Bacasız sanayi deniyor turizme. Türkiye bir turizm ülkesi. Turizm gelirimiz bütçenin % 25 civarını oluşturuyor. Her nisan ayı geldiğinde ilgililerden şu demeci duyarız “ Bu sene turizm patlayacak” Evet, 2019 verilerine göre umutlu bir sezon bekliyorduk ancak Çin’in Wuhankentinden tüm dünyaya yayılan bir virüs hesapları alt üst etti. Bırakın 58 milyon turisti ağırlamamızı sezonun açılıp açılmayacağı tartışmalı.Turizm paydaşları da bir sihirli çözüm bekler havada.
Turizm acenteliği yapan bir arkadaşımla konuşunca durumun gerçekten vahim olduğunu anladım.
“Herhalde herşey Nisan 2021 de yoluna girecek.Korona belasından en önce turizm etkilendi ve bileşenleriyle en son toparlanacak sektör olacak. Yarın kafeler,restoranlar,oteller açıldı diyelim. Biz insanları aynı uçağa bindirip aynı araçla bir yerlere nasıl götüreceğiz? “
Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan Yardımcısı ve Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK ) Başkanı Mehmet İşler “Piyasada yangın var” diyor ve bazı istatistiksel bilgiler veriyor;
“İzmir’e 2020 yılının üçüncü ayında gelen toplam ziyaretçi sayısı 2019 yılına göre yüzde 55 azaldı. Yabancı ziyaretçi sayısında yüzde 68, vatandaş ziyaretçi sayısında yüzde 43 azalma görüldü. İzmir turizmi 2020 yılının Mart ayında 11 bin 920’si yabancı, 25 bin 196’sı vatandaş olmak üzere toplam 37 bin 116 ziyaretçi ağırladı. 2020 yılının Mart ayında yabancı ziyaretçilerin hava yoluyla girişleri bir önceki yıla göre yüzde 66 azalırken deniz yolu girişlerinde de geçen yıla göre yüzde 77 azalma oldu.”
Ocak-Mart döneminde İzmir’e en çok turist gönderen on ülke Almanya, Hollanda, KKTC, İngiltere, Ukrayna, Azerbaycan, Fransa, Filipinler, Yunanistan ve Avusturya olarak sıralanıyor. Şimdi kapılarda kapandı. Ne olacak? Pandeminin piyasaya yansımasının turizm sektöründe 3,5 milyon insanı doğrudan,18 milyon insanın da dolaylı olarak etkileyeceğini belirten Mehmet İşler, sektörün ve çalışanların daha çok desteklenmesi gerektiğinin altını çiziyor.
Türkiye Otelciler Federasyonu(TUROFED) Başkan Yardımcısı ve Güney Ege Turistik Otelciler Birliği (GETOB) Başkanı Bülent Bülbüloğlu, ise “Özellikle Avrupa ülkelerinden gelecek turist için temmuz ve ağustos ayı için hazırlığımızı yapmamız gerek”diyor. Bir de önemli destinasyonlardan Çeşme’nin Turistik Otelciler Birliği (ÇESTOB) Başkanı Yakup Demir’e kulak verelim.
Her şey dahil sisteminin biteceğini, restoranların küçüleceğini, her alanda sosyal mesafenin artacağını belirten Demir, sektörde tüm kuralların sil başta yazılacağını kaydediyor ve öngörülerini şöyle sıralıyor:
“Her şey dahil sistemi out olacak. Belki de Bilim Kurulu tarafından yasaklanması öngörülecek. Kapı anahtarları ve harcama kartları kalkacak. Resepsiyonda konuğu maskeli resepsiyonistler karşılayacak. Maalesef gülümseyen yüzlerini de göremeyeceğiz. Konuğun ateşi ölçülecek, şüphe görülürse revire teste gönderilecek. Arabamızın anahtarını verdiğimiz vale ve bagajın teslim edildiği bell-boy artık olmayacak. Fiziksel toplantılar yapılamayacak. Şuanda olduğu gibi virüs sonrasında tüm toplantılar online yapılacak. MİCE turizmi bitecek. Yani, toplantı ve kongre otelleri ciddi sıkıntı çekecek. Yazlık evlere, butik otellere rağbet çoğalacak ve daha uzun kalışlar olacak. Açık büfeler kalkacak veya porsiyonluk sisteme geçilecek. Ve virüs sonrası hiçbir zaman artık dünyada 1 milyar 400 milyon kişi dolaşmayacak. Dışarıdan maalesef turist beklentimiz olamayacak. Beklesek de gelemeyecek. Dışarıya giden de olmayacak, olamayacak. Kendi kendimize yeteceğiz”
Turizm Bakanı da aşağı yukarı aynı şeyleri söylüyor. Ve bu kriz Haziran 2020’de sakinleşirse, sadece yerli turistin katkı sunacağı bir yaz olacağını öngörüyor. Koronavirüs salgını sonrası turizmde işlerin normale döneceğine, insanların bir anda tatile hücum edeceğine ilişkin elde somut hiçbir veri de yok. Ancak salgının ortadan kalkmasından sonra turizm sezonunun kısa da olsa yaşanacağını ve evde kal’dan bunalan insanımızın ülke içinde kendilerini bir yerlere atacaklarını düşünüyorum. Yani patlama falan beklemeyelim.
Zaten patlamasa da olur. Elimizde patlamasın da..