Marmara Denizi’nin Kirlilik Yükünün Azaltılması ve Sürdürülebilir Atık Su Yönetimi
Marmara Denizi özellikle yazsonbahar dönemlerinde ötrofikasyonun etkisi ile neredeyse tamamen oksijensiz durumları (ara ve alt tabakalarda) sergilemektedir.
◼ Ayrıca yıl boyu bölgesel olarak plankton patlamalarına, denizin renklenmesi ve musilaj olaylarına rastlanabilmektedir Dip su’da Oksijen azalmış Hidrojen Sülfür birikimi başlamış
◼ Marmara’da dip su oksijen dağılımı, Çanakkale suyunun giriş yönü ve derinliğine bağlı olarak batıdan
doğuya doğru belirgin azalım eğilimi göstermiştir.
◼ Özellikle alt tabakadaki oksijen değerleri doğu baseninde tamamen
tükenme aşamasına kadar gelmiş ,
daha dip sularda yaz sonunda iz
seviyelerde hidrojen sülfür brikimi
gözlendiği rapor edilmiştir.
Marmara’nın Ekolojik özellikleri kötüleşmiş durumda
◼ Marmara ekolojik
özellikleri 1980-2000
dönemine göre,
özellikle dip su
oksijen durumu ve
üst tabakadaki
plankton tür
dağılımları ve bolluğu
yönünden daha da
kötüleşmiş
durumdadır.
Organik Kimyasal Kirlenme
◼ Marmara Denizininin kıyı su
kütlelerinin kirlilik yükünün
artışında tarımda kullanılan zirai
ilaçların kontrolsüz ve fazla
kullanılması da etkili bir rol
oynamıştır
Metal Kimyasal Kirlenme
◼ Marmara Denizi’nin kuzey doğu şelfi
ve körfezlerinde (İzmit, Gemlik ve
Bandırma Körfezleri) sanayi tesisleri
yoğun olup, metal kimyasal durumları
buna bağlı olarak kötü çıkmıştır.
◼ Ayrıca, küçük dere ve nehirlerle havza
içlerinden taşınan kirleticiler kıyıların
su kalitesini önemli ölçüde
etkilemektedir. Özellikle nehir/dere
önlerindeki istasyonlarda hem metal
hem de organik kirleticiler açısından
yüksek değerler elde edilmiştir.
Marmara Denizinde İklim Değişikliği Göstergeleri
Bu çalışmada iklim değişikliğinin
Marmara Denizi ve İstanbul
Boğazı’na etkilerini görebilmek
amacıyla bölgedeki sıcaklık ve
tuzluluk parametreleri yıllara göre
incelenmiş, zaman serisi verileri
kullanılarak eğilim değerleri
hesaplanmıştır.
◼ Işıklı tabaka derinliğinin zamanla
değişimi incelenmiş ve jelatinimsi
zooplankton türlerindeki aşırı
çoğalmalarına dikkat çekilmiştir.
MARMARA DENİZİNDE
ÇÖZÜNMÜŞ OKSİJEN
SEVİYESİNİN ARTTIRILMASI
VE EKOSİSTEM DENGESİNİN
YENİDEN OLUŞMASI İÇİN
◼ NE YAPILMALI ?
◼ NASIL YAPILMALI ?
Marmara denizindeki
asıl sorun yoğun kirlilik
baskısı ile çözünmüş
oksijen seviyesindeki
azalmadır
◼ Bunun sonucu olarak
ortaya çıkan Müsilaj
kirliliği gibi kirlilikler
uzun vadeli kalıcı
çözümlere ihtiyaç duyar
KORUMA EYLEM PLANI VE KOORDİNASYON
KURULU AÇIKLANDI
◼ MARMARA DENİZİ KORUMA EYLEM PLANI
AÇIKLANDI,
◼ STRATEJİK PLAN HAZIRLANIYOR,
◼ CUMHURBAŞKANLIĞINDAKİ AKADEMİSYENLER
TOPLANTISI SONUÇ BİLDİRGESİ YAYINLANDI,
◼ KOORDİNASYON KURULU İÇİN GENELGE
YAYINLANDI.
Neden Havza Koruma Eylem Planı Uygulanmalı ?
◼ 1) Marmara'nın koruma eylem planına ihtiyacı vardır. Sözkonusu
koruma, Havza Koruma Eylem Planı olarak düşünülmelidir. Marmara
denizi odaklı Marmara ve Susurluk Havzalarından oluşacak Marmara
Denizi Havzası’nın teşkili, bahsi geçen planın uygulanmasını ve
denetimini kolaylaştıracaktır.
◼ 2) Havza Koruma Eylem Planı, Havza Yönetimi Planı'nın alt
bileşenidir. Marmara Denizi Havza Yönetim Planı'nın havza
bütünlüğü gözönüne alınarak hazırlanması ve uygulanması, Marmara
Denizini korumak için en önemli çerçeve belge olacaktır.
◼ 4) Marmara Denizi'nde kirlilik oluşmuştur, SUYUN OKSİJEN SEVİYESİ
DÜŞMÜŞ VE NİTELİĞİ bozulmuştur. Suyun niteliğinin arttırılmasına
yönelik tedbirler havza bütünlüğü içinde,havza koruma planına uygun
olarak birbirini takip eden adımlar şeklinde atılmalıdır
Marmara Denizi Ekosistemi;
◼ Çok ağır yara almıştır,
◼ Ekosistem tabanlı uygulamalara ve
tedbirlere ihtiyaç duymaktadır
◼ Ekosistem yaklaşımlı yönetim,
ekosistem içindeki tüm bileşenleri
(insan ve aktiviteleri dahil) birbirleri ile
olan ilişkileri ile ele alır.
◼ Koruma ve sürdürülebilir kullanım
prensiplerine göre hareket eder
◼ Bu da ancak Havza ölçeğinde bir su
yönetimi anlayışı ile gerçekleştirilebilir