Kültür ve Turizm Bakanlığının desteklediği, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ahlat Müzesi, Muş Alparslan Üniversitesi ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi işbirliğinde 2020'de hayata geçirilen "Malazgirt Savaş Alanının Tespiti, Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırma Projesi" kapsamında kazı çalışmalarının ikinci etabı devam ediyor.
Sultan Alparslan'ın tarihin en büyük zaferlerinden birini kazandığı Malazgirt ilçesinde, 12 üniversiteden bir araya gelen 40 akademisyen, 1071'deki savaşın yapıldığı alanı tespit etmek için titiz bir çalışma yürütüyor.
Akademisyenler, "Selçuklu Şehitliği" veya "Selçuklu Karargahı" olduğu değerlendirilen ilçeye 7,5 kilometre uzaklıktaki Afşin köyündeki ikinci etap çalışmalarında 15 mezarı daha açtı.
Mezarlardan çıkarılan kemik kalıntılarının Ankara Hacettepe Üniversite ve TÜBİTAK laboratuvarlarında karbon-14 testi, yaş ve antik DNA analizi yapılacak.
"Kazı alanını genişletmeyi düşünüyoruz"
Kazıya bilimsel danışmanlık yapan Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Çevik, kazı çalışmalarının 4'üncü yılında olduklarını söyledi.
Aynı bölgede geçen açılan 15 mezardan 4'ünün karbon-14 test sonucunun Malazgirt Savaşı'nın yapıldığı alanı işaret ettiğini belirten Çevik şunları kaydetti:
"Elde ettiğimiz kemik kalıntıları analizleri ve karbon-14 sonuçları 11. yüzyılı gösterdiği için bu alanda yoğun bir çalışmanın yapılması gerektiği ortaya çıktı. Antropolog ve arkeolog arkadaşlarımız bilim alanındaki metodolojiye uygun şekilde ikinci etap çalışmalarını yürütüyor. Çalışmalar Hacettepe Üniversitesi Antropoloji Bölümünden Doç. Dr. Ali Metin Büyükkarakaya gözetiminde yürütülüyor. 15 mezar açıldı. Kemik testleri bize doğru yerde araştırma yapıp yapmadığımızı gösterecek. Yaptığımız çalışmalar doğru bir alanda olduğumuzu gösteriyor. Kazı alanını genişletmeyi düşünüyoruz. Burada yaklaşık 2 bin mezar bulunuyor. Alanda yoğun gömünün olması çalışmalarımızı artırdı."
Mezarlardan çıkarılan kemik kalıntıları örneklerinin laboratuvara gönderildiğini aktaran Çevik, "Kalıntılarla yapılacak DNA çalışmalarında, soyu, ölüm sebepleri ve yaşları ortaya çıkacak. Bu yılki çalışmaların ilk etabında 5, 2'nci etapta ise 15 mezar açarak alanı genişlettik. Geçen yıl 4 mezardan çıkan kemiklere bakıldığında ölüm sebeplerinin bariz şekilde balta ya da kılıçla olduğu görüldü. Buranın Malazgirt Savaşı ile olan bağlantısını bilimsel delillerle ortaya koymaya çalışıyoruz." diye konuştu.
"Mezarlardan çıkarılan kemiklerde darbe izi var"
Muş Alparslan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Alican ise ilçeye 7,5 kilometre uzaklıktaki Afşin köyündeki kazı çalışmalarının 4 yıl önce başladığını anımsattı.
Bu süreçte birçok önemli buluntunun elde edildiğini anlatan Alican şöyle konuştu:
"Malazgirt Ovası'nda daha önce yapılan sondaj çalışmalarında sikke, ok uçları gibi birçok savaş aletine de rastlanıyordu. Tarihi kaynaklara bakıldığında Malazgirt Savaşı'nın yaşandığı en muhtemel yer Afşin köyüdür. Hem ilçeye olan mesafesi, hem Malazgirt-Ahlat yolu üzerindeki konumu hem de elde edilen buluntular alanın burası olduğunu gösteriyor. Mezarlardan çıkarılan kemiklerde darbe izi var. İskeletler üzerinde yapılan karbon-14 analizleri, 11. yüzyıla ait olduğunu gösteriyor. Mezarlardan çıkarılan kemik kalıntıları üzerindeki çalışmalar tamamlandığında daha net ve sağlıklı sonuçlara ulaşacağız."
Hacettepe Üniversitesi İnsan Davranışsal Ekolojisi ve Arkeometri Laboratuvarında görevli uzman arkeolog Muhammed Dolmuş da açılan mezarların 11. yüzyılı gösterdiğini ifade etti.
Dolmuş, "Buradaki gömü bize İslami geleneği yansıtıyor. Alanda 11. yüzyıla ait definleri görüyoruz. Mezarlar, 6-7 sal taşlarla kapatılmış ve üzeri 80 santimetre kadar toprakla doldurulmuş. Laboratuvar sonuçlarına göre çalışmalarımıza devam edeceğiz." açıklamasında bulundu.