ANKARA (AA) - Olağanüstü Hal (OHAL) İşlemleri İnceleme Komisyonu Başkanı Salih Tanrıkulu, OHAL Komisyonunda televizyon ve haber ajanslarının Ankara temsilcileriyle bir araya geldiği toplantıda 2 yıl içinde verilen kararlara yönelik açıklamalarda bulundu, soruları yanıtladı.
Fetullahçı Terör Örgütünün (FETÖ) darbe girişiminin ardından çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnamelerle tesis edilen işlemlere yönelik başvuruları değerlendirmek üzere kurulan komisyonun 22 Mayıs 2017'de göreve başladığını hatırlatan Tanrıkulu, 7 üyeden oluşan komisyonda 80 raportör ve 250 personelin görev aldığını bildirdi.
Komisyonun görevleri arasında, KHK ile yapılan kamu görevinden çıkarma, yurt dışı öğrencilikle ilişiğin kesilmesi, emekli güvenlik personelin rütbelerinin alınması ve kapatılan kurum, kuruluşlara ilişkin başvuruların bulunduğuna işaret eden Tanrıkulu, 17 Temmuz 2017'den itibaren kurulan sistemle elektronik ortamda başvuruların alınmaya başlandığını anımsattı.
Tanrıkulu, 22 Aralık 2017'den itibaren de komisyonun karar vermeye başladığını ifade etti.
"28 bin başvuruda inceleme sürüyor"
Komisyonun, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince (AİHM) de etkili bir iç hukuk yolu olarak tanındığının altını çizen Tanrıkulu, "Komisyon, 2 yıl içerisinde yapılan 126 bin 300 başvurudan 98 bin 300'ünü karara bağladı. Başvurulardan 88 bin 700'ü reddedilirken, 9 bin 600'ünde kabul kararı verildi. Böylece başvuruların yüzde 78'i sonuçlandırılmış oldu. Kabul kararlarından 50'si kapatılan dernek, vakıf, öğrenci yurdu, televizyon kanalı, ve gazete gibi kuruluşların açılmasına ilişkindir. Diğer kabul kararları mesleğe iade yönündedir. 28 bin başvurunun incelemesi sürüyor." bilgisini paylaştı.
Tanrıkulu, meslekten ihraçlarla ilgili başvurularda, ByLock kullanıcılığı, Bank Asya'ya örgüt elebaşının talimatının ardından para yatırma, mahrem imam iletişimleri, örgüte ait dernek, sendika üyeliği gibi 50'den fazla kriterin ele alındığını dile getirdi.
Başvuruların büyük bir titizlike incelendiğini, çok sayıda kurumdan gelen bilgilerin oluşturulan sistemler üzerinde ele alındığını anlatan Tanrıkulu, Bank Asya'daki hesap hareketleriyle ilgili de özel bir sistem kurulduğunu, bu konuda da FETÖ elebaşı Fetullah Gülen'in 25 Aralık 2013'teki bankaya destek olunmasına yönelik talimatının ardından yapılanların incelendiğini söyledi.
"Krediyi Bank Asya'ya yatırmış"
Tanrıkulu, ihraç edilen kamu görevlileri, eş ve çocuklarına ait "2014'ün Ocak ayından 2015'in Şubat ayına kadar geçen sürede 465 bin yeni hesap açıldığı ve örgüte destek için Bank Asya'ya yatırılan para tutarının da 2 milyar 369 milyon lira olduğu tespit edildi. Komisyonda başvurusu bulunan yaklaşık 28 bin kişinin başka bir bankadan kredi kullandığı ve bunlardan 12 bin kişinin de söz konusu parayı Bank Asya'daki hesabına destek mahiyetinde yatırdığı belirlendi." değerlendirmesinde bulundu.
Komisyonun her bir başvuru dosyasını ayrı ayrı ele aldığını vurgulayan Tanrıkulu, bireyselleştirilmiş ve gerekçelendirilmiş kararlar alındığına, haftada bine yakın kararın verildiğine dikkati çekti.
"Başvurucunun eşi veya aile bireyleri hakkında FETÖ üyeliği, irtibatı, iltisakı bilgisi olmasına rağmen yapılan gerekli inceleme neticesinde başvurucunun kendisinde herhangi bir irtibat tespit edilmediğinde, başvuru dosyası hakkında kabul kararı verildi." diyen Tanrıkulu, meslekten ihraç edilen eşlerden biri hakkında ret kararı verildiği, diğer eşin de mesleğe iade edildiği durumların bulunduğunu, bu şekilde 620 kişinin başvurusunda kabul kararına hükmedildiğini söyledi.
Tanrıkulu, komisyonca, haklarında takipsizlik ve beraat kararı verilenlerin başvurularının öncelikli olarak incelendiğini ifade etti.
Başvurusu kabul edilen kişilerin atama işleminin, en son görev yapılan kurum ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından yapıldığını anlatan Tanrıkulu, başvuruları reddedilenlerin de belirlenen idare mahkemelerine dava açabildiğini aktardı.
Ret kararlarının detayları
Reddedilen başvuruların yüzde 92'sinde adli soruşturma ve kovuşturma bilgisinin bulunduğuna, yüzde 50'si hakkında ise ağır ceza mahkemelerince hapis cezası verildiğine işaret eden Tanrıkulu, 88 bin 700 ret kararındaki başlıca kriterlerden olan FETÖ'nün örgüt içi iletişim aracı "ByLock" programı kullanıcılığı tespitinin yüzde 42, örgüt elebaşının belirli tarihlerdeki talimatı sonrası Bank Asya'ya destek mahiyetinde para yatırma işlemi yapanların oranının ise yüzde 47 olduğunu dile getirdi.
Başvurusu kabul edilenlerin mesleğe iade edildiğini, kabul kararlarının posta yolu kullanılmadan elden ilgili kurumlara teslim edildiğini belirten Tanrıkulu, bu konuda da hassasiyet gösterdiklerini vurguladı.
Tanrıkulu, bir soru üzerine, başvurularda gerekçeli kararlar verdiklerini, böylece insanların kamu görevinden neden ihraç edildiğini öğrendiğini söyledi.
ByLock'la ilgili çalışmaların nasıl yapıldığının sorulması üzerine Tanrıkulu, başsavcılıklardan liste istendiğini ayrıca Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığının kullanıcı tespitlerinin de dikkate alındığını bildirdi.
Tanrıkulu, ret kararlarında ByLock'un tek başına yeterli olduğu durumların da bulunduğunu belirtti.
"Kabul kararları titiz veriliyor"
OHAL Komisyonu Başkanı Tanrıkulu, şöyle devam etti:
"Hukukun emrinde çalışıyoruz. Teknik, detaylı aynı zamanda vicdani bir işlem yapıyoruz. Belirlenen usul ve esaslara göre başvuruları değerlendiriyoruz. Komisyon tarafsız ve objektif bir iş yapıyor. Bizim kararlarımız gerekçeli. Savunmayacağı, adalet duygusuyla sahiplenemeyeceğimiz hiçbir kararı vermeyiz. Ulaşabildiğimiz bütün kaynaklardan bilgi alıyoruz. İnsanların dosyasında kabul verirken bütün bilgileri değerlendiriyoruz. En son istihbarat ve MİT'ten de bilgi alarak kabul kararı veriyoruz. Kabul kararları oldukça titiz veriliyor."
Bir gazetecinin sorusu üzerine Tanrıkulu, sosyal medya paylaşımlarının da incelendiğini, tüm detayların ele alındığını söyledi.
"Örgüt elebaşının dua listesi incelendi"
Tanrıkulu, Kaynak Holding'in "server"larında FETÖ elebaşı Fetullah Gülen'in özel dua ettiği kişilerin listesinin bulunduğuna işaret etti.
Bu listede kişilerin kimlik numaralarının, isimlerinin bulunduğunu aktaran Tanrıkulu, dua listesinin de incelendiğini, bu tür bilgilerin örgütle hangi düzeyde irtibatın bulunduğunu da ortaya çıkardığını bildirdi.
Bir soru üzerine Tanrıkulu, darbe girişiminde etkin rol alan askerlerin tamamının komisyona göreve iade için başvurduğunu vurguladı.
"Sadece çocuğun okula gönderildiği durumlarda kabul veriyoruz"
Kararların gerekçelerinin yazım sürecini anlatan Tanrıkulu, "Kararlarımızda 'çocuğunu okula gönderdi, bunun için ödeme yaptı' gibi durumlar tek başına ret gerekçesi değildir. Sadece çocuğun okula gönderildiği durumlarda kabul kararı veriyoruz." diye konuştu.
Tanrıkulu, soru üzerine, "İncelemesi devam eden 28 bin başvurunun önümüzdeki yıl içerisinde tamamını bitirmeyi planlıyoruz." bilgisini paylaştı.
Başvuru takip sistemiyle başvuruların durumlarının ilgili kişiler tarafından anlık takip edildiğini belirten Tanrıkulu, AİHM, Avrupa Konseyi, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliğinden heyetlerin komisyonda incelemelerde bulunduğunu, komisyon üyelerinin de AİHM'de görüşmeler yaptığını sözlerine ekledi.
Televizyon ve haber ajansı temsilcileri, komisyonun evrak kayıt bölümü ve arşivinde de incelemelerde bulundu, Komisyon Başkanı Salih Tanrıkulu'ndan bilgi aldı.