Eski AKP MKYK üyesi ve BMC Yönetim Kurulu Başkanı Ethem Sancak, Vatan Partisi Çin Temsilcisi Adnan Akfırat’a konuştu.
Türkçe ve İngilizce yayınlanan BRIQ-Kuşak ve Yol Girişimi Dergisi’nde yayımlanan röportajda, dikakt çeken açıklamalarda bulundu.
Adnan Akfırat “Sayın Ethem Sancak, siz Türkiye’nin hatırı sayılır işadamlarından birsiniz ve entelektüel bir birikime, derinliğe sahipsiniz. Sizinle, ‘Koronavirüs sonrası dünya’yı konuşmayı önemli gördük. Aynı zamanda, dergimizin danışma kurulu üyesisiniz. Dolayısıyla sizin görüşlerinize ayrıntılı yer vermek dileğindeyiz. Bugün 1929 ekonomik buhranından daha ağır bir buhran yaşandığı saptanıyor. 2020 yılının Haziran ayında durumu nasıl görüyorsunuz? Türkiye ve dünyayı nasıl bir gelecek bekliyor?” sorusunu yöneltti.
Bir dönem Aydınlık hareketi içinde yer alan Ethem Sancak ise şöyle yanıt verdi:
“Öncelikle teşekkür ederim, bana bu fırsatı verdiğiniz için. Derginizi kutluyorum. BRIQ heyecan ve sevinçle karşıladığım bir yayın organı oldu. Çünkü geleceğin yeni dünyası şekillenirken, bu şekillenmeye yön verecek düşünceyi aşılayacak yeni yan yollar aramaya ihtiyaç var.
BRIQ dergisi dolayısıyla çok önemli bir soruna el attı ve yayın hayatına başladı. Bir parçası olmaktan da ben çok mutluyum. Ayrıca lokal olmaması, yeni dünyanın aktörlerinin söz söyleyebileceği bir mecra olması, Çin, Rusya, Brezilya, Endonezya’nın Venezuela’nın, ayağa kalkan yeni dünya güçlerinin burada söz söylemesi ve karşılıklı tartışmayla kendilerini geliştirmelerine zemin hazırlaması açısından bu dergi gerçekten önemli bir rol oynayacak.
SÖZÜN DE DÜŞÜNCENİN DE KAYNAĞI DOĞU
İnsanlığın ayağa kalkması ve düşünmeye başlaması Doğu’dan başlamıştır. Hindu Vadisi merkezli Antik Hint medeniyeti ve onun üzerinde yükselen düşünce sistemi, Buda’ya kadar gelen; antik Çin medeniyeti, Zen’le başlayan Konfüçyüs’le devam eden büyük medeniyet… Ortadoğu’nun büyük medeniyeti ve tek tanrılı dinlerin ortaya çıktığı bu mecrada beliriyor. Düşünce buradan başlıyor ve oradan bütün dünyaya yayılıyor.
Bunların bir takım ortak özellikleri var. Bunlar uygarlığı taşıyorlar. Uygarlığın tarihini yazıyla başlatırsak, hatta onun da öncesini alırsak, neredeyse 25 bin yıllık insanlık tarihinde son 500 yılı çıkartalım, uygarlık hep bu coğrafyalarda gelişmiştir. Burada da uygarlığı taşıyabilmelerinin nedeni, insanı yücelten ve temel alan düşünce sistemini benimsemeleridir. Bakın Konfüçyüs’te de en kutsal varlık insandır. Buda’da da öyledir, Hz. Muhammed de öyledir. İnsanı temel almaktadırlar.
KAPİTALİZM ANTİ UYGARLIK
İnsanlık böyle ilerlerken Batı’dan bir “anti”si yükselir: Kapitalizm. Bu, bahsettiğimiz düşünce sisteminin tam tersidir. Kapitalizmin ideologları, insanın kendine tapması, daha da öteye insanı aşağılaması gerçeğine dayanır. Bu ideologlar insanı şöyle tarif eder: O üreten ve ürettiğinden fazlasını tüketen hayvandır. İnsan insanın kurdudur, der. Bunlar dünyevi zevkler üzerinde tekel kuran ve ondan bencillik üreten bir sistem getirdiler. Kapitalizm budur. O gün bu gündür de insanlığın iki yakası bir araya gelmedi. Kendilerini merkez alan Batı sistemi, kendileri için refah toplumu yarattılar, kâşaneler kurdular, muazzam servetler yığdılar. Ama insanlığın yüzde 80’i açlığa ve sefalete mahkum edildi, yağmalandı.
Buna karşılık Çin, Hint ve İslam medeniyetleri direndi. Kızılderililer, Aztekler, İnkalar buna direndi. Fakat tarihin çarkıyla, bunların elde ettiği büyük güçlerle ve onun sonunda ürettikleri vahşet aygıtlarıyla köleleştirildiler. 500 yıldır da bu çark böyle dönüyor. Tabi bu çarka karşı direnişlerin de şanlı zaferleriyle dolu bu 500 yıl. Bir Mustafa Kemal, bir Mao, bir Sun Yat Sen, bir Gandi, bir Nehru, bir Patrick Lumumba, bir Che Guevara gibi birçok kahraman çıktı.
KAPİTALİZMİN MEZAR KAZICILARI BÜTÜN İNSANLIK
Bu 500 yıllık süreçte Batı’da doğan insanlık düşmanı sistem çatırdamaya başladı. Marx “Kapitalizm kendi mezar kazıcılarını yetiştirir” derken sadece fabrikada çalışan proletaryayı kastetmiyormuş meğer. Biz bir dönem öyle algıladık. Bütün insanlığı kastediyormuş. Son zamanlarda gördüğümüz dijital devrimle insanlığın kavuştuğu olanaklar var: İletişim, haberleşme, her şeyi hemen görebilme işte bu “mezar kazıcılarını” harekete geçiriyor. Artık insan bu kapitalizmin yarattığı mezar kazıcı sayesinde aldatıldığını çok daha hızlı, çabuk fark ediyor.
Tabii ki emperyalizmin çökmeye başlaması, uygarlığın yeni merkezlerinin Asya’da ortaya çıkması bu virüsle olmadı. Aslında bunlar olacaktı. Virüs bir manada Allah’ın bir nimeti, bunların ortaya çıkışını hızlandırdı. Yani ABD’nin yağmaya dayalı dev kapitalist sistemi çökecekti zaten. İpuçlarını 2008 krizinde gördük. Bu kriz aslında 1929 krizi kadar yıkıcıydı. Ama onun karşısındaki güçler organize olmadıklarından, aralarında iletişim kopukluğu olduğundan, onları bölen ve birbirine düşman eden çelişmelerin Batı merkezli pompalanmasından dolayı bir güç birliği oluşturamadılar ve sanki kapitalizm kendini restore ediyor gibi algılandı. Ama içten içe bu yangınlar devam ediyordu. Tekerlek kırılmıştı bir kere. Şimdi bu virüs bunu hızlandırdı.”
YENİ DÜNYA İLE BİRLEŞMELİYİZ
“Değişen dünya dengeleri karşısında sizce Türkiye’nin öncelikle yapması geren nedir?” sorusuna ise Sancak şöyle yanıt verdi:
“Tam da burada Türkiye’nin yapacağı şey, yeni dünyanın aktörleriyle çok hızlı bir şekilde ittifaklar kurmak. Türkiye Cumhuriyeti eğer Çin’le, Rusya’yla, İran’la, Endonezya’yla, Hindistan’la, Kore’yle, Kuzey Kore’yle, Maduro’yla, Arjantin’le ittifaklar kurarsa, mazlumlarla ittifak kurarsa, hani Mustafa Kemal’in 20. yüzyılın başında söylediği gibi mazlum milletlerin temsilcisi olmak, ittifaklarını böyle kurarsa, önünde müthiş bir dünya var. İşte o zaman Türkiye dünyaya şekil verecek 5-6 ülkeden biri haline gelir.
Amerika’nın emperyalist akbabalarını yenmek için Asya kartalının havalanması lazım. Asya kartalının doğu kanadı olan Çin çok hazırlıklı. Kendi geleneksel düşünce sisteminden gelen yeni sistemiyle hazır. Şimdi Asya’nın Batı kanadı Anadolu ve Türkiye. Mustafa Kemal’in ülkesi. O da hızla hazırlanacak ve birbirini tamamlayan bu iki güç, kanatlarını ahenkli çırparlarsa buna diğer güçler de katılır. Asya kartalı havalanır ve Amerika’nın akbabasını yener. Özeti budur. Bu olacaktır. Tarihin gidişi böyledir. Çünkü insanlık hep ileriye gitmiştir.
Dolayısıyla ben çok iyimserim. Bir, insanlığın gelişimi açısından iyimserim. İki, kapitalizm can çekişiyor. Emperyalizmin sonu yaklaştı. Ve bu sonu getirecek yeni dünyanın ittifak yapmasının önünü açacak bu. Bu virüste en az zayiatı Asya verdi. Çin toparlandı, İran toparlandı. En toparlanmayacak denilen, Amerika’nın hegemonyası ve ambargosunda olan İran bile. Rusya da toparlanacak, toparlanıyor. Çin zaten yardım ediyor biz yardım edeceğiz. Onlar da bize turist yollayarak yardım edecekler.”