Kıyıları korumak iddiasıyla eski Çevre Bakanı Mehmet Özhaseki’nin 2016’da başlattığı girişim, bugün sahilleri peşkeşin aracı oldu. Ortaklık iddiasını reddeden Halim Mete, “DTO olarak kurduğumuz şirket hiçbir işlem yapmadı. MUÇEV’i tanımıyoruz” diyor.
Türkiye’nin her bölgesinde kıyılarda yağma yaşanıyor. Artık havlunu alıp gidebileceğin bir sahil yok gibi. Bir yandan Çevre Bakanlığı, bir yandan Milli Emlak, bir yandan mafyatik örgütlenmeler. İhaleye falan gerek yok.
Şezlongu atan başlıyor para kesmeye. Oysa anayasanın 43’üncü maddesi “Kıyılar, devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Deniz, göl ve akarsu kıyılarıyla, deniz ve göllerin kıyılarını çevreleyen sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir” diyor.
3621 sayılı Kıyı Kanunu’nun 5. maddesi ise “Kıyılar, devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Kıyılar, herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açıktır. Kıyı ve sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir” hükmünü veriyor. Yani anayasaya göre sahillerin kullanımında öncelik halkın. Diyeceksiniz ki anayasa mı kaldı ortada?
Bugünlerde Muğla’da ortaya çıkan MUÇEV tartışması, kalmadığını bir kez daha kanıtlıyor. Tartışmanın konusu dünyanın en güzel kıyılarının olduğu Muğla sahillerindeki “peşkeş”. Sadece Muğla değil, Edirne, Antalya’da da ortaya çıkan Muğla Çevre Vakfı Turizm Ticaret Ltd. (MUÇEV) isimli şirket sahillerin işletmesine hiçbir kurala dayanmadan sahip oluyor.
Şirketi tanımıyoruz
Şirketin görünen yönetiminde bürokratlar ve devlet memurları bulunuyor. Bir iddiaya göre Metin Kalkavan’dan Halim Mete’ye, Tezcan Yaramancı’dan, Faruk Miras’a iş dünyasından isimler de şirketin kurucuları arasında. Halim Mete, Deniz Ticaret Odası (DTO) ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği yönetiminden yıllardır tanıdığım bir isim. Gelişmeleri ona sordum. Olayı şöyle anlatıyor:
Dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, Muğla kıyıları ve sahillerini korumak için bir şirket kurulmasını istedi. DTO’nun öncü olmasını önerdi. Çünkü odamız Türkiye’nin tüm kıyı ve iç sularında örgütlü bir oda. Biz de o dönem Deniz Ticaret Odası yönetimi olarak Deniz Temiz Derneği (TURMEPA) Başkanı Tezcan Yaramancı gibi isimleri de alarak Deniz Kıyı Koruma Şirketi’ni kurduk.
- Amacımız sahilleri işletmek değil sadece korumaktı. Ancak o tarihten sonra hiçbir işlem yapmadık, hiçbir karara imza atmadık. Şirket üç senedir faaliyet dışı. Mete, 6 ay önce MUÇEV’le ilgili iddiaların ortaya atılmaya başladığını söylüyor. “Ancak bizim hiçbir ilgimiz yok. MUÇEV’i tanımıyoruz, alakamız yok, ne yaptığını bilmiyoruz” diyor.
Halim Mete’nin tanımadığını söylediği şirket ise büyük bir bilmece. Bürokratların adının yer aldığı şirket ortaklarının arkasında kimler var henüz bilinmiyor.
Milletvekillerinin sorularına yanıt da yok. MUÇEV hangi “kamu yararına” hareket ediyor? Yanıtı merakla bekliyoruz!
Jale Özgentürk/Cumhuriyet