Stoltenberg, yarın Brüksel'de başlayacak NATO Savunma Bakanları Toplantısı öncesinde Macaristan'a sürpriz ziyaret yaptı.
Başbakan Orban ile 9-11 Temmuz tarihlerinde ABD'nin başkenti Washington'da düzenlenecek NATO zirvesinin hazırlıklarını ele alan Stoltenberg, görüşmenin ardından basına açıklamalarda bulundu.
Stoltenberg, zirveyle ilgili beklentilerine ilişkin, "Müttefiklerin, Ukrayna'ya güvenlik yardımı ve eğitiminin koordinasyonunun sağlanmasında NATO'nun öncü rol üstlenmesi konusunda anlaşmaya varmalarını bekliyorum. Ayrıca müttefiklerin bu ülkeye, askeri destek sağlamak üzere uzun vadeli mali taahhütte bulunmasını da bekliyorum. Bu, Ukrayna'nın ihtiyaç duyduğu öngörülebilirliği ve hesap verebilirliği sağlayacaktır." dedi.
Macaristan'ın bu konuda uzun süredir dile getirdiği pozisyonuyla ilgili Başbakan Orban ile anlaşmaya vardıklarını duyuran Stoltenberg, şöyle devam etti:
"Başbakan Orban, Macaristan'ın, NATO'nun bu çabalarına katılmayacağını açıkça ifade etti ve ben de bu pozisyonu kabul ediyorum. Bugün Başbakan ve ben, Macaristan'ın, NATO'nun Ukrayna'ya vereceği desteğe katılmamasına ilişkin usuller üzerinde anlaşmaya vardığımız için mutluyum. Bu faaliyetlere hiçbir Macar personeli katılmayacak ve bunları desteklemek için hiçbir Macar fonu kullanılmayacaktır.
Aynı zamanda Başbakan, Macaristan'ın bu çabalara karşı çıkmayacağına ve diğer müttefiklere imkan tanıyacağına dair bana güvence verdi ve Macaristan'ın, tüm NATO taahhütlerini tam olarak yerine getirmeye devam edeceğini doğruladı."
"NATO'nun öncü rol oynamasını engellemeyeceklerine dair anlaşmaya vardık"
Stoltenberg, bir gazetecinin, Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto'nun NATO'nun Ukrayna'ya uzun vadeli yardım planını "çılgın bir misyon" olarak tanımladığını anımsatarak "Bir müttefik, böyle kelimeler kullanıyorken NATO'nun birliğini nasıl koruyabileceksiniz?" sorusuna şu yanıtı verdi:
"Tüm NATO müttefikleri, Washington Antlaşması'ndaki veya kolektif savunmadaki güvenlik garantilerinin temel yükümlülüklerine uydukları sürece, tüm NATO misyonlarına, operasyonlarına veya faaliyetlerine katılmak zorunda değiller. Dolayısıyla bugün Başbakan ve ben, Macaristan'ın, diğer müttefiklerin Ukrayna'ya mali desteği ve koordinasyonunda NATO'nun öncü rol oynamasını engellemeyeceklerine dair anlaşmaya vardık."
"Gerekli garantileri aldık"
Orban da "Macaristan, konu, (Ukrayna'da) barışa mümkün olan en kısa yoldan nasıl ulaşabileceğimiz sorusuna gelince, NATO üyesi ülkelerin çoğundan farklı bir tutum sergiliyor. Macaristan'ın tepkisi, diğerlerinden farklı." değerlendirmesinde bulundu.
Ülkesinin, NATO'da bu meseleye dair farklı kararları engelleme niyetinde olmadığını açıkça ifade ettiğini aktaran Orban, "Bugünkü toplantıda, Genel Sekreter'den askeri operasyonlara katılımın yalnızca gönüllü olması gerektiğini açıkça belirtmesini istedim." dedi.
Orban, "Macar hükümetinin, Rusya-Ukrayna Savaşı'na ilişkin tutumu çok net. Biz çocuk değiliz. İllüzyonların peşinde koşmaya değmez. Bu, çok ama çok zor bir siyasi konudur." değerlendirmesini yaptı.
Stoltenberg'den yeterli garantileri alıp almadığıyla ilgili soruya Orban, "Konu, bölge dışı askeri operasyona gelince katılmak zorunda kalmayacağız. Macaristan, bunun için fon veya personel sağlamayacak ve Macaristan toprakları, bu konuda herhangi bir müdahale için kullanılmayacaktır. Böylece gerekli garantileri aldık." yanıtını verdi.