeler alır ve stabilite değeri çok yüksektir. Öyle ki, dünya çapında binlerce geliştiriciden oluşan bir topluluğa sahip olan Linux, sürekli olarak daha iyiye odaklanmaktadır. Böylece gerek güvenlik konusunda gerekse de kullanıcı deneyimi hususunda sürekli bir devir daim halindedir. Bu da onu fonksiyonel bir işletim sistemi kılar.
- Daha öncesinde hiç Linux kullandınız mı? Buna cevabı ‘hayır’ olanlar yanılıyor. Neden mi? Bizzat bu işletim sistemini kullanmasanız dahi internet üzerindeki bütün web sitelerinin %30’dan fazlası Linux sunucularında barınmaktadır. Google, Amazon ve Facebook gibi dünyada global alanda hizmet sunan markalarda Linux sunucuları kullanılmaktadır.
- Diğer işletim sistemlerine oranla düzgün biçimde çalışması için daha az donanıma ihtiyaç duyar. Bunu kurumsal ve büyük markalar için değerlendirdiğimizde, büyük bir kaynak tasarrufu anlamına gelir. Dolayısıyla hem bütçe dostu hem de performans hizmeti olarak nitelendirebiliriz.
Listemizi çok daha fazla uzatabiliriz. Ancak genel hatlarıyla Linux’un özelliklerini ele almış olduk. İlginizi yakalayabildiysek, muhakkak çok daha detaylı bir araştırma içerisine gireceğinizi de düşünmekteyiz.
Linux İle Neler Yapılabilir?
Yazılım geliştirici veya siber güvenlik uzmanı mısınız? Ya da olmak mı istiyorsunuz? Öyleyse sizin için biçilmiş kaftan Linux işletim sistemini öğrenmenizde fayda var. Böylece yazılımlarınızı burada denetleyebilir ve geliştirebilirsiniz. Üstelik ek masraflardan kurtularak! Kulağa nasıl geliyor? Sizce de harika değil mi? Ayrıca sunucu olarak da kullanabileceğiniz gibi, güvenlik hususunda da kayda değer önemli çalışmalar gerçekleştirebilirsiniz.
Hatta öyle ki Windows ve diğer işletim sistemlerinde ücretli olarak kullanabileceğiniz yazılım ve programların Linux’de birer muadili var. Örneğin, Office programlarını (Word, Powerpoint, Excel…) bilirsiniz. Lisanslamadığınız sürece kullanmanız pek de mümkün değildir. Keza Photoshop gibi fotoğraf işleme yazılımları… Buna karşılık Linux üzerinde Libre Office programlarını ve GIMP gibi ücretsiz yazılımları kullanabilirsiniz. Üstelik Office dosyalarını da burada görüntüleyebilir ve düzenlemelerinizi de yapabilirsiniz. Linux’un sunmuş olduğu diğer yazılım ve toollar (araçlar) sayesinde işten ve zamandan kazanabilirsiniz. Eğer aradığınız program/yazılım halihazırda kurulu değilse dahi endişelenmenize mahal yok! Çok basit komutlar yordamıyla kolaylıkla bunun üstesinden gelebilirsiniz.
Siber Güvenlikte Linux Kullanmanın Önemi
Güvenlik zafiyetleri nasıl tespit ediliyor veya ‘hackleme’ dediğimiz çalışmalar nasıl yapılıyor? Elbette ki bunlar, bazı program ve yazılımlar aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Tabii bunun yanı sıra programlama konusunda profesyonel olanlar da vardır. Bu kişiler, bazı durumlarda herhangi bir yazılıma ihtiyaç duymadan da güvenlik zafiyetlerini tespit edebilmekte. Ancak güvenliği üst seviyeye taşımayı ve önceden olası açıkları tespit edip kapatmayı sağlayacak metotlar, Linux işletim sisteminin sunmuş olduğu özellikler ile de mümkündür.
Öyle ki, kullanılan bu sistemlerin içerisinde birçok hazır siber güvenlik yazılımı ve aracı bulunmaktadır. Kritik ve püf nokta ise, bu araçları kullanmayı bilmenizden geçmektedir. Bir siber güvenlik uzmanının mutlaka kullanmayı bilmesi gereken işletim sistemlerinden bir tanesi de Linux’dur. Peki, siber güvenlikte en çok kullanılan Linux dağıtımı hangisidir?
Kali Linux İşletim Sistemi Nedir, Ne İşe Yarar?
Günümüzde büyük markalardan tutun da küçük işletmelere değin her an siber suçlara konu olabilecek olaylar meydana gelmektedir. Öyle ki, milyonlarca kişi tarafından kullanılan bir uygulamanın hacklendiğini düşünün. Milyonlarca insanın kişisel bilgi ve verileri başkalarınca ele geçiriliyor. Öte yandan orta düzey bir işletmenin web sitesinin hacklendiğini düşünün. İşlerinin büyük bir çoğunluğunu web sitesinin potansiyeli sayesinde kazanan bu işletme de hacklendiği takdirde büyük bir zarar içerisine gireceği aşikardır. Tam da bu noktada işte sızma testi uzmanları ve pentest firmaları, siber güvenlik şirketleri sizlere katkı sağlayacaktır. Böylece henüz reel olarak bir saldırı gerçekleşmemişse sitenin veya uygulamanın açıkları tespit edilerek, ilgili kuruma sunulmaktadır. Sonrasında kapatılması gereken güvenlik zafiyetleri kapatılır ve saldırı gerçekleşmeden bunun önüne geçilmiş olur. Eğer saldırı gerçekleşmişse de, bunun için uygulanacak yöntemler tespit edilir ve sonrasında faaliyete geçirilir.
Peki, sızma testi uzmanı veya şirketleri bu çalışmaları nasıl yapıyorlar? Linux’un Debian tabanlı bir dağıtımı olan Kali Linux sayesinde. Bu sistem özellikle sızma testi uygulamaları için geliştirilmiştir. Temel odak noktası, sızma testleri olsa da diğer adli bilişim çözümleri için de Kali, gerçek anlamda uzmanlara büyük fayda sağlamaktadır. Bu sayede internetin daha güvenli bir yer olması için gerekli aksiyonlar alınabilmektedir. Peki sizler Linux hakkında neler düşünüyorsunuz? Linux’u doğrudan birincil işletim sistemi olarak kullanmayı düşünür müsünüz? Bir sonraki Linux araştırma yazımızda görüşmek dileğiyle. GNU/Linux ile kalın hoşçakalın.